Ο οίκος αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας Moody’s αναβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας κατά δύο βαθμίδες, στο Ba1 από Ba3, ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, μια εβδομάδα αφού άλλος οίκος αξιολόγησης (ο DBRS) έδωσε στα ελληνικά ομόλογα επενδυτική βαθμίδα.
Στην ανακοίνωσή του, ο οίκος εξήγησε ότι η αναβάθμιση κατά δύο βαθμίδες αντανακλά την άποψη του ότι η ελληνική οικονομία, τα δημόσια οικονομικά, οι θεσμοί και το τραπεζικό σύστημα βλέπουν βαθιά διαρθρωτική αλλαγή, η οποία θα στηρίξει συνεχή ουσιαστική βελτίωση στους δείκτες πιστοληπτικής ικανότητας και ανθεκτικότητας σε μελλοντικά δυνητικά σοκ.
Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης μετά τις εκλογές του Ιουνίου παρέχει υψηλό βαθμό πολιτικής βεβαιότητας και βεβαιότητας για τις πολιτικές για την επόμενη τετραετία, ενισχύοντας τη συνεχιζόμενη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων του παρελθόντος και τον σχεδιασμό περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες στηρίζουν τις προσδοκίες του Moody’s για περαιτέρω οικονομική και δημοσιονομική ενίσχυση.
Η σταθερή προοπτική της αξιολόγησης αντανακλά τις θετικές τάσεις, οι οποίες σταθμίζονται με διαρθρωτικές προκλήσεις, που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας περισσότερο απ’ ότι αναμένει σήμερα ο Moody’s, συμπεριλαμβανομένων του χαμηλού, αν και αυξανόμενου, ποσοστού επενδύσεων, του σημαντικού ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και του ακόμη υψηλού δημόσιου χρέους καθώς και των δημοσιονομικών προκλήσεων από τη γήρανση του πληθυσμού και την κλιματική αλλαγή.
Μέσος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ 2,2% έως το 2027
O Μοοdy’s θεωρεί ότι η Ελλάδα παρουσιάζει εύρωστη αναπτυξιακή δυναμική στο πλαίσιο βιώσιμης αλλαγής του οικονομικού μοντέλου της. Προβλέπει ότι το ΑΕΠ της χώρας θα επεκταθεί με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,2% την περίοδο 2023-27, «πολύ σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με τη μέση ανάπτυξη 0,8% την πενταετία πριν την πανδημία». Οι επενδύσεις και η κατανάλωση θα είναι οι κύριοι μοχλοί της ανάπτυξης, με τη συμβολή των καθαρών εξαγωγών να αυξάνεται σταδιακά.
Αύξηση του ποσοστού επενδύσεων στο 18% του ΑΕΠ το 2027
Αναφέρει ότι την επόμενη τετραετία οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις θα στηριχθούν από πόρους του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ, προβλέποντας ότι θα ενισχύσουν σημαντικά τον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης της Ελλάδας. Αναμένει ακόμη να συνεχισθεί η θετική τάση όσον αφορά τις εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων λόγω των βελτιωμένων οικονομικών προοπτικών, των συνεχιζόμενων ιδιωτικοποιήσεων και των περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. «Συνολικά, αυτά θα βοηθήσουν να αυξηθεί το ποσοστό των επενδύσεων περί το 18% του ΑΕΠ το 2017 από 13,7% το 2022».
Οι ισχυρές επενδύσεις ωστόσο θα συντείνουν να παραμείνει μεγάλο το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, με τον οίκο να προβλέπει ότι θα κυμαίνεται περί το 5-7% του ΑΕΠ έως το 2027, έναντι 9,7% το 2022. Ωστόσο, οι κίνδυνοι εξωτερικής ευαισθησίας λόγω του υψηλού και μόνο σταδιακά περιοριζόμενου ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μετριάζονται κατά την άποψη του Moody’s από τις προοπτικές ισχυρών άμεσων ξένων επενδύσεων και της διασφαλισμένης χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης για την επόμενη διετία, που θα χρηματοδοτήσουν ένα σημαντικό ποσοστό του ελλείμματος.
Ισχυρή δέσμευση σε δημοσιονομική σύνεση και μεταρρυθμίσεις
Ο Moody’s αναμένει ότι η κυβέρνηση θα διατηρήσει την πολιτική που χτίζει ιστορικό συνεχούς εφαρμογής οικονομικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων την επόμενη τετραετία. Κατά την άποψή του, η κυβερνητική δέσμευση για εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και δημοσιονομικά συνετών πολιτικών είναι αξιόπιστη και ισχυρή. «Επιπλέον, υπάρχει ευρύτερη συναίνεση στην κοινωνία για τις πολιτικές αυτές», εκτιμά.
Θεσμικές αλλαγές που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια, όπως η δημιουργία της ΑΑΔΕ, η ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και το νέο πλαίσιο για τις πτωχεύσει έχουν θετικό αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, τη φορολογική συμμόρφωση και το ευρύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Ο οίκος αναμένει περαιτέρω πρόοδο τα επόμενα χρόνια, που θα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα έως σήμερα επιτεύγματα. «Οι τομείς με υψηλή σημασία για το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας περιλαμβάνουν την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δικαιοσύνης, περαιτέρω βελτιώσεις στη φορολογική συμμόρφωση, φορολογικά κίνητρα για την αύξηση των επενδύσεων, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας για την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης και μέτρα για τη στήριξη της δημιουργίας πράσινης υποδομής.
Το ελληνικό δημόσιο χρέος θα μειώνεται σταθερά
Ο Moody’s αναμένει ακόμη μεγαλύτερη μείωση του βάρους του δημόσιου χρέους, το οποίο πιθανόν να μειωθεί κοντά στο 150% του ΑΕΠ το επόμενο έτος, αν και θα είναι σε υψηλότερο επίπεδο από άλλες χώρες με την ίδια αξιολόγηση. Η μείωση θα προκύψει ως αποτέλεσμα της αύξησης του ΑΕΠ με ρυθμό ταχύτερο απ’ ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως και της σταδιακής μόνο μείωσης του πληθωρισμού που θα οδηγήσουν σε αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά περίπου 5% ετησίως στην περίοδο 2023-27 έναντι αύξησης 0,7% την πενταετία πριν από την πανδημία.
Η μείωση του χρέους θα αντανακλά επίσης την ισχυρή εστίαση της κυβέρνησης στην εφαρμογή συνετών δημοσιονομικών πολιτικών που θα οδηγούν σε αυξανόμενα πρωτογενή πλεονάσματα, κατά τον οίκο. Ο Moody’s αναμένει ότι η Ελλάδα θα επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1-2% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, κάτι που αντανακλά τη βελτιωμένη αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής πολιτικής.
Βελτιωμένη η υγεία του τραπεζικού τομέα
Οι δείκτες για την ποιότητα ενεργητικού των τραπεζών, την κερδοφορία και την κεφαλαιοποίησή τους συνεχίζουν να βελτιώνονται, κινούμενοι πιο κοντά στον μέσο όρο της Ευρωζώνης και της ΕΕ. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs)έχουν μειωθεί τόσο όσον αφορά το ύψος των ποσών όσο και ως ποσοστό των συνολικών δανείων και είναι λίγο χαμηλότερα από 5%, από 30% το 2020.
Αν και ο χειρισμός των NPLs παραμένει πρόκληση, ο Moody’s αναμένει επιτάχυνση στο πλαίσιο του αναθεωρημένου πτωχευτικού νόμου.