Ως “μια ισχυρή κοινή απάντηση, που βοηθά στον μετριασμό του κινδύνου ύφεσης στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου” χαρακτηρίζει η Μorgan Stanley τη χθεσινή γαλλο-γερμανική πρόταση για χρηματοδότησεις ύψους 500 δισ. ευρώ στις περιοχές της ΕΕ με τις μεγαλύτερες συνέπειες από την πανδημία.
Ποια είναι η ουσία αυτής της πρότασης;
Επί τοις ουσίας, η Κομισιόν θα δανειστεί 500 δισ. ευρώ για να επιδοτήσει τις πληττόμενες από την κρίση οικονομίες.
- Θα υπάρξει μια “κοινή έκδοση χρέους” από το κατ’ εξοχήν Ευρωπαίκό όργανο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Κομισιόν θα εκδόσει ευρωπαϊκά ομόλογα (ευρωπαϊκό χρέος) και θα δανειστεί 500 δισ. ευρώ, από τις διεθνείς αγορές.
- Η διάθεση του ποσού αυτού στις χώρες της Ε.Ε. που θα χρειασθούν βοήθεια για να ορθοποδίσουν από την ξαφνική κρίση της ύφεσης, που προκύπτει από την πανδημία, δεν θα γίνει με τη μορφή δανείων, αλλά με τη μορφή επιδοτήσεων.
- Οι επιδοτήσεις αυτές θα είναι (με δυό λόγια) μη επιστρεπτέες επιχορηγήσεις, προς τα κράτη που πλήττονται. Η λήξη των ομολόγων και η αποπληρωμή του δανεισμού των 500 δισ (το 2027) το σίγουρο είναι ότι δεν θα επιβαρύνει τα ωφελούμενα κράτη. Μένει να διευκρινιστεί ποιός θα πληρώσει πίσω τα 500 δισ. Το πιθανότερο είναι να το πληρώσει η Κομισιόν είτε με επέκταση των ιδίων πόρων της ΕΕ είτε με πρόσθετες συνεισφορές στον προϋπολογισμό της, δηλαδή με αναλογική έκτακτη αύξηση της συμμετοχής όλων των κρατών μελών.
- Η δαπάνη αυτή συνεπώς θα επιβαρύνει τις γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού της Ε.Ε. Δηλαδή θα πρόκειται για ένα δανεισμό και ένα κόστος το οποίο επιβαρύνει το κοινοτικό όργανο, δηλαδή όλα τα κράτη μέλη, κατά την αναλογία συμμετοχής τους στον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό.
Τι σημαίνει όμως, για τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου η “Συμφωνία Μέρκελ Μακρόν”
Οι αναλυτές της Μorgan Stanley θεωρούν ότι η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει «στην καλύτερη αντιμετώπιση της κρίσης στον Ευρωπαϊκό Νότο, χωρίς οι χώρες αυτές να επιβαρύνουν σημαντικά τα χρέη τους». Αυτός ο μετριασμός της ύφεσης για τους πλέον ευάλωτους της ΕΕ – που έχουν λιγότερη δημοσιονομική ικανότητα χρηματοδότησης μιας ανάκαμψης – είναι που κάνει ενδιαφέρουσα τη συμφωνία Μέρκελ – Μακρόν.
Οι μέχρι στιγμής πληροφορίες, στις Βρυξέλλες, αναφέρου πως η χθεσινή συμφωνία είναι η βασική προϋπόθεση για τη συγκρότηση του πολυπόθητου Ταμείου Ανασυγκρότησης της ΕΕ. Η βασική διαφορά του Ταμείου αυτού από εκείνο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) είναι και η διαφορά κοινοτικής επιδότησης και διακρατικού δανεισμού, (με ότι αυτός συνεπάγεται).