Θρίλερ με ΕΚΤ: Επί τάπητος Bank holidays ή και capital controls

Στη Φρανκφούρτη και στην έδρα της ΕΚΤ μετατοπίζεται την Κυριακή το βάρος των εξελίξεων καθώς για το μεσημέρι, όπως έχει γίνει γνωστό, έχει προγραμματιστεί η τηλεδιάσκεψη του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην οποία θα αποφασιστεί αν θα συνεχιστεί και για πόσο ή αν θα διακοπεί η παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες δια μέσου του ELA.

Η απόφαση της ΕΚΤ είναι κρίσιμης σημασίας καθώς από αυτήν εξαρτάται αν τελικά το δημοψήφισμα στην Ελλάδα θα γίνει με ανοιχτές ή με κλειστές τράπεζες καθώς καταγράφηκαν αυξημένες εκροές από τα ξημερώματα Σαββάτου και μετά, οπότε ανακοινώθηκε η πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε δημοψήφισμα. Πάντως οι πληροφορίες που έκαναν λόγο για εκροές μεγαλύτερες του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ μέχρι την Κυριακή το πρωί από τα ATM των τραπεζών κρίνονται ιδιαίτερα υπερβολικές από πηγές προσκείμενες στις τράπεζες.

Παρά το γεγονός ότι ο Μ. Ντράγκι κινείται «θεσμικά» και δεν θα ήθελε να τραβήξει την πρίζα πριν λήξει το πρόγραμμα, δηλαδή την Τρίτη, δεν αποκλείεται να σταλεί ένα πολύ σκληρό μήνυμα στην Ελλάδα. Έχει επανειλημμένως δηλώσει άλλωστε ότι όσο η Ελλάδα είναι σε πρόγραμμα οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν στήριξη από την ΕΚΤ. Με βάση τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μπορεί να δοθεί και περαιτέρω παράταση του ELA ακόμη και χωρίς την ύπαρξη προγράμματος, αν και αυτό θα είναι η πρώτη φορά που θα γίνει.

Οι πληροφορίες που έρχονται, και με δεδομένο ότι οι «18» Υπουργοί Οικονομικών συζήτησαν χθες τα έκτακτα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για να μην καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα και να μην «μολυνθεί» και η Ευρώπη από την ελληνική κρίση, δεν αποκλείεται οι αποφάσεις της ΕΚΤ να είναι «σοκαριστικές». Δηλαδή να διατηρηθεί μεν ο ELA μέχρι και την Τρίτη αλλά να αιτηθεί ο Μ. Ντράγκι τη λήψη έκτακτων μέτρων, ήτοι capital control. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να μπουν περιορισμοί στο όριο αναλήψεων από ΑΤΜ και γκισέ. Με δεδομένο ότι θα παρέχεται ρευστότητα μέσω του ELA θα μπορούσαν να παραμείνουν ανοικτές οι τράπεζες τις επόμενες δύο ημέρες, αν κι αυτό θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις των τραπεζιτών οι οποίοι θέλουν να ηρεμήσει η κατάσταση και φοβούνται νέο πανικό, αυτή τη φορά μέσα στα υποκαταστήματα.

Υπάρχει και το ενδεχόμενο της τραπεζικής αργίας, γνωστής και ως Bank holiday, για αύριο ή και όσο διάστημα χρειάζεται, όμως, τότε οι επιπτώσεις θα είναι αλυσιδωτές. Μάλιστα, ως πιθανότερο σενάριο ακούγεται το ενδεχόμενο να συνδυαστεί η εφαρμογή ελέγχου κεφαλαίων με ένα Bank Holiday, κάτι που σημαίνει ότι ναι μεν δεν θα λειτουργούν τα υποκαταστήματα των τραπεζών και θα υπάρχει συγκεκριμένο όριο ανάληψης από τα  ΑΤΜ αλλά αυτά θα λειτουργούν και θα μετριαστεί ως ένα βαθμό η αναστάτωση που θα μπορούσε να προκληθεί. Υπάρχει βεβαίως και το κακό σενάριο του «κουρέματος» στις καταθέσεις προκειμένου να ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες, το μοντέλο Κύπρου που είναι πλέον γνωστό σε όλους.

Θα πρέπει βέβαια να είναι σαφές ότι η εισήγηση για επιβολή ελέγχου κεφαλαίων (capital controls) είναι κάτι που θα πρέπει να αποφασίσει η ελληνική κυβέρνηση η οποία δεν φαίνεται διατεθειμένη να το ζητήσει αυτό, ακόμη κι αν υπάρξει σχετικό αίτημα από την ΕΚΤ προς την ΤτΕ, αν και μια τέτοια άρνηση εκτιμάται ότι φέρνει αντικειμενικά πιο κοντά την επιβολή ελέγχουν κεφαλαίων. Κατά ορισμένες πηγές, μάλιστα, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει ν’ ανοίξει μία τράπεζα προκειμένου να αποφευχθεί ο πανικός, και πιθανότατα αυτή θα είναι η Εθνική.

Για το Χρηματιστήριο δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις σχετικά με το τι θα πράξει, ωστόσο, το γεγονός ότι όλες οι εκκαθαρίσεις γίνονται μέσω τραπεζών, καθιστά αδύνατο το άνοιγμά του.

Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή το πρωί έχει προγραμματιστεί συνάντηση των τραπεζιτών των τεσσάρων συστημικών τραπεζών προκειμένου να συζητήσουν για τα σενάρια της επόμενης ημέρας. Μετά το πέρας της τηλεδιάσκεψης της ΕΚΤ θα υπάρξει σύσκεψη των Ελλήνων τραπεζιτών με τον διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος παίζει αυτή την χρονικό στιγμή καθοριστικό ρόλο στο αν θα πρέπει να ληφθούν μέτρα περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων.