Για να μην τεμπελιάζουν οι εργάτες στα εργοστάσια: Η άγνωστη ιστορία του καφέ που πίνουμε κάθε πρωί
Ο Ιταλός εφευρέτης Angelo Moriondo κατοχυρώνει την πατέντα για την πρώτη μηχανή του εσπρέσο.
Τον λένε και «πατέρα του εσπρέσο», όμως ο Moriondo δεν ήταν αυτός που εισήγαγε τον καφέ στην Ιταλία. Οι Ιταλοί απολάμβαναν τον καφέ από τα 1500, όμως, μέχρι τον 190ο αιώνα, έπρεπε να περιμένουν πολλή ώρα για ένα φλυτζάνι.
Καθώς ο καφές άρχισε να γίνεται μια μεγάλη βιομηχανία στην Ευρώπη, με τις καφετέριες να ανθίζουν σε πολλές χώρες, η αργή διαδικασία σήμαινε μεγάλη αναμονή για τους πελάτες.
Για αυτό και εφευρέτες ανά την Ευρώπη είδαν μία ευκαιρία και προσπάθησαν να βρουν τρόπους να χρησιμοποιήσουν μηχανές ατμού για να μειώσουν τον χρόνο παρασκευής του καφέ. Ήταν, άλλωστε, η εποχή του ατμού.
Την περίοδο αυτή, δημιουργήθηκαν πολλά πρωτότυπα και κατοχυρώθηκαν πολλές πατέντες, όμως ο άνθρωπος που δημιούργησε τη μηχανή και τη μέθοδο που θα οδηγούσε στον εσπρέσο ήταν ο Angelo Moriondo, από το Τορίνο της Ιταλίας.
Η μηχανή του, την οποία κατοχύρωσε το 1884, αποτελούνταν από ένα μεγάλο καζάνι, που ζεσταινόταν σε πίεση 1,5 μπαρ και έσπρωχνε το νερό μέσα από ένα μεγάλο στρώμα αλεσμένου καφέ. Ένα δεύτερο καζάνι έφτιαχνε ατμό, ο οποίος έπεφτε πάνω στο στρώμα του καφέ, ολοκληρώνοντας τη διαδικασία της παρασκευής.
Και ενώ ο Moriondo «γέννησε» τον εσπρέσο, το όνομά του λίγο-πολύ χάθηκε στην ιστορία, καθώς αυτό που ακολούθησε ήταν –με τα σημερινά δεδομένα- μια καταστροφή του marketing. Ο εφευρέτης δεν έδωσε ποτέ το όνομά του στις μηχανές του και ούτε επιχείρησε να τις εκμεταλλευτεί εμπορικά. Αντ’ αυτού, χρησιμοποιούσε τις μηχανές στα δικά του καφέ, με αποτέλεσμα σήμερα να μην σώζεται ούτε μία. Δεν υπάρχει ούτε καν μία φωτογραφία τους, πέραν των πληροφοριών της πατέντας.
Αντίθετα, αυτοί που «πάτησαν» πάνω στην εφεύρεση του Moriondo για να γίνουν γνωστοί ως «ο Steve Wozniak και ο Steve Jobs του εσπρέσο» ήταν ο Luigi Bezzerra και ο Desiderio Pavoni.
Ο Bezzera από το Μιλάνο ήταν εκείνος που εφηύρε τη μηχανή εσπρέσο της μονής δόσης στις αρχές του 20ου αιώνα. Ήταν η εποχή της βιομηχανικής επανάστασης στην Ιταλία και τα αφεντικά στα εργοστάσια δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένα με το πόση ώρα έχαναν από τη δουλειά τους οι εργάτες, περιμένοντας να ετοιμαστεί ένα μεγάλο φλυτζάνι καφές. Ο Bezzerra, θέλοντας να λύσει αυτό το πρόβλημα, έφτιαξε μία μηχανή που μπορούσε να φτιάξει ένα φλυτζανάκι με συμπυκνωμένο καφέ μέσα σε 30 δευτερόλεπτα. Παρότι χρειαζόταν λιγότερη ώρα για να φτιαχτεί ο καφές, η γεύση και η δύναμή του ήταν πολύ ισχυρότερες.
Ο Bezzera έφτιαξε μερικά πρωτότυπα της μηχανής του, αλλά η εφεύρεσή του παρέμεινε υποεκτιμημένη, κυρίως γιατί δεν είχε χρήματα για να επεκτείνει την επιχείρησή του. Όμως ο Desiderio Pavoni είχε. Το 1903 αγόρασε τις πατέντες του Bezerra και βελτίωσε τον σχεδιασμό. Οι δυο τους συνεργάστηκαν για να τελειοποιήσουν τη μηχανή, την οποία ο Pavoni ονόμασε Ideale. Στην Έκθεση του Μιλάνου του 1906, οι δύο άνδρες παρουσίασαν στον κόσμο τον «cafeé espresso».
Σήμερα, όλοι ξέρουν τον εσπρέσο, αν και λίγοι γνωρίζουν ότι η παρασκευή του είναι ένας δύσκολος συνδυασμός χημείας, ακρίβειας και συνέπειας. Η ιταλική εταιρεία καφέ Illy, μάλιστα, δίνει πλέον και τον ορισμό του αυθεντικού εσπρέσο:
Ένας πίδακας ζεστού νερού στους 88°-93°C διέρχεται υπό πίεση εννέα ή περισσότερων ατμοσφαιρών μέσα από ένα στρώμα αλεσμένου και συμπιεσμένου καφέ, επτά γραμμαρίων. Το αποτέλεσμα είναι ένα συμπύκνωμα που δεν υπερβαίνει τα 30 ml.
moneyreview.gr