Η αναφορά της Κύπρου από τον ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα προσθέτει μια νέα διάσταση στη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς στη Γάζα, καθώς κινδυνεύει να παρασύρει ένα κράτος της ΕΕ σε έναν πόλεμο που έχει ήδη εξαπλωθεί σε όλη τη Μέση Ανατολή, αναφέρει το CNN σε ανάλυσή του.
«Η Κύπρος θα είναι επίσης μέρος αυτού του πολέμου» εάν ανοίξει τα αεροδρόμια και τις βάσεις της στις ισραηλινές δυνάμεις, δήλωσε ο ηγέτης της Χεζμπολάχ σε τηλεοπτική ομιλία του την Τετάρτη, μια ημέρα αφότου το Ισραήλ προειδοποίησε ότι η προοπτική ενός «ολοκληρωτικού πολέμου στον Λίβανο είναι πολύ κοντά».
Απαντώντας στις απειλές, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης αρνήθηκε ότι η Κύπρος εμπλέκεται με οποιονδήποτε τρόπο στον πόλεμο. «Οι δηλώσεις δεν είναι ευχάριστες, αλλά δεν ανταποκρίνονται σε καμία περίπτωση με την εικόνα που επιχειρείται να παρουσιαστεί ότι η Κύπρος εμπλέκεται στις πολεμικές επιχειρήσεις. Σε καμία περίπτωση», είπε, προσθέτοντας ότι οι γραμμές επικοινωνίας είναι ανοιχτές με τις κυβερνήσεις του Λιβάνου και του Ιράν.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση προειδοποίησε ότι εφόσον το νησί «είναι κράτος μέλος της ΕΕ, αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ είναι Κύπρος και η Κύπρος είναι η ΕΕ». «Οποιαδήποτε απειλή εναντίον ενός από τα κράτη μέλη μας είναι απειλή κατά της ΕΕ», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Πίτερ Στάνο, εκπρόσωπος της ΕΕ.
Η Ελλάδα εξέφρασε επίσης την «αμέριστη αλληλεγγύη» της προς την Κύπρο, αναφέροντας ότι «η απειλή για χρήση βίας αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Σε μια προφανή προσπάθεια να ελέγξει τη ζημιά, ο υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου Abdallah Bou Habib τηλεφώνησε στον Κύπριο ομόλογό του, Κωνσταντίνο Κόμπο, εκφράζοντας τη «συνεχή εμπιστοσύνη του Λιβάνου στον θετικό ρόλο που διαδραματίζει η Κύπρος στη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή», σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης του Λιβάνου.
Γιατί είναι σημαντική η γεωγραφική τοποθεσία της Κύπρου
Η Κύπρος που βρίσκεται στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ της Μέσης Ανατολής και της νότιας Ευρώπης, είναι γεωγραφικά πολύ πιο κοντά στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή παρά στα ευρωπαϊκά κέντρα εξουσίας, αναφέρει το αμερικανικό δίκτυο.
Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος της ΕΕ αλλά όχι του ΝΑΤΟ που υποχρεώνει τα κράτη μέλη να υπερασπιστούν το ένα το άλλο σε περίπτωση επίθεσης.
Πόσο στενοί είναι οι δεσμοί της Κύπρου με το Ισραήλ
Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ ξεκίνησαν το 1960, μετά την ανεξαρτησία του νησιού από τη βρετανική αποικιακή κυριαρχία, αλλά η Κύπρος δεν άνοιξε πρεσβεία στο Τελ Αβίβ μέχρι το 1994. Οι σχέσεις επιδεινώθηκαν τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 λόγω των στενών δεσμών του Ισραήλ με την Τουρκία και της αραβο-ισραηλινής σύγκρουσης, κατά την οποία η Κύπρος τάχθηκε στο πλευρό των αραβικών κρατών και υποστήριξε την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους.
Οι δεσμοί ανέκαμψαν στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και τη δεκαετία του 2000, καθώς το Ισραήλ άρχισε να στρέφεται προς την Ανατολική Μεσόγειο για οικονομικές συνεργασίες, ειδικά μετά την ανακάλυψη φυσικού αερίου στην περιοχή. Οι αναλυτές αναφέρουν ότι το Ισραήλ βλέπει επίσης στην Κύπρο έναν εταίρο για την αποτροπή περιφερειακών απειλών, ιδιαίτερα από ομάδες που συνδέονται με την Τουρκία και το Ιράν.
Το Ισραήλ έχει χρησιμοποιήσει τα τελευταία χρόνια το κυπριακό έδαφος για να εκπαιδεύσει τα στρατεύματά του σε περίπτωση πολέμου με τη Χεζμπολάχ. Το έδαφος της Κύπρου είναι παρόμοιο με αυτό του Λιβάνου, ανέφεραν οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF), σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης .
Το 2022, οι IDF πραγματοποίησαν κοινή στρατιωτική άσκηση με τις κυπριακές δυνάμεις. Ορισμένες από τις κοινές εκπαιδεύσεις επικεντρώθηκαν στη μάχη σε πολλαπλά μέτωπα και στη μάχη κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, ανέφεραν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης. Οι τελευταίες ασκήσεις τους διεξήχθησαν τον Μάιο του 2023 στην Κύπρο.
Η κυπριακή προεδρία δήλωσε την Πέμπτη ότι η χώρα «δεν έχει διευκολύνει ποτέ και δεν θα διευκολύνει καμία επιθετική ενέργεια ή επίθεση εναντίον οποιασδήποτε χώρας».
Ποιος ήταν ο ρόλος της Κύπρου στον πόλεμο της Γάζας
Η Κύπρος κατέβαλλε προσπάθειες ώστε να καταρρίψει οποιονδήποτε ισχυρισμό ότι εμπλέκεται στον πόλεμο της Γάζας, επισημαίνοντας τις προσπάθειές της για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
«Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μέρος του προβλήματος. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέρος της λύσης», δήλωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης. «Και ο ρόλος μας σε αυτό, όπως αποδεικνύεται, για παράδειγμα, μέσω του ανθρωπιστικού διαδρόμου, αναγνωρίζεται όχι μόνο από τον αραβικό κόσμο αλλά από τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της».
Τον Μάρτιο, η Κύπρος άνοιξε τα λιμάνια της σε πλοία που μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα ως μέρος των διεθνών προσπαθειών για τη δημιουργία διαδρόμου ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω θαλάσσης προς τη Γάζα.
Το πρώτο θαλάσσιο φορτίο στη Γάζα μετέφερε 200 τόνους τροφίμων, που ισοδυναμεί με περίπου 500.000 γεύματα. Ένας εφοδιαστικός κόμβος της ΕΕ δημιουργήθηκε επίσης στην Κύπρο για να διευκολυνθεί η ροή βοήθειας στη Γάζα.
Η Λευκωσία επέκρινε ορισμένες από τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, ειδικά εκείνες που παρεμπόδισαν την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας.
Τον Απρίλιο, εξέδωσε κοινή δήλωση με τα ΗΑΕ, καταδικάζοντας τη θανατηφόρα ισραηλινή επίθεση στη φιλανθρωπική ομάδα World Central Kitchen στην οποία σκοτώθηκαν επτά άτομα.
Έχει επίσης καταδικάσει επανειλημμένα τη Χαμάς για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ.
Ποια είναι η πιθανότητα να εμπλακεί περισσότερο η Κύπρος
Το νησί έχει παγιδευτεί στο παρελθόν στα διασταυρούμενα πυρά των περιφερειακών συγκρούσεων, λόγω της εγγύτητάς του με την ασταθή Μέση Ανατολή. Το 2019, ένας ρωσικής κατασκευής πύραυλος εξερράγη πάνω από την Κύπρο. Το περιστατικό συνδέθηκε με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία.
Στις απειλές της η Χεζμπολάχ επικαλέστηκε το ενδεχόμενο το Ισραήλ να χρησιμοποιεί κυπριακές βάσεις για τις στρατιωτικές του δυνάμεις, γεγονός που «θα επεκτείνει ουσιαστικά τον πόλεμο της Γάζας στην Ευρωπαϊκή Ένωση», έγραψε στο X, ο Mohammad Ali Shabani, ιρανικός αναλυτής και εκδότης του Amwaj.media.
Αυτό θα σήμαινε ότι μια χώρα της ΕΕ εμπλέκεται, για πρώτη φορά, άμεσα σε έναν διευρυμένο πόλεμο στη Γάζα.
Ωστόσο, αναλυτές θεωρούν απίθανη την προοπτική ενός ολοκληρωτικού πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χεζμπολάχ, καθώς καμία πλευρά δεν επιθυμεί μια τέτοια κλιμάκωση.
Η δημοσιοποίηση από τη Χεζμπολάχ πλάνων από μη επανδρωμένα αεροσκάφη με ευαίσθητες θέσεις μέσα στο Ισραήλ έχει σκοπό να αποτρέψει το Ισραήλ», είπε στο CNN η Λίνα Χατίμπ, συνεργάτης του think tank Chatham House στο Λονδίνο.
Παράλληλα, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν θα αφήσει το Ισραήλ να πολεμήσει μόνο του σε έναν πόλεμο δύο μετώπων, είπε η ίδια, προσθέτοντας ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ μπορεί να σύρει «άλλες υποστηριζόμενες από το Ιράν ομάδες, προοπτική που θα απειλήσει το ίδιο το Ιράν».
Πρόκειται για ένα υψηλό κόστος που το Ιράν θέλει να αποφύγει να πληρώσει», αναφέρουν αναλυτές, επισημαίνοντας παράλληλα ότι οι ΗΠΑ δεν θέλουν επίσης να βρεθούν αντιμέτωπες με ένα ακόμα τέλμα στη Μέση Ανατολή, ειδικά με τις προεδρικές εκλογές να πλησιάζουν.