Σε «αποκρυπτογράφηση» του διαγγέλματος του Βλαντιμίρ Πούτιν με το οποίο ανακοίνωσε μερική επιστράτευση στη Ρωσία προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις και κύμα φυγής στο εσωτερικό της χώρας του, προχωρούν με αναλύσεις τους διεθνή μέσα ενημέρωσης όπως οι Financial Times, οι Times και η Liberation.
Κοινή συνισταμένη των αναλύσεων είναι ότι ο Πούτιν έχει πλέον μικρά περιθώρια χειρισμών όσον αφορά την εισβολή στην Ουκρανία, ότι το διάγγελμά του είχε περισσότερο αποδέκτες τους συμμάχους του προκειμένου ο Ρώσος πρόεδρος να δείξει ότι δεν είναι αδύναμος, ότι ο «Τσάρος» είχε στραμμένο το βλέμμα του και στο εσωτερικό της χώρας του μπροστά στον παράγοντα Σλάβοι εθνικιστές αλλά και ότι οι 300.000 έφεδροι δεν αναμένεται να αποτελέσουν καθοριστικό παράγοντα στην εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία, μολονότι ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου αποφεύγει τη λέξη αυτή γιατί έχει μαζί της και το ενδεχόμενο ήττας.
Financial Times: Δεν θα πετύχει το «στοίχημα» του Πούτιν με την επιστράτευση
Σύμφωνα με την ανάλυση των Financial Times οι τελευταίες κινήσεις του Ρώσου προέδρου επιβεβαιώνουν ότι διαθέτει ελάχιστα περιθώρια χειρισμών τόσο στη Ρωσία όσο και στο πεδίο μάχης. Αποτελούν μια απόπειρα αλλαγής ισορροπιών, ενώ η Μόσχα διαθέτει ελάχιστες πλέον επιλογές. Οι «αποκαλυπτικές» απειλές του Ρώσου προέδρου έχουν ως στόχο να εξαναγκάσουν την Ουκρανία και τη Δύση να αποδεχτούν τα κέρδη της Ρωσίας. Η βιαστική διοργάνωση «δημοψηφισμάτων» στις κατεχόμενες περιοχές θέτει μια γραμμή την οποία η Ουκρανία και η Δύση δεν πρέπει να περάσουν.
Επιχειρώντας να ερμηνεύσουν τα σχεδιαζόμενα δημοψηφίσματα στις υπό ρωσικό έλεγχο περιοχές της Ουκρανίας οι FT σημειώνουν ότι «προσαρτώντας μεγάλα τμήματα της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας, ο Πούτιν θέλει να αποτρέψει οποιαδήποτε επίθεση από την Ουκρανία και τη Δύση σε περιοχές που το Κρεμλίνο θεωρεί «ρωσικό έδαφος». Αναλυτές εκτιμούν ότι το στοίχημα του Πούτιν δεν θα πετύχει, ενώ συμφωνούν ότι μια μερική επιστράτευση δεν θα έχει άμεση επίδραση στο πεδίο της μάχης καθώς θα χρειαστούν αρκετοί μήνες για την εκπαίδευση των εφέδρων και τη δημιουργία νέων μονάδων».
Ειδικά για το θέμα των εφέδρων, απόφαση που προκάλεσε μέχρι και διαδηλώσεις στη Ρωσία, οι FT παρατηρούν ότι «λίγοι εξ αυτών είναι εκπαιδευμένοι ή έτοιμοι για μάχη. Μελέτη της Rand (2019) εκτιμά πως η Ρωσία διαθέτει μόλις 4.000-5.000 εφέδρους με τη δυτική έννοια, άτομα τα οποία αμείβονται σε μηνιαία βάση και εκπαιδεύονται σε ετήσια βάση, κάτι που δεν μπορεί να τρομάξει την Ουκρανία και τη Δύση».
«Η ανακοίνωση έστω και περί μερικής επιστράτευσης φέρνει τον πόλεμο στην πόρτα τους. Αν και το Κρεμλίνο προσπάθησε να πείσει τους Ρώσους πολίτες ότι η ζωή τους θα συνεχιστεί κανονικά, αρκετοί Ρώσοι άρχισαν να φεύγουν από τη χώρα προς το Ερεβάν και την Κωνσταντινούπολη, δύο από τους λίγους διαθέσιμους προορισμούς μετά το κλείσιμο του δυτικού εναέριου χώρου στη Ρωσία. Οι αλλαγές στο δημόσιο αίσθημα θα φανούν σταδιακά, σημειώνει πολιτική αναλυτής. «Η επιστράτευση θα επεκταθεί σταδιακά. Η κοινωνία θα αρχίσει σιγά σιγά να εκνευρίζεται και να αγανακτεί- μην περιμένετε μαζικές διαδηλώσεις, αλλά κύματα αγανάκτησης. Αυτή είναι η διάβρωση της εξουσίας του Πούτιν στην πιο αγνή μορφή της», καταλήγει το δημοσίευμα των Financial Times.
The Times: Το διάγγελμα του Πούτιν είχε στόχο τον σεβασμό της Κίνας
Σχολιάζοντας τις απειλές του Πούτιν ο αρθρογράφος των Times, Ρόζτερ Μπόις, εκτιμά και εκείνος ότι αυτή η κλιμάκωση από την πλευρά της Ρωσίας αναδεικνύει την απόγνωση του Ρώσου προέδρου.
«Στριμωγμένος ανάμεσα στους εθνικιστές που τάσσονται υπέρ του πολέμου και στο ολοένα αυξανόμενο αντιπολεμικό κλίμα της αστικής ρωσικής νεολαίας, ανάμεσα στις ήττες στο πεδίο μάχης και στην διάβρωση της εικόνας του στο εξωτερικό, ο Ρώσος ηγέτης αποφάσισε να κλιμακώσει την ένταση, διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα. Αυτή η ψυχροπολεμική διαστρέβλωση της πραγματικότητας αναδεικνύει και την απόγνωσή του» αναφέρει ο αρθρογράφος των Times.
«Οι προηγούμενες πολεμικές του επιτυχίες (Τσετσενία, Συρία, Κριμαία) οδήγησαν στην αύξηση της δημοφιλίας του. Αυτή τη φορά, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι Ουκρανοί εξέπληξαν τη Μόσχα με την ικανότητά τους να προσαρμόζονται σε διαφορετικά πεδία μάχης και να αξιοποιούν την προηγμένη δυτική στρατιωτική τεχνολογία. Στα μάτια του Πούτιν η Ουκρανία μετατρέπεται σε στρατό του ΝΑΤΟ, ενώ αυξάνει την πιθανότητα πολιτικής ζημίας από τη στρατιωτική ήττα του. Ο Κινέζος πρόεδρος σέβεται τον Πούτιν για την αποφασιστικότητά του να είναι σκληρός. Χωρίς τη στρατιωτική του παρουσία, ο Πούτιν θα μετατραπεί σε ένα ασήμαντο εταίρο. Η ομιλία του Πούτιν, λοιπόν, δεν απευθυνόταν τόσο στη Δύση, όσο στους συμμάχους τους ώστε να διαλύσει τις αμφιβολίες τους» συνεχίζει το «σφυροκόπημα» ο αρθρογράφος των Times.
Εξηγώντας, μάλιστα, γιατί ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφεύγει «όπως ο διάολος το λιβάνι» τη λέξη «πόλεμος» ο Μπόις αναφέρει ότι «οι πόλεμοι καταλήγουν σε ήττα ή σε νίκη. Οι ειδικές στρατιωτικές αποστολές, ωστόσο, μπορούν πάντα να σταματήσουν οποιαδήποτε στιγμή θεωρήσει ο Πούτιν πολιτικά πρόσφορη. Ένας πόλεμος σημαίνει γενική επιστράτευση, κάτι που άλλαζε πλήρως την πολιτική “χημεία”»
Ο ίδιος υπογραμμίζει επίσης, ότι «ανεξάρτητες δημοσκοπήσεις σημειώνουν ότι το 30% των Ρώσων αντιτίθενται στον πόλεμο. Αν γίνει λόγος για πόλεμο, τότε όσοι διάκεινται φιλικά απέναντι στο φυλακισμένο πολιτικό του αντίπαλο Αλεξέι Ναβάλνι θα γίνουν σταθεροί οπαδοί του. Για το λόγο αυτό, αρκέστηκε στη μερική επιστράτευση, η οποία παρουσιάζει δύο προβλήματα. Πρώτον, 300.000στρατιώτες δεν είναι αρκετοί για να αλλάξουν την πορεία της σύγκρουσης. Το μόνο που μπορούν να προσφέρουν είναι να ξεκουράσουν τις εξουθενωμένες ρωσικές δυνάμεις και να κρατήσουν για λίγο τα εδάφη που θα προσαρτηθούν. Θα επιβραδύνουν απλά τους Ουκρανούς. Το δεύτερο πρόβλημα είναι οι Ρώσοι εθνικιστές επιδιώκουν την κατάρρευση της ουκρανικής κυβέρνησης και το τέλος ενός ανεξάρτητου ουκρανικού κράτους. Οι επιστρατευμένοι δεν θα το καταφέρουν».
«Αυτό που κατάφερε ο Πούτιν με την κλιμάκωση της σύγκρουσης είναι να αποθαρρύνει για λίγο την κριτική κατά του προσώπου του για παθητικότητα, κάτι σημαντικό για την επερχόμενη μάχη διαδοχής για την οποία καραδοκούν οι Σλάβοι εθνικιστές. Για αυτούς και τον εμπνευστή τους Αλεξάντερ Ντούγκιν, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να μετατραπεί η Ρωσία του Πούτιν σε ένα εξυπηρετικό εταίρο της Κίνας. Ο Ρώσος πρόεδρος χρειάζεται μια νίκη στην Ουκρανία αν θέλει να διασώσει τη φήμη του ως ο άνθρωπος που ενώνει τις ρωσικές ελίτ», καταλήγει η ανάλυση.
Liberation: Ο Πούτιν χάνει και γι’ αυτό σκληραίνει τα λόγια του
Η Liberation στέκεται στην ανάλυσή του στις πυρηνικές απειλές Πούτιν στο διάγγελμά του σημειώνοντας ότι οι δηλώσεις αυτές είναι «ένα βήμα πιο πάνω» σε σχέση με τις προηγούμενες όπως λέει Ζαν-Λουίς Λοζιέρ, σύμβουλος του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και πρώην ανώτερος αξιωματούχος υπεύθυνος για την πυρηνική αποτροπή της Γαλλίας: «Δείχνουν ότι χάνει και γι’ αυτό σκληραίνει τα λόγια του»
Από την πλευρά του ο ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας για τον Αφοπλισμό του ΟΗΕ, Αντρέι Μπακλίτσκι, σημειώνει σε αναρτήσεις του στο Twitter ότι «ο Πούτιν προσθέτει την “εδαφική ακεραιότητα” και πολύ αφηρημένες έννοιες της προστασίας του πληθυσμού, της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας του».
Η προσθήκη αυτή εγείρει μια σειρά από ερωτήματα, αναρωτιέται ο ειδικός: «θα ισχύει η εδαφική ακεραιότητα για τις περιοχές που η Ρωσία ετοιμάζεται να προσαρτήσει μέσω δημοψηφισμάτων που θα αναγνωρίζονται μόνο από τη Μόσχα και τους στενότερους συμμάχους της; Θα απειλούσε η Ρωσία την Ουκρανία με ατομικά πυρά για να ανακτήσει τις ακατοίκητες περιοχές αυτών των περιοχών; Τι θα συνέβαινε αν η Ουκρανία έπαιρνε πίσω τα εδάφη της;»
Αν και δεν υπάρχουν οριστικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα σε αυτό το στάδιο, ο ειδικός τονίζει ότι η χρήση πυρηνικού όπλου θα ήταν «μια απόφαση που θα άλλαζε πραγματικά τον κόσμο». Θα έσπαγε ένα ταμπού που διαρκεί σχεδόν ογδόντα χρόνια, από το οποίο μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ξεφύγει και το οποίο άντεξε τις πιο οξείες εντάσεις του Ψυχρού Πολέμου. Και ενώ η αποτροπή στηρίζεται τελικά σε έναν άνθρωπο, τον Πούτιν η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη, επισημαίνει ο ειδικός στη ρωσική αποτροπή Πάβελ Πόντβιγκ: «Δεν είναι σαν να έχει o Πούτιν ένα πυρηνικό κουμπί στο τραπέζι. Η χρήση πυρηνικών όπλων θα ήταν μια διαδικασία στην οποία θα συμμετείχαν πολλοί άνθρωποι. Η άμεση ανυπακοή μπορεί να μην είναι πιθανή, αλλά τα πράγματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν με πολλούς τρόπους». «Το γενικό επιτελείο και οι διευθύνσεις του στρατού μπορούν να λειτουργήσουν ως δικλείδες ασφαλείας», συμφωνεί ο Πιερ Γκρασέρ, ερευνητής και ειδικός στον ρωσικό στρατό.