Το Δικαστήριο της ΕΕ καταδίκασε σήμερα την Πολωνία να καταβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ημερήσιο πρόστιμο 1.000.000 ευρώ, για την παράλειψη αναστολής των διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας που αφορούν τους τομείς δικαιοδοσίας του Πειθαρχικού Τμήματος του Ανώτατου Δικαστηρίου.
«Η συμμόρφωση με τα προσωρινά μέτρα που διατάχθηκαν στις 14 Ιουλίου 2021 είναι απαραίτητη προκειμένου να αποφευχθεί σοβαρή και ανεπανόρθωτη βλάβη στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις αξίες στις οποίες βασίζεται η Ένωση, ιδίως σε αυτήν του κράτους δικαίου», τονίζει στην ανακοίνωσή του το Δικαστήριο της ΕΕ.
Υπό το πρίσμα των συνθηκών της υπόθεσης και της ικανότητας πληρωμής της Πολωνίας, ο Αντιπρόεδρος του Δικαστηρίου της ΕΕ, διέταξε την Πολωνία να καταβάλει στην Επιτροπή περιοδική χρηματική ποινή ύψους 1.000.000 ευρώ την ημέρα, από την ημερομηνία κατά την οποία η σημερινή διαταγή κοινοποιήθηκε σε αυτήν και έως ότου το εν λόγω κράτος μέλος συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη διάταξη της 14ης Ιουλίου 2021 ή, εάν δεν το πράξει, μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της τελεσίδικης απόφασης.
Σύμφωνα με παλαιότερο δημοσίευμα της Deutsche Welle , η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να τιμωρηθεί η πολωνική κυβέρνηση, επειδή η Πολωνία δεν εφαρμόζει επαρκώς μια προσωρινή διαταγή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της 14ης Ιουλίου. Σε αυτή, το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ διέταξε την Πολωνία να σταματήσει αμέσως το έργο του πειθαρχικού τμήματος δικαστών και να διαλύσει το σώμα. Σύμφωνα με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης της ΕΕ Ντιντιέρ Ράιντερς, αυτό το τμήμα θέτει σε κίνδυνο την ανεξαρτησία των δικαστών και επομένως ολόκληρο το Κράτος Δικαίου στην Πολωνία.
Ένα σπάνιο, αλλά δραστικό μέτρο
«Αυτό είναι ένα πολύ δραστικό και σπάνιο μέτρο που έχει ληφθεί μόνο μία φορά στην ιστορία της ΕΕ», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Το 2017 η Πολωνία είχε καταδικαστεί και πάλι σε πρόστιμο 100.000 ευρώ την ημέρα. Εκείνη την εποχή, η κυβέρνηση PiS στην Πολωνία είχε παραβιάσει μια προσωρινή διαταγή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και δεν σταμάτησε αμέσως την αποψίλωση ενός προστατεύουμενου πολύ παλιού δάσους. Τελικά την ίδια χρονιά η πολωνική κυβέρνηση υποχώρησε.
Αυτή τη φορά είναι πιο πιθανό να υπάρξει μια πιο έντονη αντιπαράθεση, άλλωστε πρόκειται για την αναδιάρθρωση της δικαιοσύνης στην Πολωνία, ένα κεντρικό μέλημα των εθνικών συντηρητικών. Ο αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης της Πολωνίας Σεμπάστιαν Καλέτα έγραψε ένα οργισμένο tweet στο οποίο κατηγόρησε την Κομισιόν για «παράνομη επίθεση» στην Πολωνία. Στις 15 Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε επίσης ότι πολλά στοιχεία της πολωνικής μεταρρύθμισης στη δικαιοσύνη θα πρέπει να ανεθεωρηθούν.
«Το Δίκαιο της ΕΕ πρέπει να τηρείται»
«Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου πρέπει να γίνονται σεβαστές σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να οικοδομήσουμε και να ενισχύσουμε την απαραίτητη αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ και των πολιτών», δήλωσε η Βέρα Γιούροβα, Επίτροπος της ΕΕ για θέματα δικαιοσύνης στις Βρυξέλλες. Αυτήν ακριβώς την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου αρνείται η πολωνική κυβέρνηση.
Το πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο αποτελείται πλέον από φιλοκυβερνητικούς δικαστές, αποφάσισε τον Ιούλιο ότι οι προσωρινές διαταγές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε θέματα δικαστικής εξουσίας στην Πολωνία ήταν άκυρες.
Στις 22 Σεπτεμβρίου, κατόπιν αιτήματος του πρωθυπουργού Ματόις Μοραβιέσκι, το Συνταγματικό Δικαστήριο θα αποφασίσει εάν το πολωνικό Συνταγματικό Δίκαιο υπερισχύει γενικά του ευρωπαϊκού δικαίου. «Μια τέτοια κρίση θα έθετε σε κίνδυνο ολόκληρο το νομικό σύστημα και συνεπώς τα θεμέλια της ΕΕ», προειδοποίουν νομικοί της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει εγκρίνει μέχρι στιγμής το σχέδιο ανασυγκρότησης της Πολωνίας λόγω ανησυχιών για το Κράτος Δικαίου. Η Πολωνία δικαιούται περίπου 58 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και φθηνά δάνεια από το ταμείο για την αντιμετώπηση της πανδημίας.