AUKUS: Κοινό μέτωπο ΗΠΑ, Βρετανίας & Αυστραλίας απέναντι στην Κίνα: Τι ανακοίνωσαν Μπάιντεν, Τζόνσον & Μόρισον
Οι ΗΠΑ, που επιδιώκουν να ενισχύσουν τις συμμαχίες τους προς όλες τις κατευθύνσεις με στόχο την οικοδόμηση ενός μετώπου ενάντια στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, ανακοίνωσαν χθες με την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο μια ευρεία εταιρική σχέση ασφάλειας στη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού, η οποία ενδέχεται να υπονομεύσει τις γαλλικές βλέψεις στην περιοχή.
«Η πρώτη σημαντική πρωτοβουλία αυτού του (νέου συμφώνου που φέρει την ονομασία) AUKUS, θα είναι η παράδοση ενός στόλου πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον στην τηλεδιάσκεψη με τον πρωθυπουργό Βρετανό Μπόρις Τζόνσον και τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος διοργάνωσε την τηλεδιάσκεψη αυτή.
Μετά από αυτή τη θεαματική ανακοίνωση, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ – ΜΠΕ, η οποία θα φέρει τις ΗΠΑ να μοιράζονται ιδιαίτερα ευαίσθητης τεχνολογία, η Αυστραλία θα πρέπει να ακυρώσει, σύμφωνα με τον αυστραλιανό Τύπο, μια γιγαντιαία παραγγελία συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, την οποία ο πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν έχει δεσμευτεί να υπερασπιστεί.
Και δεν είναι βέβαιο ότι το Παρίσι θα παρηγορηθεί από τις καθησυχαστικές δηλώσεις του Μπάιντεν, ο οποίος διαβεβαίωσε χθες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν «να συνεργαστούν στενά με τη Γαλλία» σε αυτήν την πολύ μεγάλης σημασίας στρατηγική ζώνη.
Το Παρίσι «είναι ένας βασικός εταίρος» των ΗΠΑ, είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και οι ΗΠΑ θα συνδεθούν ακόμη στενότερα, γεγονός που αντικατοπτρίζει το επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ μας και το βάθος της φιλίας μας», δήλωσε ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος με αυτή τη συμφωνία καταγράφει μια διπλωματική επιτυχία στη στρατηγική του για αποφυγή διεθνούς απομόνωσης της Βρετανίας μετά το Brexit.
Tι σημαίνει η συμφωνία αυτή
Η νέα πρωτοβουλία των ΗΠΑ από κοινού με τη Βρετανία και την Αυστραλία φέρνει αναπόφευκτα στο νου των μελετητών της ιστορίας του Ψυχρού Πολέμου μια άλλη συμφωνία για την ανταλλαγή πληροφοριών που υπεγράφη πριν από 75 χρόνια και είναι γνωστή ως συμμαχία «Five Eyes».
Όταν δημοσιεύτηκε τελικά τον Ιούνιο του 2010 το επτασέλιδο πλήρες κείμενο της συμφωνίας αυτής, στην συμμετέχουν ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, το περιοδικό Time αποκάλεσε ένα από τα σημαντικότερα έγγραφα του Ψυχρού Πολέμου, που «αποκαλύπτει τα θεμέλια της ειδικής σχέσης των ΗΠΑ με τη Βρετανία».
Αλλά σε αντίθεση με τη συμφωνία εκείνη, η νέα αυτή σύμπραξη δυνάμεων, που φέρει την ονομασία AUKUS, από τα αρχικά των τριών χωρών (Australia, UK, USA) έχει μια ισχυρή διάσταση ασφάλειας και αμυντικής τεχνολογίας και υλοποιείται σε μια περίοδο που πολλές δυτικές χώρες επαναπροσδιορίζουν τις σχέσεις τους με την Κίνα.
«Επενδύουμε στη μεγαλύτερη πηγή της ισχύος μας, τις συμμαχίες μας και τις αναβαθμίζουμε για να αντιμετωπίζουν καλύτερα τις σημερινές και τις αυριανές απειλές. Πρόκειται για τη σύνδεση με νέους τρόπους των υφιστάμενων συμμάχων και εταίρων της Αμερικής», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια αμφιβολίας ως προς το σε ποια σε μεγάλη δύναμη επιχειρεί να ορθώσει ανάχωμα η νέα συμφωνία.
Υποβρύχια
«Με βάση την κοινή ναυτική ιστορία των δημοκρατιών μας, δεσμευόμαστε για μια κοινή φιλοδοξία να υποστηρίξουμε την Αυστραλία στην απόκτηση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων», υπογραμμίζει το κοινό ανακοινωθέν των τριών εταίρων.
«Η μόνη χώρα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μοιραστεί ποτέ αυτή την τεχνολογία πυρηνικής πρόωσης είναι με την Μεγάλη Βρετανία» από το 1958, δήλωσε νωρίτερα ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Αυτή είναι μια θεμελιώδης απόφαση, θεμελιώδης. Θα δεσμεύσει την Αυστραλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μεγάλη Βρετανία για γενιές».
Δεν υπήρξε καμία αναφορά χθες στην Κίνα χθες ούτε στις προφορικές δηλώσεις, ούτε στο ανακοινωθέν, στο οποίο γινόταν λόγος για «ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού», αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η νέα συμμαχία στοχεύει πρώτα και κύρια τις περιφερειακές βλέψεις του Πεκίνου.
Ο Τζο Μπάιντεν επαναλαμβάνει μετά την εκλογή του ότι σκοπεύει να αντιμετωπίσει την Κίνα, πολιτική και του προκάτοχού του, Ντόναλντ Τραμπ, αλλά με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο, και όχι απαραίτητα με κατά μέτωπο αντιπαράθεση.
Χθες, ο ίδιος είπε ότι θέλει «να επενδύσει στη μεγαλύτερη πηγή της δύναμης μας, τις συμμαχίες μας» και ότι επιθυμεί «αυτές να τις αναβαθμίσει για να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις απειλές του σήμερα και του αύριο».
Το «συμβόλαιο του αιώνα» με την Γαλλία υπό απειλή
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα δεχθεί επίσης στις 24 Σεπτεμβρίου στην Ουάσινγκτον τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας, της Ινδίας και της Ιαπωνίας με στόχο την αναβίωση της λεγόμενης Quad, την άτυπη τετραμερή συμμαχία των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Ινδίας, η οποία θεωρείται πως έχει συμπηχθεί για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ισχύς και επιρροή της Κίνας στην περιφέρεια Ινδικού-Ειρηνικού.
Αλλά η χθεσινή ανακοίνωση της Τετάρτης, παρά τις προσεκτικές δηλώσεις του Μπάιντεν, κινδυνεύει να ψυχράνει μια άλλη συμμαχία, αυτή με τη Γαλλία, εάν η Αυστραλία καταγγείλει αυτή που μερικές φορές αναφέρεται ως «σύμβαση του αιώνα» για τη γαλλική αμυντική βιομηχανία.
Μια συμφωνία-πλαίσιο που υπογράφηκε το 2016 από την Αυστραλία, αλλά η οποία αντιμετωπίζει δυσκολίες, προβλέπει την κατασκευή 12 πυροκίνητων υποβρυχίων επίθεσης, σχεδιασμένων από τα γαλλικά υποβρύχια κατηγορίας Barracuda.
Το συνολικό κόστος του προγράμματος, για το οποίο αρμόδιο είναι ο γαλλικός ναυπηγικός όμιλος, ανέρχεται σε 50 δισεκατομμύρια αυστραλιανά δολάρια (31 δισεκατομμύρια ευρώ).
Ο όμιλος που ειδικεύεται στην ναυπηγική βιομηχανία άμυνας εξέφρασε την «μεγάλη απογοήτευσή» του χθες Τετάρτη.
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης με τον Αυστραλό πρωθυπουργό Μόρισον στα μέσα Ιουνίου, ο Εμμανουέλ Μακρόν είχε επιβεβαιώσει την «πλήρη δέσμευση» της Γαλλίας για την τήρηση του δικού της μέρος της σύμβασης.