Ο δρόμος του Καζακστάν προς τον ΟΟΣΑ, μέσα από ένα διαφορετικό «οικονομικό πείραμα»

Της Αθηνάς Κοροβέση

Μέσα στο 2017, η μακρινή χώρα της ασιατικής Στέπας, το Καζακστάν, υιοθέτησε την εθνική επενδυτική στρατηγική του.

Όπως είχε τονίσει σε διάγγελμά του προς τον καζακικό λαό ο Πρόεδρος, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, «η χώρα του διαθέτει όλα τα εφόδια για να συμμετάσχει στον κύκλο των ηγετών του “νέου κόσμου”». Κάνοντας σαφή αναφορά στην είσοδο στον κόσμο της ψηφιακής  εποχής, στην εποχή της “4ης Βιομηχανικής Επανάστασης”!

Το Καζακστάν, ή αλλιώς το “Ντουμπάι της Στέπας” όπως πολύ εύστοχα αποκαλείται, οραματίζεται το μέλλον διαφορετικά, και δια στόματος του πρώτου και μοναδικού έως σήμερα Πρόεδρου του από το 1991, οπότε και ανεξαρτητοποιήθηκε από την Σοβιετική Ένωση, θέτει γερά τα θεμέλια για τη δυναμική παρουσία του σε διεθνές επίπεδο, με ορόσημο το 2050.

Η πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα

 

Ήδη η χώρα έχει υλοποιήσει μία σειρά δράσεων μέσα στο περασμένο έτος, οι οποίες αναβάθμισαν το status της χώρας παγκοσμίως.

Ενδεικτικά, η χώρα πέτυχε μία σειρά από οικονομικούς στόχους, όπως το γεγονός ότι το έτος 2017 έκλεισε με ρυθμό ανάπτυξης 4% και με τη βιομηχανική παραγωγή να σημειώνει αύξηση 7%. Επιπλέον, ο τομέας της μεταποίησης υπερέβη το 40% του συνολικού όγκου της βιομηχανίας, η φτώχεια μειώθηκε κατά 13 φορές με την ανάπτυξη της χώρας να επιτρέπει τον σχηματισμό μεσαίας τάξης, ενώ η ανεργία σημείωσε πτώση 4,9%.

Επιπρόσθετα, το Καζακστάν έγινε μη-μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για το 2017-2018, στη ψηφοφορία της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που έλαβε χώρα στις 28 Ιουνίου 2018, υποψηφιότητα που η χώρα είχε κάνε γνωστή από τον Ιούνιο του 2010.

Δεν μπορεί φυσικά να παραληφθεί το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς 2017 για τη χώρα, η διοργάνωση της φαντασμαγορικής διεθνούς έκθεσης EXPO-2017 με διάρκεια 3 μηνών (10  Ιουνίου – 10 Σεπτεμβρίου 2018) στην πρωτεύουσα Αστάνα, στην οποία και τα ελληνικά χρώματα ήταν παρόντα. Μία έκθεση που διοργανώθηκε για πρώτη φορά σε πόλη της πρώην Ε.Σ.Σ.Δ.. Μία έκθεση επίσης που ξεπέρασε τις αρχικές προσδοκίες επισκεψιμότητας, φτάνοντας να προσελκύσει 4 εκατομμύρια τουρίστες, από τους οποίους το 15% προήλθαν από 187 χώρες του πλανήτη.

Το περίπτερο του Καζακστάν στην EXPO-2017. Η εντός και εκτός εντυπωσιακή «Σφαίρα» με τα 8 επίπεδα και τα αμέτρητα δρώμενα. Ή αλλιώς, «Μουσείο Μελλοντικής Ενέργειας», κατ΄ αντιστοιχία του θέματος της EXPO-2017. Δηλαδή, της «μελλοντικής ενέργειας». (Φωτογραφία: Άρτεμις-Δήμητρα Κοροβέση)

 

Εκτός αυτού, οι εγκαταστάσεις της έκθεσης αξιοποιήθηκαν στον μέγιστο δυνατό βαθμό, με το Διεθνές Οικονομικό Κέντρο της Αστάνα να αποτελεί το σημαντικότερο αποκύημα της έκθεσης, καθώς έχει ήδη «μεταμορφώσει» την οικονομία της χώρας λειτουργώντας στα πρότυπα των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών κέντρων. Δίνοντας με αυτόν τον τρόπο σάρκα και οστά σε ένα διαφορετικό «οικονομικό πείραμα» που προχωράει με τους καλύτερους οιωνούς μέσα σε ένα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον. Αντίστοιχα δηλαδή με τον δημιουργό του, το ίδιο το Καζακστάν, που αποτελεί το αρχιτεκτονικό διαμάντι της περιοχής με τους υψηλότατους ρυθμούς ανάπτυξης, σε μικρό μόλις χρονικό διάστημα.

Οι εγκαταστάσεις της EXPO-2017 (Adrian Smith + Gordon Gill Architecture)

 

Αναφορικά με τις βασικές στρατηγικές κατευθύνσεις του Διεθνούς Οικονομικού Κέντρου της Αστάνα, αυτές είναι: οι κεφαλαιαγορές, η διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, η ισλαμική χρηματοδότηση (παρέχει χρηματοοικονομικές λύσεις σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο), η χρηματοοικονομική τεχνολογία (παρέχει νέες οικονομικές λύσεις μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας και σήμερα θεωρείται ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τομέας), η ιδιωτική τραπεζική και η πράσινη οικονομία.

Ο Πρόεδρος του Καζακστάν, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, με τον Διοικητή του Διεθνούς Οικονομικού Κέντρου της Αστάνα, Kairat Kelimbetov.

 

Εμβάθυνση στις μεταρρυθμίσεις

 

Ο παλμός της αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας δόθηκε εκ νέου, πριν από λίγες ημέρες, κατά την ετήσια ομιλία του προς τον λαό του Καζακστάν στις 5 Οκτωβρίου, από τον “ενορχηστρωτή” της, τον Πρόεδρο Ναζαρμπάγιεφ, από το Προεδρικό Παλάτι Ακ Ορντά.

Το Προεδρικό Παλάτι Ακ Ορντά στην Αστάνα (Akorda Presidential Palace)

 

Πρόκειται για ένα διάγγελμα – παράδοση, κατά το οποίο ο επικεφαλής του κράτους καθορίζει την αναπτυξιακή στρατηγική και τις κύριες κατευθύνσεις του κυβερνητικού έργου.

Αυτήν την χρονιά, τα κύρια θέματα που ανέπτυξε ο Πρόεδρος Ναζαρμπάγιεφ ήταν η ανανέωση του χρηματοπιστωτικού τομέα, η επίλυση προβλημάτων στέγασης, καθώς και η μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης και της αστυνομικής εργασίας.

Κατά την ομιλία του σε ζωντανή μετάδοση, ο Πρόεδρος του Καζακστάν ανακοίνωσε την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Ιανουαρίου 2019, ενώ εξήγγειλε την αύξηση του μισθού των εργαζομένων στον τομέα της υγείας κατά 20%. Αύξηση στο μισθό τους θα δουν επίσης οι δάσκαλοι, οι αστυνομικοί και οι στρατιωτικοί. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό θα επηρεάσει ευθύς αμέσως την ευημερία περισσότερων από ενός εκατομμυρίου πολιτών, των οποίων οι μισθοί θα αυξηθούν με το νέο έτος.

Εν μέσω του αυξανόμενου εμπορικού ανταγωνισμού, ο Πρόεδρος του Καζακστάν δήλωσε ότι «η εμπορική πολιτική του Καζακστάν θα πρέπει να πάψει να εμφανίζεται χωρίς δόντια», απευθύνοντας κάλεσμα για την ενεργό προώθηση των εγχώριων προϊόντων Καζακστάν στην παγκόσμια αγορά. «Ο καθένας πρέπει να εκπληρώνει τα καθήκοντά του και να προστατεύει την “επιχείρησή” μας και τη μετάβασή της σε άλλες αγορές», τόνισε ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ.

Μεταξύ άλλων, στον τομέα της εκπαίδευσης, το Καζακστάν σκοπεύει να βελτιώσει την ασφάλεια και την ψυχολογική υποστήριξη στα σχολεία, παρέχοντας στους σχολικούς χώρους βιντεοκάμερες και ενισχύοντας κατά 100% το έργο των παιδοψυχολόγων. Ο Ναζαρμπάγιεφ μίλησε για την ανάγκη επαγγελματικής διάγνωσης και προσανατολισμού προς τις πιο δημοφιλείς ειδικότητες στα σχολεία. Επιπλέον, η κυβέρνηση του Καζακστάν στο εγγύς μέλλον θα υιοθετήσει έναν ξεχωριστό νόμο «Για το καθεστώς του δασκάλου», ο οποίος θα καθορίζει τα καθήκοντα των εκπαιδευτικών και των εργαζομένων στις προσχολικές δομές, καθώς και την προστασία τους από ασυνήθιστες εργασίες.

Ο Πρόεδρος του Καζακστάν έθιξε επίσης το θέμα της αστυνομικής εργασίας στη χώρα. Συγκεκριμένα, από την αρχή του χρόνου, η αστυνομία του Καζακστάν αναμένεται να εκσυγχρονιστεί, αναβαθμίζοντας το προσωπικό της, καθώς επίσης θα επανεξετάσει και τη λειτουργία της οδεύοντας σε ένα μοντέλο υπηρεσιών βασισμένο στην καλύτερη παγκόσμια εμπειρία.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο πρόεδρος Ναζαρμπάγιεφ έδωσε έμφαση στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στην ενίσχυση του κράτους δικαίου, ώστε να αυξηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τα δικαστήρια, αλλά και στην συνέχιση της εισαγωγή σύγχρονης και ηλεκτρονικής μορφής για το έργο των δικαστηρίων.

 

Στον δρόμο προς τον ΟΟΣΑ

Οι ανωτέρω μεταρρυθμίσεις αποτελούν μόνο ένα μέρος των ριζικών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζονται στη μεγαλύτερη χώρα και οικονομία της κεντρικής Ασίας.

Στόχος του φιλόδοξου αυτού προγράμματος μεταρρυθμίσεων (που μεταξύ άλλων στοχεύει στην εκβιομηχάνιση και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών, στην ανάπτυξη της αγροτικής βιομηχανίας και της δυναμικής των φυσικών πόρων, στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των μεταφορών και υποδομών, στην εισαγωγή σύγχρονων τεχνολογιών στον κατασκευαστικό τομέα, σε μία αποτελεσματικότερη δημόσια διοίκηση, επενδύοντας παράλληλα και στο ανθρώπινο κεφάλαιο, και διαμορφώνοντας τις “έξυπνες πόλεις”) είναι το να μπορέσει η καζακική οικονομία να καταστεί μία από τις 30 μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως μέχρι την χρονολογία – ορόσημο: το 2050.

Θέτοντας ταυτόχρονα έναν στόχο που οραματίζεται από το 2000, την χρονιά που κατάφερε να ορθοποδήσει μετά από μύριες δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Και ο στόχος αυτός είναι η ένταξη στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.), με τον οποίο συνεργάζεται στενά από το 2008.

Το (επιτυχές) έτος 2017 μάλιστα, το Καζακστάν αποτέλεσε την πρώτη χώρας της ευρύτερης περιοχής, στην οποία ανατέθηκε η διοργάνωση της Ευρασιατικής Εβδομάδας ΟΟΣΑ (OECD Eurasia Week), μία διοργάνωση σε επίπεδο υπουργών, που λειτούργησε ως πλατφόρμα συζήτησης για ένα ένα ευρύ φάσμα θεματικών που σχετίζονται με την περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της περιοχής.