Ο Mανώλης Γλέζος, η σημαία, η θυσία, το θάρρος, η μάνα του

της Αγγελικής Σπανού

«Η πιο έντονη ανάμνηση της ζωής μου, είναι η μάνα μου. Με ρωτάνε διαρκώς για τη σημαία. Εγώ όμως, ακόμα κι από την ιστορία της σημαίας, θυμάμαι τη μάνα μου. Όταν γυρίζαμε εκείνη την ημέρα στα σπίτια μας, η ώρα ήταν περασμένη, μετά τα μεσάνυχτα. Πάω στο σπίτι και βλέπω τη μάνα μου ένα κουβάρι στα σκαλοπάτια απ’ έξω. Με περίμενε. Την πλησιάζω και της λέω, “Μάνα!”. Σηκώνεται απότομα, με πιάνει από τον λαιμό, με πάει στην κουζίνα για να μην ακούσουν οι άλλοι και ξυπνήσουν και μου λέει, “Πού ήσουν;”. Τότε εγώ ανοίγω το σακάκι και της δείχνω το κομμάτι της σβάστικας που είχαμε κόψει. Με αγκαλιάζει, με φιλάει και μου λέει, “Πήγαινε κοιμήσου”. Την άλλη μέρα το πρωί, ακούω τον εξής διάλογο: Ο πατριός μου τη ρωτάει, “Πού ήταν χθες το βράδυ ο μεγάλος σου γιος;”. Του απαντάει, “Ανέβα στην ταράτσα και κοίταξε στην Ακρόπολη”. Ποτέ μου δεν τη ρώτησα πώς το κατάλαβε. Θα το θεωρούσα προσβολή στη νοημοσύνη της. Αλλά για μένα αυτό ήταν το πιο συγκινητικό συμβάν στην ιστορία μου. Η μάνα μου».
(Μ. Γλέζος στο Vice και τον Δημήτρη Θεοδωρόπουλο το 2017)

Αυτά τα λόγια του Μανώλη Γλέζου είναι ίσως τα πιο αληθινά που έχει πει δημόσια. Οταν επέστρεφε με τη σκέψη του στη μέρα που έκανε μια απαράμιλλη ηρωική πράξη, κατεβάζοντας τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη, αυτό που θυμόταν ήταν η μάνα του. Οχι το καρδιοχτύπι του, την ενέργειά του, το πριν και το μετά, αλλά την αντίδραση της μάνας του, ό,τι κατάλαβε και όπως το ένιωσε.

Αυτή η εξομολόγηση του Μανώλη Γλέζου μας θυμίζει πόσο η ανθρωπιά είναι άρρηκτα δεμένη με την αυτοθυσία, πώς καθορίζει την ιδεολογία και την πολιτική στο όνομα των πολλών και της δικαιοσύνης, πόσο σημαντικό είναι το συναίσθημα για μια ζωή που να έχει νόημα, πόσο η γενναιότητα δεν είναι θορυβώδης, πόσο η ταπεινότητα είναι η άλλη όψη του μεγαλείου, πόσο στα σκοτεινά προχωρούν οι ήρωες.

Η μάνα έχει καθορίσει τον ψυχισμό καθενός μας, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα. Η μάνα συμβολίζει την προσφορά και την αυταπάρνηση, την αγάπη και τη φροντίδα. Η μάνα δίνει την τροφή, το χάδι και την αγκαλιά. Η μάνα χαρίζει τη ζωή, μας μαθαίνει τον κόσμο και μας κρατάει το χέρι μέχρι να σταθούμε στα πόδια μας. Για τη μάνα μας σήμερα “μένουμε σπίτι”, για να την προστατεύσουμε από τον ιό που είναι ιδιαίτερα επιθετικός στους ηλικιωμένους και σε όσους κουβαλούν πολλά χρόνια και βάσανα.

Ενας αγωνιστής της Αντίστασης σαν τον Μανώλη Γλέζο μάλλον θα έβρισκε παράξενο τον αγώνα της σημερινής νέας γενιάς που δίνεται από τον καναπέ. Ο ίδιος στα νιάτα του έτρωγε σίδερα και κουνούσε τα βουνά. Τα εγγόνια του βλέπουν σειρές στο Netflix και μιλούν με βιντεοκλήσεις για να περάσει η ώρα της καραντίνας. Οσο πιο συνεπείς μείνουν οι νέοι στην τήρηση των οδηγιών για περιορισμό της κυκλοφορίας, τόσο πιο ασφαλής θα είναι η μάνα τους.

Αλλοι καιροί, άλλες προκλήσεις, άλλες αφηγήσεις. Η προσωπικότητα-σύμβολο της Αριστεράς πέρασε μια συναρπαστική ζωή με μάχες και πολέμους διανύοντας έναν αιώνα μεγάλων ανατροπών και αντιμετωπίζοντας πάντα ως προσωπική του υπόθεση τα συλλογικά πάθη και και τις ανάγκες των ασθενέστερων.

Στη μάχη των ημερών, απέναντι στην πανδημία, δεν θα είχε και πολλά να κάνει. Η παθητικότητα δεν του ταίριαζε και τώρα καλούμαστε όλοι να είμαστε παθητικοί μέχρι ακινησίας. Εφυγε ακριβώς τη στιγμή που η εποχή δεν τον σήκωνε. Δεν ήταν γιατρός, δεν θα μπορούσε να βοηθήσει παλεύοντας. Ούτε καν στη Νάξο δεν θα μπορούσε να πάει…

Πηγή: economico.gr