Μας έχει προβληματίσει κατά περιόδους το ερώτημα γιατί δεν μπορούμε να χάσουμε κιλά παρότι βρισκόμαστε σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους. Αυτός ο προβληματισμός όμως ενδέχεται να “κρύβει” λόγους οι οποίοι δεν είναι πάντα απολύτως κατανοητοί.
Του Σπυρίδωνα Μπενία
Παρόλο που υιοθετούμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, εντάσσουμε την φυσική δραστηριότητα στην καθημερινότητα μας, μπορεί να διαπιστώσουμε ότι το σωματικό μας βάρος παραμένει αμετάβλητο ή ακόμα και να αυξάνεται.
Ας δούμε λοιπόν πως λειτουργεί ο οργανισμός μας στην συνθήκη της απώλειας βάρους και πως μπορούμε να επιτύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα παρά τις εκάστοτε δυσκολίες.
Αποθήκευση της ενέργειας
Ας δούμε αρχικά πως το σώμα μας αποθηκεύει και διαχειρίζεται την ενέργεια που προσλαμβάνει.
Ο οργανισμός μας αποθηκεύει την ενέργεια που του προσφέρουμε μέσω της τροφής με δύο τρόπους. Ο γνωστότερος είναι το λίπος. Η ενέργεια που αποθηκεύεται με την μορφή λίπους θα χρησιμοποιηθεί σε περιόδους κατά τις οποίες δεν λαμβάνουμε επαρκή ποσότητα ενέργειας ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του οργανισμού. Έτσι κάθε φορά που δίνουμε στο σώμα μας περισσότερη ενέργεια, μέσω της τροφής, αυτή αποθηκεύεται με την μορφή του λίπους.
Ενώ ο δεύτερος τρόπος αποθήκευσης ενέργειας από το σώμα μας είναι μέσω του γλυκογόνου, μια μορφή υδατάνθρακα. Το γλυκογόνο αποθηκεύεται κυρίως στους μυς του σώματος μας και είναι η ενέργεια την οποία θα χρησιμοποιήσει ο οργανισμός μας πρώτα πριν καταφύγει στο λίπος.
Η επίδραση του μεταβολισμού
Για να εξασφαλίσουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα στην απώλεια βάρους στόχος μας είναι να αποκτήσουμε ένα αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας. Δηλαδή, οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε να είναι λιγότερες από αυτές που καίει ο οργανισμός μας.
Το αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας οδηγεί με την σειρά του στην μείωση του βασικού μεταβολικού ρυθμού. Δηλαδή, όση λιγότερη η ενεργειακή πρόσληψη τόσο λιγότερες και οι καύσεις του οργανισμού.
Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός αντικατοπτρίζει τον ρυθμό με τον οποίο ο οργανισμός μας δαπανά ενέργεια για την ομαλή λειτουργία των όλων ζωτικών λειτουργιών του όπως, η αναπνοή, ο χτύπος της καρδιάς κλπ.
Ωστόσο, η απότομη αλλαγή και η μείωση των θερμίδων φέρνει τον οργανισμό μας σε μια κατάσταση άμυνας, προκειμένου να αποφευχθεί η απότομη και γρήγορη απώλεια βάρους. Όταν αποφασίζουμε να κάνουμε δίαιτα, τότε ο οργανισμός μας επιστρατεύει τους διάφορους μηχανισμούς προστασίας του για να αντισταθμίσει τις απότομες αλλαγές που καλείται να αντιμετωπίσει.
Σημαντικό ακόμα, είναι να αναφερθεί ότι ο οργανισμός μας έχει την τάση να επιστρέφει στην πρωταρχική ενεργειακή κατάσταση που βρισκόταν το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Δηλαδή, αν το βάρος μας ήταν σχετικά σταθερό για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ο οργανισμός μας μαθαίνει σε αυτό το βάρος και τίνει να επιστρέφει σε αυτό το πρωταρχικό βάρος.
Συνεπώς, όταν βρισκόμαστε σε μια προσπάθεια απώλειας βάρους, ο οργανισμός μας αντιστέκεται στην απώλεια μειώνοντας τις καύσεις του. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην μετέπειτα επαναπρόσληψη του βάρους ακόμα και στην αύξηση του, προκειμένου ο οργανισμός να ισορροπίσει την απώλεια και να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση που είχε συνηθίσει.
Προκειμένου να μην έχουμε πτώσεις του μεταβολισμού, καλό θα ήταν να αποφύγουμε τις στερητικές και δραστικές δίαιτες. Το καλύτερο είναι να επιλέγουμε ένα εξατομικευμένο πλάνο διατροφής που να στηρίζεται πάνω στις δικές μας διατροφικές ανάγκες και στον τρόπο ζωής μας.
Ομαλό θερμιδικό έλλειμμα
Όπως προαναφέραμε το σώμα μας αποθηκεύει την ενέργεια που του δίνουμε μέσα από την τροφή με την μορφή του λίπους και γλυκογόνου.
Η αρχική γρήγορη απώλεια των κιλών οφείλετε στην καύση των αποθεμάτων γλυκογόνου , όπου το σώμα μας απαιτεί χρονική διάρκεια 5 έως 7 ημερών για να εξαντλήσει.
Επομένως, για να έχουμε μια ομαλή και υγιεινή απώλεια βάρους θα πρέπει να ακολουθήσουμε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής με τις κατάλληλες ενεργειακές απαιτήσεις που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Οι μικρές παρασπονδίες έχουν την “δύναμη” να μας χαλάσουν προσωρινά την προσπάθεια.
Σωματική δραστηριότητα
Η σωματική δραστηριότητα βοηθάει στην απώλεια βάρους σε συνδυασμό με το κατάλληλο πρόγραμμα διατροφής καθώς, μας βοηθάει να αυξήσουμε τις ενεργειακές δαπάνες και να ενισχύσουμε το αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο που χρειάζεται να έχουμε.
Παράλληλα, με την φυσική δραστηριότητα αυξάνεται ο μυϊκός όγκος, οπότε ενδέχεται το νούμερο της ζυγαριάς να παραμένει σταθερό, όμως παρόλα αυτά το λίπος “καίγεται” και η σύσταση του σώματος αλλάζει.
Σύσταση σώματος
Μπορεί το νούμερο στην ζυγαριά να παραμένει το ίδιο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χάνουμε λίπος που είναι άλλωστε ο βασικός στόχος μας σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους.
Η σύσταση του σώματος, δηλαδή η αύξηση της μυϊκής μάζας και η μείωση του λιπώδους ιστού, ενισχύεται με την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.
Συνεπώς, η μέτρηση του βάρους σαν ένα απλό νούμερο δεν μας δίνει τα στοιχεία που θέλουμε. Με την ανάλυση σύστασης σώματος ή αλλιώς λιπομέτρηση μας επιτρέπετε να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα για το σώμα.
Συμπέρασμα
O σωστός αλλά και ασφαλής τρόπος για να χάσουμε σίγουρα και οριστικά βάρος είναι η σωστή εφαρμογή ενός διατροφικού προγράμματος, σχεδιασμένο για τις προσωπικές μας ανάγκες.
Καλό είναι να έχουμε στο μυαλό μας ότι η απώλεια βάρους είναι μια δύσκολη διαδικασία και μπορεί να επηρεαστεί από πολλές παραμέτρους.
Να θυμόμαστε ότι η ζύγιση του σωματικού μας βάρους είναι μια στιγμιαία απεικόνιση της κατάστασης του βάρους μας την συγκεκριμένη στιγμή η οποία μπορεί να αλλάξει το επόμενο χρονικό διάστημα.
Δεν υπάρχει εύκολος ή γρήγορος τρόπος για την απώλεια βάρους, χρειάζεται χρόνος και υπομονή.
