Η κατάρα του λαϊκισμού
Η Ιταλία, η χώρα με τα πολλά καλά, βασανίζεται από δύο κατάρες: τον λαϊκισμό και τον εκλογικό της νόμο που δεν δίνει αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
Του Γιάννη Πολίτη
Πάντα στην Ελλάδα περνάμε σε δεύτερο πλάνο όσα συμβαίνουν στην Ιταλία. Νομίζουμε πως δεν μας αφορούν και ο καημός μας είναι η Γερμανία και η Γαλλία, γιατί πιστεύουμε ότι μόνο μ’ αυτούς έχουμε συνδέσει την τύχη μας. Άσε που μας κολακεύει αυτό το «ούνα φάτσα ούνα ράτσα», ότι δήθεν η Ιταλία είναι όμοια με την Ελλάδα και στα καλά και στα κακά. Κούνια που μας κούναγε. Άλλη παροιμία ταιριάζει όταν συγκρινόμαστε με την γειτονική χώρα και αυτή είναι: «βάζει η κοσκινού τον άντρα της με τους πραγματευτάδες».
Γιατί εμείς είμαστε μια μικρή χώρα που παλεύει να αποκοπεί από τα Βαλκάνια και την Ανατολή, ενώ η Ιταλία είναι η καρδιά της Ευρώπης. Επισήμως είναι η τρίτη οικονομική δύναμη. Κάποιοι λένε ότι θα ήταν η δεύτερη μετά τη Γερμανία, εάν η μαφία δεν ήλεγχε τον Νότο που διακινεί το μαύρο χρήμα. Μας αφορά και με το παραπάνω ό,τι συμβαίνει στην Ιταλία και η τύχη μας είναι άμεσα συνδεδεμένη μαζί της καθώς, εάν βρει τρόπο να ρυθμίσει τα υπέρογκα ελλείμματά της, πάνω σε αυτή την μανιέρα θα πατήσουμε. Αυτό είναι το περίφημο «σεντόνι του Νότου», όπως το αποκαλούν οι οικονομολόγοι, που θα σκεπάσει κι εμάς.
Οι κατάρες μιας χώρας
Αυτή η χώρα με τα πολλά καλά βασανίζεται από δύο κατάρες: τον λαϊκισμό και τον εκλογικό της νόμο που δεν δίνει αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Εκεί που όλα έδειχναν να μπαίνουν σε σειρά με τον σπουδαίο τεχνοκράτη, κοινής αποδοχής, Μάριο Ντράγκι, ήρθαν οι Πέντε Αστέρες και οι ακροδεξιοί και τα τίναξαν όλα στον αέρα. Κανείς νοήμων στις Βρυξέλλες δεν περίμενε ότι η Ιταλία είχε την πολυτέλεια να χάσει αυτή την δύσκολη ώρα έναν τόσο σπουδαίο πρωθυπουργό με γνώση, εμβέλεια και κύρος. Οργιάζουν οι φήμες στη Ρώμη για ρωσικό δάκτυλο στις πολιτικές δυνάμεις που οδήγησαν σ’ αυτήν την εξέλιξη. Τώρα δημιουργείται στη γειτονική χώρα ένα νέο μπλοκ σοβαρών δυνάμεων από τα περισσότερα κόμματα που αναδεικνύουν ως τη μόνη λύση για τη σωτηρία της χώρας τις πολιτικές του Μάριο Ντράγκι και αναζητούν πρόσωπο με όμοια χαρακτηριστικά που θα μπει μπροστά μετά τις εκλογές για να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο. Δύσκολη άσκηση, εκτός κι αν διαμορφωθούν νέοι συσχετισμοί που δίνουν το περιθώριο στον σημερινό πρωθυπουργό να παραμείνει στην θέση του με νέα πλειοψηφία.
Ο κλειδοκράτορας της Ευρωζώνης
Οι παλιοί «αρχιτέκτονες» της ενωμένης Ευρώπης, εκείνοι που έχτισαν το οικοδόμημα του σκληρού πυρήνα της Ευρωζώνης και γνωρίζουν τις αδυναμίες του, υποστηρίζουν ότι τα κλειδιά του ενιαίου νομίσματος, που σήμερα περνά κλυδωνισμό, τα κρατά η Ιταλία και όχι η Γερμανία και η Γαλλία, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι.
Πράγματι, δεν νοείται Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς ισχυρή Ιταλία ιδιαίτερα σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη χώρα με ισχυρή βιομηχανία, με παραγωγή σχεδόν όλων των προϊόντων και πολλά εκατομμύρια τουρίστες. Η καρδιά της γειτονικής μας χώρας, κακά τα ψέματα, είναι ο Βορράς, οποίος είναι καλύτερος από τη Γαλλία και καλύτερος από πολλά κρατίδια της Γερμανίας. Για να κατανοήσουμε τη δύναμή της, εάν έφευγε από το παιχνίδι σε μια στιγμή που η Μεγάλη Βρετανία ακολούθησε τον δικό της δρόμο, δε θα μιλούσαμε για Ένωση, αλλά για μια οικονομική συμβίωση μεταξύ Γερμανών, Γάλλων και των κρατών-δορυφόρων τους.
Έκαναν ό,τι μπορούσαν στο Βερολίνο και στο Παρίσι επί χρόνια για να αποφύγουν τη σύγκρουση με την Ιταλία. Καθάρισαν με συνοπτικές διαδικασίες τον Μπερλουσκόνι, γιατί μιλούσε για ευρωομόλογα πριν από 10 χρόνια και είχε φυσική ροπή στον λαϊκισμό. Έφεραν τον τεχνοκράτη Μόντι, αλλά δεν έδωσε τη λύση. Ήταν σοβαρός άνθρωπος όπως και ο δικός μας Παπαδήμος, αλλά κανείς από τους δύο δεν πήγε μακριά. Προσέγγισαν οι Βρυξέλλες τον νεαρό αριστερό Ρέντσι και τον έφεραν στα μέτρα τους, αλλά πάλι δεν έγινε η δουλειά. Η κοινωνία της γειτονικής χώρας είχε πάρει φόρα, πήγαινε σταθερά απέναντι στις Βρυξέλλες με σημαιοφόρους το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και τους ακροδεξιούς που δημιουργούν τώρα ξανά το πρόβλημα.
Η ανατροπή
Και μόλις άρχισαν τα πράγματα να ισορροπούν με τις συνταγές Ντράγκι, όπως αποκαλούν τις πολιτικές του σε Ρώμη και Μιλάνο, ήρθε η δυσάρεστη ανατροπή που βάζει ξανά τη χώρα σε περιπέτεια.
Η Αθήνα παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον και αγωνία όσα συμβαίνουν αυτή την προεκλογική περίοδο στην Ιταλία και όσα θα συμβούν μέχρι τον σχηματισμό κυβέρνησης. Η Ελλάδα χρειάζεται έναν συγκροτημένο πρωθυπουργό στη γειτονική χώρα που μαζί με τον καγκελάριο της Γερμανίας και τον πρόεδρο της Γαλλίας θα συγκροτήσουν την ισχυρή «Ευρωπαϊκή Τρόικα» που θα πετύχει τον συμβιβασμό για την λήξη του πολέμου. Και το επόμενο βήμα είναι η ρύθμιση των χρεών του Νότου, ώστε να απομακρυνθεί για πάντα από την χώρα μας ο εφιάλτης μιας νέας χρεοκοπίας.