Τα θολά νερά της γραφειοκρατίας

Ακόμα και οι πιο φανατικοί πολέμιοι του Κυριάκου Μητσοτάκη του αναγνωρίζουν ένα πράγμα. Πέτυχε διάνα με την τοποθέτηση του Κυριάκου Πιερρακάκη στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, ο οποίος κατάφερε μέσα σε δυόμισι χρόνια να κάνει πράγματα που έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες.

Του Γιάννη  Πολίτη

Θυμάμαι εκείνα τα χαμένα πρωϊνά να περιμένω στην ουρά έξω από τα αστυνομικά τμήματα για να εξασφαλίσω το γνήσιο της υπογραφής. Και αυτό δεν ήταν μια φορά τον χρόνο. Κάθε τρεις και λίγο κάποιος δημόσιος υπάλληλος σου ζητούσε να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας και να σου πιστοποιήσει ένας αστυνομικός ότι είσαι αυτός που ισχυρίζεσαι ότι είσαι. Ξαφνικά άλλαξαν οι ζωές όλων μας προς το καλύτερο.

Μέσα στους δύσκολους μήνες των δραματικών lockdown, που όλα τα έσκιαζε η φοβέρα, άνοιγες τον υπολογιστή σου και η κυβέρνηση είχε να σε τροφοδοτήσει κάθε φορά με ένα καλό νέο.

Ακόμη και υπερήλικες άνθρωποι εκπαιδεύθηκαν από παιδιά και εγγόνια στον χειρισμό υπολογιστών για να απολαύσουν τις νέες παροχές υπηρεσιών που δεν είναι λίγες. Σχεδόν 1500 λειτουργίες του κράτους παρέχονται πλέον ψηφιακά. Αυτό το θαύμα το απολαύσαμε όλοι στο πρόγραμμα εμβολιασμού -με εξαίρεση τους ψεκασμένους βέβαια- καθώς κατά κοινή παραδοχή ήμασταν πιο οργανωμένοι ακόμη και απ’ τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.

Δημόσιο- Λερναία Ύδρα

Και εδώ τελειώνουν τα καλά νέα. Γιατί, πίσω απ’ αυτή την επιτυχία, συνεχίζει να κρύβεται το βαθύ και ανάλγητο κράτος που όλοι μισήσαμε. Είναι πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν και δεν ξέρω αν αρκεί μια ακόμη τετραετία να δουλεύει αυτή ή μια άλλη κυβέρνηση με τους ίδιους ρυθμούς στην ίδια κατεύθυνση για να ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση όλων των συναλλαγών του πολίτη με το κράτος.

Σαν την Λερναία Ύδρα έχει γίνει το ελληνικό δημόσιο, με διαχρονική ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, δεξιών, κεντρώων και αριστερών. Δημιουργήθηκε ένα τέρας που στο τέλος καταστρέφει τους ίδιους τους πολιτικούς που το δημιούργησαν, συνειδητά ή ασυνείδητα, αφού παγιδεύει καινοτόμες πρωτοβουλίες και πολιτικές αποφάσεις.

Η πολυνομία που ακόμη δεν κατάφερε κανείς να κωδικοποιήσει γίνεται εφιάλτης σε όσους τολμήσουν να κάνουν μικρές ή μεγάλες επενδύσεις. Κορυφαίο παράδειγμα είναι οι πολεοδομίες. Το απόλυτο χάος. Απογυμνώθηκαν από υπαλλήλους μέσα στα μνημόνια και όσοι απέμειναν παλεύουν με τα κύματα για να διεκπεραιώσουν χιλιάδες εκκρεμείς υποθέσεις.

Πρώτα, έχει ο επενδυτής να περάσει το στάδιο της αρχιτεκτονικής επιτροπής, η οποία συγκροτείται από άμισθους επιστήμονες σε κάθε νομό και συνεδριάζει όποτε οι άνθρωποι βρουν χρόνο από τις κανονικές δουλειές τους.

Και αφού περάσει ο επενδυτής αυτό το σκαλοπάτι μετά από πέντε-έξι μήνες, αρχίζει το δεύτερο μαρτύριο με την πολεοδομία. Άντε να μελετήσουν οι λιγοστοί μηχανικοί τους νόμους και τις εγκυκλίους που ισχύουν σε κάθε περιοχή. Γιατί δεν ξέρω αν το γνωρίζετε, πρόσφατα το έμαθα και εγώ. Δεν υπάρχει ισονομία στην χώρα, ούτε εντός της ίδιας περιφέρειας.

Δηλαδή, σ’ ένα μικρό νησί της Επτανήσου μπορεί κάποιος να χτίσει έναν ξενώνα σε 8 στρέμματα, άλλος σε 10 και άλλος σε 15 στρέμματα.

Και το χειρότερο είναι ότι κανείς αρμόδιος δεν γνωρίζει πότε και για ποιους λόγους έγινε αυτός ο διαχωρισμός. Κάποιος, κάπου, κάποτε πέρασε μια διάταξη που διαχωρίζει μικρά νησιά που έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά, μορφολογικά, κοινωνικά και οικονομικά. Άσε που δεν γνωρίζει το ένα υπουργείο τι έχει νομοθετήσει το άλλο.

Έτσι, το υπουργείο Ανάπτυξης δαπανά πόρους για την ένταξη μιας επιχείρησης στον αναπτυξιακό και όταν ο επενδυτής φτάνει στην πολεοδομία του λένε: «για το μέρος που θέλετε, άλλαξε ο νόμος πέρυσι και δεν μπορείτε να χτίσετε». Με αυτόν τον τρόπο, πάνε χαμένες και οι άπειρες ώρες των υπαλλήλων και τα χρήματα που δαπάνησε για την μελέτη ο επενδυτής. Επομένως, δεν έχει την πολυτέλεια η κυβέρνηση να επαναπαύεται στις δάφνες για τα μέχρι τώρα επιτεύγματά της.

Έχει πολύ δρόμο να διανύσει η Ελλάδα ώστε να γίνει ένα ευρωπαϊκό κράτος που να απολαμβάνουν όλοι οι πολίτες εξίσου τα έννομα αγαθά του. Μέχρι τότε, θα εξαγγέλλονται επενδύσεις που θα βαλτώνουν στα θολά νερά της γραφειοκρατίας.

 

Εξι ή εννέα: Αναλόγως από ποια πλευρά το κοιτάει κανείς… Και οι δύο δίκιο έχουν. Ακριβώς όπως γίνεται και με τη δαιδαλώδη πολυνομία του Δημοσίου, που καταντά εφιάλτης για όσους τολμήσουν να κάνουν μικρές ή μεγάλες επενδύσεις. Πάντα κάπου θα υπάρχει μια διάταξη που θα τινάξει στον αέρα το project. Αλλωστε συχνά το ένα υπουργείο δεν γνωρίζει τι έχει νομοθετήσει το άλλο…