Τρίτη και τελευταία ευκαιρία

Γράφει ο Γιάννης Πολίτης

Έχουμε πολλά κακά ως λαός, δεν λέω. Δεν είμαστε, όμως, οι χειρότεροι. Ούτε στις κομπίνες, ούτε στον ρατσισμό, ούτε στην ξενοφοβία. Πολύ περισσότερο δεν έχουμε οργανωμένη μαφία που να ροκανίζει την οικονομία, να ξεγελάει τους θεσμούς και να συγκυβερνάει. Αν αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην γειτονική Ιταλία γίνονταν εδώ, καθώς η αυτοεκτίμησή μας είναι πολύ χαμηλή από την χρεωκοπία του 2009, θα πιστεύαμε πως είμαστε χειρότεροι και πως δεν μας αξίζει να είμαστε μέλος της Ευρωζώνης, του πιο οργανωμένου κομματιού του δυτικού κόσμου.

Θα σας πω μια ιστορία, γιατί η πορεία των κοινωνιών και η εξέλιξή τους δρομολογούνται μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων. Όλα ξεκίνησαν στο Παλέρμο, την πρωτεύουσα της Σικελίας τον περασμένο Απρίλιο, σε εκείνες τις γκρίζες νύχτες της πανδημίας. Ενώ στα νοσοκομεία μετρούσαν τους νεκρούς και οι γιατροί ήταν σε κατάσταση τρέλας, αφού κλίθηκαν να γίνουν μικροί “Θεοί” και να αποφασίζουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει, η μαφία ανέλαβε δράση. Έκανε την δουλειά που ξέρει καλά. Οι υποτακτικοί των διάσημων νονών της περιοχής εντόπισαν ένα προς ένα όλα τα χρεωκοπημένα νοικοκυριά. Αυτούς που τσάκισε εγκαίρως η πανδημία και ψώνιζαν βερεσέδια απ’τον μπακάλη. Μοίραζαν δεκαχίλιαρα και έτσι έβαζαν στο χέρι τα μικρά μαγαζιά τα οποία είχαν κατεβάσει ρολά. Η μπίζνα της μικρής αυτής κλίμακας απέδωσε σύντομα, με την παλιά γνωστή τακτική της τοκογλυφίας “σου δίνω σήμερα λεφτά να ζήσεις και αύριο μου ανήκει το μισό μαγαζί σου”.

Πέρασαν οι μήνες και η Ιταλία συνεχίζει να βυθίζεται στο σκοτάδι καθώς χτυπήθηκε περισσότερο από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες από τον κορωνοϊό. Έτσι, η απάτη του Παλέρμο υιοθετήθηκε απ’ τα μεγάλα κεφάλια της μαφίας απ’ άκρη σ’ άκρη της Ιταλίας. Τι έκαναν οι αθεόφοβοι; Εντόπισαν τις επιχειρήσεις που θα έχουν πρώτες πρόσβαση στην μεγάλη ευρωπαϊκή βοήθεια που θα φτάσει από το καλοκαίρι για να σώσει την τσακισμένη χώρα. Οι Ιταλοί θα πάρουν πολλά λεφτά, 209 δισεκατομμύρια είναι το ποσό που έχει προϋπολογίσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης.

Οι εταιρείες, λοιπόν, που έχουν έτοιμα τα προγράμματα για να χρηματοδοτηθούν αντιμετωπίζουν λόγω της κατάστασης πρόβλημα ρευστότητας και η πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό δεν είναι εύκολη, όπως δεν είναι και στην Ελλάδα. Οι επιχειρήσεις που στόχευσε η Κόζα Νόστρα, που τα ξέρει όλα καθώς έχει απλωμένα τα πλοκάμια της και στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, δραστηριοποιούνται στην πράσινη ανάπτυξη, στον ψηφιακό τομέα, στην υγεία και στις υποδομές. Τους παρέχει, λοιπόν, άφθονη ρευστότητα από το μαύρο χρήμα που έχει συγκεντρώσει χρόνια τώρα στους φορολογικούς παραδείσους του κόσμου.

Οι όροι με τους οποίους δανείζουν οι σύγχρονοι Κορλεόνε είναι εξωφρενικοί. Όχι μόνο θα πάρουν τα χρήματά τους πίσω με εξωφρενικά επιτόκια αλλά θα συμμετέχουν και μέσω εικονικών εταιρειών και στην μετοχική σύνθεση αυτών των επιχειρήσεων. Δηλαδή, και θα “’κονομίσουν”και θα ξεπλύνουν βρώμικο χρήμα και θα πατήσουν πόδι σε μεγάλες επιχειρήσεις. Και το χειρότερο: θα ξεκοκακκαλίσουν τα χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων που θα δοθούν για να σηκώσει κεφάλι η γονατισμένη από την παρατεταμένη κρίση Ιταλία.

Ο νέος Πρωθυπουργός της Ιταλίας, ο έμπειρος Μάριο Ντράγκι, μόλις διαπίστωσε τι συμβαίνει τραβούσε τα μαλλιά του. Και προσπαθεί να περιορίσει με αυστηρούς ελέγχους και νέο θεσμικό πλαίσιο την επερχόμενη λεηλασία, γιατί αν η απάτη εξελιχθεί, αρκετά από τα χρήματα της Ευρώπης δεν θα φτάσουν ποτέ στην πραγματική οικονομία και τους οικονομικά ασθενέστερους.

Είπαμε ότι στην Ελλάδα ευτυχώς δεν έχουμε οργανωμένη Καμόρα. Κυκλοφορούν στα μεγάλα αστικά κέντρα τοκογλύφοι της συμφοράς που λειτουργούν με μεθόδους κατοχής και διάφοροι “αετονύχηδες” που έχουν μάθει από την δεκαετία του ’90 να ροκανίζουν χειρουργικά τα ευρωπαϊκά προγράμματα.

Και επειδή τα χρήματα που θα δοθούν στην Ελλάδα είναι η τελευταία ελπίδα για να μην μπει ξανά η χώρα μας στο σπιράλ του διαβόλου που θα την οδηγήσει σε μια νέα χρεωκοπία, τα στελέχη της κυβέρνησης που βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά, όπως και οι αξιωματούχοι της Κομισιόν που συνήθως χάνονται στους δαιδάλους της γραφειοκρατίας, πρέπει να έχουν τα μάτια τους δεκατέσσερα ώστε να μην χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα χρήματα που πρόκειται να φτάσουν στην χώρα μας από το καλοκαίρι και μετά.

Έχει χάσει δύο ευκαιρίες η Ελλάδα. Η πρώτη ήταν μετά τον εμφύλιο, με το διαβόητο σχέδιο Μάρσαλ της αμερικανικής βοήθειας. Με αυτό έγιναν άνθρωποι πλούσιοι χωρίς να κοπιάσουν και χωρίς να το αξίζουν. Δεν λέω. Πήρε ανάσα τότε η χώρα, αλλά μπορούσε και καλύτερα, αν δεν χάνονταν χρήματα στην μαύρη τρύπα. Τα ίδια και χειρότερα συνέβησαν από το 1980 και μετά με τον πακτωλό χρημάτων που έφτασε από την Ευρώπη για να εναρμονιστεί η Ελλάδα με τους πλούσιους εταίρους της. Αναστέναξαν τα μπουζουξίδικα ενώ οι εταιρείες ακριβών αυτοκινήτων δεν προλάβαιναν να εισάγουν λιμουζίνες και ακριβά τζιπ.

Αυτή η κατάντια δεν μπορεί να επαναληφθεί. Τα χρήματα είναι ανάγκη να φτάσουν εκεί που πρέπει και με τον τρόπο που πρέπει. Μόνο έτσι θα λειτουργήσει, όπως λένε οι οικονομολόγοι, το ελατήριο της ανάπτυξης και θα γίνει σε λίγο διάστημα δυναμική επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Και μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι μικρή οικονομία και όσο εύκολα βουλιάζει, το ίδιο εύκολα αναδύεται στην επιφάνεια. Μακάρι αυτή τη φορά να το πετύχουμε και ως κράτος και ως κοινωνία. Είναι μεγάλη ευκαιρία και είναι και η τελευταία. Δεν θα υπάρξει άλλη τόσο γενναία χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους.