Για λόγους που έχουν να κάνουν τόσο με την ίδια τη στρατηγική των κομμάτων, όσο και με εσωκομματικές στρατηγικές, τα δύο μεγάλα κόμματα εμφανίζονται σήμερα να μην απευθύνονται ανταγωνιστικά στο περίφημο «τάργκετ γκρουπ» του κεντρώου χώρου, όπως συνέβαινε από το ’96: Εκεί αλωνίζει πλέον η Ν.Δ., με την – οπωσδήποτε ασθενική – κόντρα του ΚΕΠ. Την ίδια στιγμή, το ΠΑΣΟΚ δείχνει να αλλάζει την κατεύθυνση που επέβαλε ο κ. Κ. Σημίτης από το ’96, και να στρέφεται προς τα αριστερά, επιζητώντας να διατηρήσει αφενός τη συνοχή του, αλλά και να αντλήσει για άλλη μια φορά ψήφους από την παραδοσιακή Αριστερά.
Ο μαγικός αριθμός. Στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης παρακολουθούσαν όλα τα τελευταία χρόνια με μεγάλη αγωνία τις δημοσκοπήσεις, αλλά τους τελευταίους μήνες έχουν «κολλήσει» σε μία και μοναδική παράμετρο των μετρήσεων της κοινής γνώμης: Περιχαρείς σημειώνουν ότι οι «διαρροές» από τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ προς τη Ν.Δ. έχουν παγιωθεί σε ποσοστά γύρω στο 7% – εν ολίγοις, από τους 100 ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ των εκλογών του 2000, οι 7, δηλαδή τρεις ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες του εκλογικού σώματος, έχουν στραφεί στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν διαχρονικά ότι για να έχει ελπίδες εκλογικής επικράτησης η Ν.Δ., πρέπει να ξεκινήσει την εκλογική μάχη με διαρροές από το ΠΑΣΟΚ που θα ξεπερνούν τις 5 μονάδες, μιας και κάτι τέτοιο θα αρκούσε για να δημιουργήσει τον απαραίτητο «αέρα νίκης». Έτσι, έπειτα από ένα διάστημα, όλη η αγωνία των επιτελών της Ρηγίλλης κατέληξε να αφορά αυτόν το «μαγικό αριθμό» των δυσαρεστημένων μέχρις… αλλαγής κόμματος ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ.
Η Ν.Δ. κινδυνεύει σήμερα μόνον από την επιτυχία της – όπως οι ομάδες που κερδίζουν τον ανεπίσημο τίτλο της «πρωταθλήτριας χειμώνα» και στη συνέχεια επαναπαύονται στις δάφνες τους:
Ήδη, μετριοπαθή στελέχη της Ρηγίλλης δεν αποφεύγουν να μιλήσουν για την «αλαζονεία Καραμανλή» που τον οδήγησε να συστήνει στον κ. Κ. Σημίτη «να σωπάσει», στην τελευταία τους «μονομαχία» στη Βουλή, αλλά και για την αλαζονεία των επιτελών της Ν.Δ., που θεωρούν ότι μπορούν πλέον να σκανδαλολογούν με άνεση, για να «κλείσουν το μάτι» και στη «σκληρή» βάση της Νέας Δημοκρατίας.
Είναι φανερό ότι η «κρίσιμη καμπή» για την αλλαγή της εικόνας της Ν.Δ. – που οδήγησε τους δυσαρεστημένους «κυβερνητικούς» ψηφοφόρους να μην μπαίνουν (όπως συνήθιζαν στο παρελθόν) στην «ισχυρή ομάδα» των αναποφάσιστων, αλλά να δηλώνουν πρόθεση ψήφου υπέρ του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης – ήταν το τελευταίο συνέδριο και η επιστροφή του κ. Γ. Σουφλιά.
Εκείνη η… χολιγουντιανής σκηνοθεσίας κίνηση Καραμανλή με το «Γιώργο, καλωσόρισες σπίτι σου», αποκατέστησε εν πολλοίς τη για χρόνια τραυματισμένη σχέση της Ν.Δ. με τους ψηφοφόρους της Κεντροδεξιάς, που συμβολικά εκπροσωπούσε ο κ. Σουφλιάς. Μάλιστα, η «συγγνώμη» Καραμανλή ειπώθηκε στην πλέον κατάλληλη στιγμή – όταν το ΠΑΣΟΚ πελαγοδρομούσε με την πρώτη προσπάθεια ασφαλιστικής μεταρρύθμισης…
Η σημασία των προσώπων. Το ΠΑΣΟΚ, την άνοιξη του 2001, είχε συμπληρώσει – ακόμη – έναν χρόνο διακυβέρνησης ύστερα από μια δύσκολη εκλογική νίκη. Ο κ. Κ. Σημίτης επεδίωκε με μια βαθιά τομή στο Ασφαλιστικό να παγιώσει τη σχέση του με τα δυναμικά, ανερχόμενα στρώματα της νέας οικονομίας που του είχαν δείξει την εμπιστοσύνη τους στις αναμετρήσεις του ’96 και του 2000. Ωστόσο, η δυναμική της αντίδρασης στις προτάσεις Γιαννίτση αποδείχθηκε τέτοιας ευρύτητας, που οδήγησε σε αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης και σε ραγδαία προσωπική φθορά του ίδιου του Πρωθυπουργού.
Ο κ. Σημίτης αισθάνθηκε ότι έπρεπε να επανασταθεροποιήσει τη θέση του – και θεώρησε ότι το πέτυχε με την επικράτησή του στο Συνέδριο του περασμένου Οκτωβρίου. Ωστόσο, η πραγματική σταθεροποίηση στο ΠΑΣΟΚ δεν αφορούσε την επικράτηση Σημίτη, αλλά την πανηγυρική εκλογή Λαλιώτη στη θέση του γραμματέα του Κινήματος: Πριν ακόμα από την εκλογή του, ο κ. Λαλιώτης είχε στρέψει το σκάφος του ΠΑΣΟΚ προς τα αριστερά, με την πολιτική τού «σκληρού ροκ» και την ευθεία αντιπαράθεση με τον κ. Κ. Μητσοτάκη, την κ. Ντόρα Μπακογιάννη και στη συνέχεια ολόκληρη τη Νέα Δημοκρατία.
Η στροφή προς τα αριστερά – που φαίνεται καθαρά στις τελευταίες κυβερνητικές επιλογές στο Ασφαλιστικό – θεωρείται σήμερα στη Χαριλάου Τρικούπη εκ των ων ουκ άνευ, προκειμένου το ΠΑΣΟΚ να μπορέσει να διατηρηθεί στο μέλλον στο κέντρο του πολιτικού σκηνικού. Οι δηλώσεις για κυβερνητικές συνεργασίες στο μέλλον είναι «διπλής ανάγνωσης» – πιέζουν τις ηγεσίες και απευθύνονται κυρίως στο θυμικό των ψηφοφόρων της παραδοσιακής Αριστεράς, που έχουν αποδείξει ότι λειτουργούν με το «αντιδεξιό σύνδρομο» σε συνθήκες πόλωσης. Η γραμμή αυτή πρόκειται να δοκιμαστεί σκληρά στις δημοτικές εκλογές – όπου η πόλωση είναι από ελάχιστη ως ανύπαρκτη υπό κανονικές συνθήκες. Αλλά οι συνθήκες δεν είναι κανονικές, όταν δύο ομάδες παίζουν η καθεμιά σε… δικό της γήπεδο!
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ “