Ιδεολογικός τραμπουκισμός

Προφανώς, ο τίτλος προκαλεί. Θα ήταν όμως ανεπίτρεπτη μεροληψία αν κάπως τον μετρίαζα. Και τούτο διότι αντηχεί με βροντερό τρόπο, το ύφος της σημερινής πολιτικής επιχειρηματολογίας. Καθώς καρφώνει στεγνά τον ανυπόφορο εξαναγκασμό, κυρίαρχο στο δημόσιο λόγο. Τη τελευταία δεκαετία βιώνουμε θεαματικά, μια άτακτη υποχώρηση της πολυφωνίας, ως συνθήκη στη δημόσια σφαίρα. Εκκίνησε στη χρηματοπιστωτική περιδίνηση, γιγαντώθηκε στις πολιτικές ανατροπές ανά τον δυτικό κόσμο του 2016 και τώρα εν μέσω πολέμου κορυφώνεται έξαλλη.

Μια νόθα φιλελεύθερη τάξη, εικονική και γαλουχημένη σε κεντρώες –αριστερές ‘‘στάνες’’, παθαίνει αναφυλαξία στον αντίλογο. Προσκυνά την ομογνωμία και καταριέται την αντιγνωμία. Επιβάλλει μια απαράβατη συμβατική σκέψη και δέρνει τους παραβάτες. Είτε θα ασπάζεσαι το δόγμα, είτε θα εξορίζεσαι από το βήμα, στιγματισμένος και διασυρμένος. Καίγεσαι στη στρεβλή, εξώτερη πυρά της παράνοιας, ενώ παράλληλα μαστιγώνεσαι δημόσια προς συμμόρφωση των υπόλοιπων…ασυμμόρφωτων. Κόλαση κανονική δηλαδή.

Πρέπει να παπαγαλίζεις, να αναπαραγάγεις μηχανικά το κυρίαρχο αφήγημα, τη δοτή συστημική ερμηνεία, ώστε η εκτίμηση σου να μην υποστεί τη βάσανο της λογοκρισίας ή ανελέητης καταδίκης. Δεν επιτρέπεται η αίρεση στο δόγμα. Απαγορεύεται δια ροπάλου ‘‘ το ναι μεν, αλλά ’’, γιατί δυσανασχετείς στη σερβιρισμένη συνταγή, ενδίδεις στο αμάρτημα της αμφισβήτησης, υποτροπιάζεις στην αντίρρηση.

Φερ’ ειπείν, αν στηλιτεύσεις, ελάχιστα και καλοπροαίρετα, τον ουκρανό πρόεδρο, τότε αυτομάτως τάσσεσαι με τον ρώσο πρόεδρο ή υπερθεματίζεις τη ρωσική εισβολή. Τυχαίο παράδειγμα αναφέρω, παρμένο από έναν άφθονο κατάλογο.

Βουτηγμένο στον ιδεολογικό τραμπουκισμό, όπου ετσιθελικά καταπίνεις το μονολιθικό δισκίο αλλιώς σφυροκόπησε απηνώς, ωσότου αποδομηθεί ολοσχερώς η υπόληψη σου, το μιντιακό – δημόσιο πνεύμα, μιμείται έναν κεκαλυμμένο σταλινισμό, φλερτάρει τον πνευματικό ολοκληρωτισμό. Ένα ανάλογο σύστημα εξουσίας πάντοτε μεταμφιέζει σε καταπίεση την ασθένεια και την αδυναμία του.

Η ενιαία σκέψη εκφοβίζει τη πραγματική σκέψη. Ο ιδεολογικός τραμπουκισμός βασανίζει τον πλουραλιστικό φιλελευθερισμό. Κάθε ολοκληρωτική αλήθεια ισούται με απολυταρχικό ψέμα.

Αγαπητοί, οι απόψεις ουδέποτε υπήρξαν φοβερά μαστίγια. Οι ομιλητές ουδέποτε παρίσταναν τους ιδεολογικούς τραμπούκους που με περισσή υποκρισία σακάτευαν τους ουτιδανούς αγράμματους, τους απολίτιστους, επειδή εξέφραζαν διαφωνία. Ας το θυμούνται οι ‘‘καθεστωτικοί’’ και μη σχολιαστές.

Η υγιής αντίρρηση δεν αντιμετωπίζεται με κυνήγι μαγισσών, ιδεοληπτικούς χυλούς και ηθικούς διωγμούς. Μήτε απαντάται με βαρύγδουπες αυθαιρεσίες εν ονόματι τάχα μου δήθεν μιας ορθολογικής και ελεγχόμενης δημοκρατίας. Αντικρούεται με διαλλακτικότητα, ελευθεροστομία και πολυφωνία. Κοινώς, με πλεόνασμα ανεκτικού φιλελευθερισμού.

Παρομοίως, ηττάται και ο σκοταδισμός, ειδάλλως διογκώνεται ως χειμαρρώδης αντιστασιακή πράξη.

Χρήστος Γκιάτας