Μόλις πριν από λίγους μήνες η επιστήμη δεν γνώριζε το παραμικρό για τον Covid-19. Και το «ξέσπασμά» του έπιασε εξ’απήνης τους ειδικούς.
Μέχρι στιγμής οι επιστήμονες έχουν προσδιορίσει την αλληλουχία του γονιδιώματός και έχουν αρχίσει να δημιουργούν εμβόλια με την ελπίδα να σταματήσουν την εξάπλωση της πανδημίας.
Ωστόσο, παρότι μαθαίνουν όλο και περισσότερα γι αυτό τον παθογόνο παράγοντα – και με μεγάλη μάλιστα ταχύτητα, υπάρχουν ακόμη πολλά, βασικά ερωτήματα που τους απασχολούν
7 βασικά ερωτήματα που χρήζουν απάντησης
Ερώτημα 1: Πως ακριβώς εξαπλώνεται ο Covid-19;
Ο κορωνοϊός έχει μολύνει περισσότερους από 250.000 ανθρώπους από τότε που εμφανίστηκε. (Από αυτούς, τουλάχιστον 11.000 έχουν πεθάνει).
Γιατί λοιπόν έχει εξαπλωθεί τόσο γρήγορα μέσα σε τόσο λίγο χρόνο;
«Η καλύτερη εξήγηση για αυτή την ταχεία εξάπλωση είναι ότι ο ιός περνά μέσω σταγονιδίων από τον βήχα ή το φτάρνισμα», εξηγεί ο Julia Belluz στο Vox.com τονίζοντας πως «όταν αυτά τα ιζήματα που έχουν προσβληθεί από ένα μολυσμένο άτομο φτάσουν στη μύτη ή στο στόμα ενός άλλου, μπορούν να μεταδώσουν την ασθένεια».
Παρ όλα αυτά είναι ακόμα άγνωστο αν άλλοι τρόποι μετάδοσης και διάδοσης πρέπει να μας απασχολούν και να μας προβληματίζουν.
Ερώτημα 2: Μπορούμε να νοσήσουμε ξανά; Και αν ναι μετά από πόσο καιρό
Μπορούν οι άνθρωποι να νοσήσουν ξανά με τον Covid-19 αφού το έχουν; Έχουν υπάρξει περιπτώσεις στην Κίνα και την Ιαπωνία που έχουν εξεταστεί θετικοί για δεύτερη φορά από τον κορωνοϊό. Ωστόσο, για να είμαστε σαφείς, είναι άγνωστο αν αυτοί οι άνθρωποι όντως εμφάνισαν τον ιό ή απλά τον είχαν από πριν και απλώς τα συμπτώματά τους χειροτέρεψαν.
«Θα έλεγα ότι αυτό που δεν ξέρουμε είναι το πόσο ισχυρή είναι η ανοσολογική αντίδραση που παράγεται σε ένα μολυσμένο άτομο», γράφει ο Akiko Iwasaki, ένας ανοσοβιολόγος στην Ιατρική Σχολή του Yale.
«Είναι πολύ σημαντικό να βρεθούν απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις ώστε να κατανοήσουμε εάν η ανοσία του αγέλης είναι αποτελεσματική», κατέληξε.
Ερώτημα 3: Πόσο πραγματικά θανάσιμος είναι ο κοροναϊός;
Η γνώση του πραγματικού αριθμού λοιμώξεων σε όλο τον πλανήτη θα βοηθήσει επίσης τους ερευνητές να απαντήσουν σε μία άλλη κρίσιμη μέτρηση για τον Covid-19: το πόσο θανάσιμος είναι.
Αυτή τη στιγμή, φαίνεται ότι ορισμένες χώρες έχουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας για τον Covid-19 από άλλες.
Αυτά τα ποσοστά συνεχίζουν να αλλάζουν. Παραδείγματος χάριν, το εκτιμώμενο ποσοστό θνησιμότητας για την Γουχάν- την πόλη όπου ξεκίνησε η εκδήλωση – είναι 1,4%, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι το ποσοστό στη Γουχάν στα τέλη Φεβρουαρίου ήταν 5,8%. Η Νότια Κορέα, από την άλλη πλευρά, εκτιμάται ότι έχει ποσοστό θανάτου μικρότερο από 1 τοις εκατό.
Η Ιταλία δυστυχώς μέχρι στιγμής φαίνεται να είναι η χώρα με τους περισσότερους νεκρούς, καθώς χτες ξεπέρασε σε αριθμό ακόμη και την Κίνα.
Ερώτηση 4: Είναι εποχιακή νόσος;
Για διάφορους λόγους, ορισμένοι ιοί – αλλά όχι όλοι – καθίστανται λιγότερο μεταδοτικοί όσο η θερμοκρασία και η υγρασία αυξάνονται τους καλοκαιρινούς μήνες.
Συνήθως οι ίδιοι οι ιοί δεν ζουν το ίδιο χρονικό διάστημα σε επιφάνειες σε αυτές τις συνθήκες. Τα σταγονίδια που μεταδίδουν τον -κάθε- ιό επίσης δεν μπορούν να εξαπλωθούν τόσο εύκολα μέσω του ζεστού αέρα το καλοκαίρι.
Ισχύουν όμως όλα αυτά με τον κορωνοϊό;
«Θα φανεί αν έχουμε να κάνουμε με έναν “εποχιακό ιό” ανάλογα με το πως τα πράγματα θα εξελιχθούν τους επόμενους μήνες «, ανέφερε ο Nathan Grubaugh, επιδημιολόγος της Yale School of Public Health.
Ερώτηση 5: Τι ρόλο παίζουν τα παιδιά στην εξάπλωση του Covid-19; Και γιατί δεν τον…κολλούν;
Όταν υπάρχει επιδημία, τα παιδιά είναι συχνά από τους πρώτους που νοσούν και μεταδίδουν τον ιό.
Ωστόσο στην συγκεκριμένη περίπτωση ο κορωνοϊός φαίνεται να μην αγγίζει τα παιδιά.
«Γνωρίζουμε ότι τα παιδιά νοσούν δύσκολα και περνούν ήπια την λοίμωξη, ωστόσο έχουμε δει [τουλάχιστον ένα παιδί] να πεθάνει από κοροναϊο», δήλωσε η Μαρία Βαν Κερχόβε, τεχνική διευθύντρια του Covid-19 στον ΠΟΥ.
«Γι ‘αυτό είναι σημαντικό να προστατεύουμε τα παιδιά καθώς όπως και να έχει αποτελούν έναν ευάλωτο πληθυσμό», κατέληξε η ίδια εξηγώντας πως παρ’ όλο που δεν υπάρχει απαντήσει στο γιατί ο κορωνοιος δεν αγγίζει τα παιδιά, πρέπει να ληφθούν μέτρα και γι αυτά.
Ερώτηση 6: Γιατί ορισμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τον Covid-19;
Όσον αφορά τους παράγοντες κινδύνου, ο πιο σημαντικός φαίνεται πως είναι η ηλικία.
Τα ποσοστά δείχνουν πως ο Covid-19 «χτυπά» περισσότερο ηλικιωμένους παρά νέους.
Όμως ακόμη δεν γνωρίζουμε πολλά για το τι άλλο συμβάλλει στον κίνδυνο. Ακόμη και στους ηλικιωμένους υπάρχουν αναπάντητες ερωτήσεις. Γιατί οι άνδρες φαίνεται να πεθαίνουν σε υψηλότερα ποσοστά από τις γυναίκες;
Παρότι τονίζονται οι κίνδυνοι για τους ηλικιωμένους, οι νέοι νοσηλεύονται επίσης. Τα νέα δεδομένα από το CDC δείχνουν τώρα ότι ενώ ο Covid-19 είναι σήμερα λιγότερο από 1 τοις εκατό θανάσιμο μεταξύ των ηλικιών 20 έως 54 ετών, αυτή η ομάδα αποτελεί το 38% των νοσηλειών μέχρι στιγμής (με το 20% της νοσηλείας να συμβαίνει μεταξύ των ηλικιών 22 έως 44).
Ερώτηση 7: Πότε θα τελειώσει; Πως; Θα γίνει ενδημικό;
Η αλήθεια είναι πως οι περισσότεροι από εμάς θα ευχόμασταν να τελειώσει όσο πιο γρήγορα γίνεται η εξάπλωση του κοροναϊού.
Πάντως αυτός ο αγώνας μπορεί να συνεχιστεί για μήνες ή για ένα χρόνο ή ακόμα περισσότερο.
Είναι επίσης πιθανό ο Covid-19 θα γίνει ενδημικός, να μιλάμε δηλαδή για μία ασθένεια που μολύνει συχνά ανθρώπους και ουσιαστικά δεν εξαφανίζεται ποτέ.
Το μόνο σίγουρο πάντως είναι πως λύση στο παραπάνω ερώτημα θα δώσει ένα εμβόλιο.