Η καφεΐνη είναι ένα διεγερτικό που υπάρχει σε διάφορες τροφές, ποτά και άλλα προϊόντα. Είναι γνωστή για την ιδιότητά της να φέρνει και να διατηρεί σε εγρήγορση τον εγκέφαλο.
Καφές – Τυπικά, η καφεΐνη θεωρείται φάρμακο και μερικά από τα πιο δημοφιλή ποτά και ροφήματα, όπως ο καφές, το τσάι και τα αναψυκτικά, περιέχουν σημαντικές ποσότητες καφεΐνης.
Σύμφωνα με την Κλινική Mayo, η μέγιστη συνιστώμενη ποσότητα καφεΐνης για τους υγιείς ενήλικες είναι συνήθως 400 mg ανά ημέρα. Αν κάποιος καταναλώνει περισσότερη καφεΐνη από αυτή την ποσότητα, τότε έχουμε υπερδοσολογία καφεΐνης. Ωστόσο, η ασφαλής ποσότητα καφεΐνης/ημέρα διαφέρει για τον καθένα ανάλογα με την ηλικία, το βάρος και τη γενική του υγεία. Αυτό καθιστά δύσκολο να γνωρίζουμε την ακριβή ποσότητα της καφεΐνης που μπορεί να οδηγήσει σε υπερδοσολογία. Για παράδειγμα, οι έφηβοι θα πρέπει να περιορίζουν την κατανάλωση ποτών και ροφημάτων με καφεΐνη, ώστε να μην ξεπερνούν συνολικά τα 100 mg καφεΐνης την ημέρα.
Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει πόση καφεΐνη περιέχεται ανά μερίδα ορισμένων διαδεδομένων ροφημάτων, σύμφωνα με το αμερικανικό Κέντρο Επιστήμης για το Δημόσιο Συμφέρον:
Μερίδα (ml) Καφεΐνη (mg)
Καφές φίλτρου (σκέτος) 355 260
Μαύρο τσάι 237 30-80
Αναψυκτικά 355 30-70
Ενεργειακά ποτά (Red Bull) 245 80
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου υπερδοσολογίας καφεΐνης
Οι υψηλές δόσεις καφεΐνης μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα υγείας, όπως καρδιακή αρρυθμία και επιληπτικές κρίσεις. Ειδικά αν δεν καταναλώνετε καφέ τακτικά, το σώμα σας μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην καφεΐνη και γι’ αυτό, όταν θα πιείτε καφέ, φροντίστε να μην το… παρακάνετε απότομα. Αλλά, ακόμα κι αν καταναλώνετε πολλούς καφέδες μέσα στην ημέρα, θα πρέπει να τους μειώσετε αν αισθανθείτε κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα υπερδοσολογίας καφεΐνης.
Ζάλη
Διάρροια
Αυξημένη δίψα
Αϋπνία
Πονοκέφαλο
Πυρετός
Ευερεθιστότητα
Άλλα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά και απαιτούν άμεση ιατρική περίθαλψη. Αυτά τα πιο σοβαρά συμπτώματα είναι:
Δυσκολία στην αναπνοή
Εμετός
Ψευδαισθήσεις
Σύγχυση
Πόνος στο στήθος
Ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός ή ταχυκαρδία
Ανεξέλεγκτες κινήσεις των μυών
Μυικοί σπασμοί
Ακόμα και τα μωρά μπορεί να εκδηλώσουν συμπτώματα από υπερβολική δόση καφεΐνης. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν το μητρικό γάλα περιέχει υπερβολικές ποσότητες καφεΐνης. Μερικά ήπια συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία και συσπάσεις στους μυς, με συνεχή σύσφιξη και στη συνέχεια χαλάρωση. Πιο σοβαρά συμπτώματα στα μωρά είναι ο εμετός, η γρήγορη αναπνοή και το σοκ.
Τι να κάνετε αν νιώσετε συμπτώματα από την πολλή καφεΐνη
Η θεραπεία έχει ως στόχο να αποβληθεί η καφεΐνη από το σώμα και να μειωθούν τα συμπτώματα. Ένας γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει ενεργό άνθρακα, μια τυπική θεραπεία για την υπερβολική δόση φαρμάκων ή ναρκωτικών, που συχνά εμποδίζει την καφεΐνη από το να φτάσει στην γαστρεντερική οδό.
Εάν η καφεΐνη έχει ήδη εισέλθει στον γαστρεντερικό σωλήνα, τότε ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει την λήψη καθαρτικού, ή ακόμα και μια πλύση στομάχου.
Εάν τα συμπτώματα είναι ήπια, τότε μπορείτε απλά να σταματήσετε την κατανάλωση οποιασδήποτε διαιτητικής πηγής καφεΐνης για το υπόλοιπο της ημέρας και να πίνετε αρκετό νερό. Καλό θα σας κάνε επίσης η ήπια σωματική άσκηση και η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο ή μαγνήσιο, όπως μπανάνες και σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.