Μπορεί να Χριστούγεννα να είναι η γιορτή της χαράς, σε αρκετούς όμως προκαλούν το ακριβώς αντίθετο. Θλίψη, στεναχώρια, γκρίνια, ακόμα και νευρα. Η Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου, σε βοηθάει να μην χάσεις το κέφι σου αυτές τις γιορτές -αν ανήκεις σε εκείνη την κατηγορία που δεν τους αρέσουν τα Χριστούγεννα!
Τα Χριστούγεννα έχουμε μάθει πως πρέπει να είναι η πιο χαρούμενη εποχή του χρόνου, όπου όλοι φοράμε το μεγάλο, γιορτινό μας χαμόγελο και αλληλεπιδρούμε με τους γύρω μας μέσα σε ένα κλίμα αγάπης, ευτυχίας και χαράς. Ωστόσο, έρευνες δείχνουν πως τα Χριστούγεννα είναι η περίοδος που αρκετά άτομα βιώνουν έντονα καταθλιπτικά επεισόδια.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την ομορφιά, τη γοητεία και το πνεύμα των εορτών. Ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, για διαφορετικούς κάθε φορά λόγους, βιώνει αυξημένη ένταση, καταθλιπτικό συναίσθημα, καθώς και αναστάτωση επειδή δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε όλα όσα επιθυμεί ή μέσα στα χρονικά πλαίσια που του ορίζονται.
Έτσι κάποια άτομα κατακλύζονται από το καταθλιπτικό συναίσθημα λόγω της υπερβολικής εμπορευματοποίησης των Χριστουγέννων, με την εστίαση στα πολλά και ακριβά δώρα και την έμφαση στην «άψογη» κοινωνική ζωή, η οποία χαρακτηρίζεται από εξόδους και καλέσματα που σε κάνουν να νιώθεις αποδεκτός και σημαντικός για τους γύρω σου. Για μια άλλη μερίδα του πληθυσμού τα Χριστούγεννα πυροδοτούν έναν εσωτερικό διάλογο με τον εαυτό, κατά τη διάρκεια του οποίου ξεκινά ένας απολογισμός ζωής. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή κρύβει μία παγίδα: Το άτομο μπορεί να αρχίσει να συγκρίνει τον εαυτό του με τους άλλους, νιώθοντας πως δεν έχει πετύχει τίποτα στη ζωή του, ενώ όλοι οι υπόλοιποι γύρω του είναι σε καλύτερη μοίρα και έχουν περισσότερα από εκείνο. Άλλα άτομα φαίνεται πως φοβούνται τα Χριστούγεννα, λόγω των προσδοκιών για κοινωνικές επαφές με μέλη της οικογένειας, γνωστούς και συναδέλφους, με τους οποίους στην πραγματικότητα δεν έχουν την διάθεση να συναναστραφούν. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, πως πολλοί άνθρωποι αισθάνονται μόνοι τα Χριστούγεννα, επειδή έχουν υποστεί την απώλεια είτε κάποιου αγαπημένου τους προσώπου, είτε της εργασίας τους.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ
Εάν είσαι ανάμεσα σε αυτούς που νιώθουν κατάθλιψη κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων:
1. Θέσε τα προσωπικά σου όρια αναφορικά με τα χρήματα που θα διαθέσεις για δώρα και για κοινωνικές εκδηλώσεις. Η πραγματική ευτυχία και διασκέδαση δεν βρίσκονται απαραίτητα στα ακριβά πράγματα. Μια βραδιά με επιτραπέζια στο σπίτι και καλή παρέα μπορεί να είναι αρκετή.
2. Αναγνώρισε πως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δημιουργούν μία πλασματική εικόνα για τα «τέλεια» Χριστούγεννα, η οποία δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Θέσε πιο ρεαλιστικές προσδοκίες για το πώς θα περάσεις τις ημέρες των εορτών. Απόλαυσε την κάθε στιγμή όσο καλύτερα μπορείς, κάνοντας εμφανές το προσωπικό σου στίγμα.
3. Να είσαι ευγνώμων για αυτά που έχεις στη ζωή σου, αντί να εστιάζεις στα όσα δεν έχεις ή που θα μπορούσες να έχεις.
4. Προσπάθησε να μην αναμασάς στο μυαλό σου όσα θεωρείς προσωπικά λάθη ή αποτυχίες σου. Χρησιμοποίησε την σκέψη σου για να βρεις λύσεις και προκειμένου να αλλάξεις αυτά που μπορείς.
5. Απόφυγε να μείνεις κλεισμένη στο σπίτι, όσο κι αν νιώθεις πως δεν έχεις τη διάθεση να δεις κόσμο. «Τροχός που γυρίζει, δε σκουριάζει».
6. Πες ΟΧΙ σε όσα σε πιέζουν και επίλεξε δραστηριότητες που είναι πραγματικά ευχάριστες για εσένα και που δεν σχετίζονται με κοινωνικά «πρέπει».
7. Προσπάθησε να σκέφτεσαι θετικά για το μέλλον, γιατί ο τρόπος που σκέφτεσαι επηρεάζει και το πώς νιώθεις.
8. Εάν είσαι μόνη τα Χριστούγεννα και νιώθεις τη διάθεσή σου να μειώνεται, τηλεφώνησε σε ένα πρόσωπο που το εμπιστεύεσαι και το αγαπάς. Πάντα υπάρχουν άτομα πρόθυμα να σε στηρίξουν, ακόμα κι αν δεν το πιστεύεις εκείνη τη στιγμή.
9. Μίλησε στους δικούς σου ανθρώπους για το καταθλιπτικό συναίσθημα που βιώνεις. Μπορεί να νιώθεις θλίψη και κούραση, αλλά οι γύρω σου να μην έχουν αντιληφθεί την έκταση του προβλήματος και να αδυνατούν να σε στηρίξουν κατάλληλα.
10. Αναζήτησε τη βοήθεια ενός ειδικού σε περίπτωση που δεν μπορείς να διαχειριστείς μόνη σου την κατάσταση. Μην αφήσεις το πρόβλημα να χρονίσει.
ΤΣΕΚΑΡΕ ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ
Η Κατάθλιψη των Χριστουγέννων μπορεί να εμφανιστεί με διάφορα προειδοποιητικά σημάδια. Ίσως για παράδειγμα να αρχίσεις να νιώθεις πιο κουρασμένη από το συνηθισμένο ή να αδυνατείς να σηκωθείς το πρωί από το κρεβάτι. Μια άλλη ένδειξη θα μπορούσε να είναι το να χρονοτριβείς αδικαιολόγητα σχετικά με δραστηριότητες που απαιτούν τη συμμετοχή σου για διάφορες εορταστικές προετοιμασίες (π.χ. ψώνια, δώρα). Επίσης, μπορεί να αρχίσεις να γίνεσαι πιο ευέξαπτη και να επιθυμείς να αποσυρθείς από τους γύρω σου, ακόμα και από τον σύντροφο ή τα παιδιά σου.
Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να εντοπίζουμε τους παράγοντες που μπορεί να μας προκαλούν καταθλιπτικό συναίσθημα κατά τη διάρκεια των εορτών, καθώς έτσι θα οπλιστούμε με τα πιο αποτελεσματικά μέσα για την αντιμετώπισή τους.