Μπορεί σήμερα να είναι τα 25α «γενέθλια» του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, αφού ολοκληρώνονται δυόμισι δεκαετίες από την εκτόξευσή του, ωστόσο μία ανάρτηση της NASA για μία κρίσιμη δοκιμή που ξεκινά στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον στο Χιούστον υπενθυμίζει πως προχωρά η κατασκευή του James Webb (JWST), ώστε να πάρει τα «σκήπτρα» από το Hubble τον Οκτώβριο του 2018.
Η δοκιμή αφορά την ευθυγράμμιση των δύο πρώτων από τα 18 επιμέρους τμήματα από τα οποία θα αποτελείται το κύριο κάτοπτρο του James Webb. Χάρις σε αυτό το κάτοπτρο, το καινούριο διαστημικό τηλεσκόπιο θα γίνει το καλύτερο «παράθυρο» στο σύμπαν που διάθεταν ποτέ οι αστρονόμοι, ώστε να μελετήσουν ακόμη πιο μακρινές περιοχές στο διάστημα και, επομένως, ακόμη πιο πρώιμα στάδια της κοσμικής δημιουργίας.
Το James Webb κατασκευάζεται σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή και την καναδική διαστημική υπηρεσία, ενώ θα είναι 100 φορές ισχυρότερο από το Hubble. Έτσι, θα μπορεί να «δει» ακόμη πιο πίσω στον χρόνο, φθάνοντας έως και 200 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. «Θα είναι μια πανίσχυρη “χρονομηχανή” με υπέρυθρη “όραση”, η οποία θα παρατηρήσει τους πρώτους αστέρες και γαλαξίες που φώτισαν το νεαρό σύμπαν, πριν από 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η NASA στην ιστοσελίδα του James Webb.
Το κόστος του πρότζεκτ αγγίζει σήμερα τα 8,8 δισ. δολάρια, από 3,5 δισ. που ήταν ο αρχικός προϋπολογισμός. Επίσης, πρόσφατα ανέκυψαν τεχνικά προβλήματα στην κατασκευή ενός βασικού υποσυστήματος του τηλεσκοπίου, εγείροντας φόβους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού πως το τηλεσκόπιο ίσως να μην έχει ολοκληρωθεί στον προβλεπόμενο χρόνο. Ωστόσο, σε συνάντηση που είχαν στα τέλη Μαρτίου με την αρμόδια επιτροπή του αμερικανικού Κογκρέσου, ανώτερα στελέχη της NASA διαβεβαίωσαν πως δεν θα υπάρξει καμία καθυστέρηση στο χρονοδιάγραμμα.
Το τηλεσκόπιο θα ζυγίζει 6,4 τόνους, ενώ το κύριο κάτοπτρό του θα έχει διάμετρο 6,5 μέτρα, σχεδόν τριπλάσια απ’ ό,τι το Hubble. «Επίσης, θα μας επιτρέψει να μελετήσουμε πολύ σκοτεινές περιοχές του σύμπαντος, όπου γεννιούνται νέα άστρα», δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μαρκ Κλάμπιν, μέλος του επιστημονικού επιτελείου του James Webb.
Το JWST θα «βλέπει» στο υπέρυθρο φάσμα, γεγονός που θα επιτρέψει να καταγράψει ουράνια σώματα τα οποία βρίσκονται σε εξαιρετικά μεγάλες αποστάσεις. «Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το ότι η φωτοσυλλεκτική του ικανότητα θα είναι 70πλασια από του Hubble, θα μας επιτρέψει να παρατηρήσουμε ακόμη προγενέστερες εποχές της ιστορίας του σύμπαντος», αναφέρει ο Ματ Γκρινχάουζ, μέλος της ομάδας που είναι υπεύθυνη για τον επιστημονικό εξοπλισμό του τηλεσκοπίου.
Επιπλέον, το JWST θα επεκτείνει την αναζήτηση εξωγήινης ζωής, ερευνώντας πλανήτες σε μακρινά ηλιακά συστήματα, οι οποίοι δεν έχουν εξαιρετικά υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς οι τροχιές τους γύρω από τους «μητρικούς» τους αστέρες συγκαταλέγονται στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη. «Το τηλεσκόπιο έχει πολλές πιθανότητες να εντοπίσει σε τέτοιους εξωπλανήτες “βιολογικές υπογραφές”, δηλαδή ενδείξεις ζωής», ο Γκρινχάουζ προσθέτει.
«Θα είναι εξοπλισμένο με όργανα που θα μας επιτρέψουν να μελετήσουμε φασματοσκοπικά την ατμόσφαιρα των εξωπλανητών. Έτσι, θα μπορούμε να ανακαλύψουμε τη σύστασή τους, κάτι που μεταφράζεται σε ένα μεγάλο βήμα προόδου για την αναζήτηση ζωής», συμπληρώνει.