Το παρόν κείμενο έρχεται ως συνέχεια του Α΄ Μέρους της πολύ ενδιαφέρουσας συνέντευξης με τον Άγγελο Συρίγο, κατά το οποίο ανέλυσε στο Politis Online και την Αθηνά Κοροβέση τα ζητήματα επικαιρότητας που σχετίζονται με τις διμερείς σχέσεις της Ελλάδας με τους γείτονές της, την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και την Τουρκία, καθώς και τις εξελίξεις στην τελευταία μετά και τις δημοτικές εκλογές (βλ. εδώ το Α’ Μέρος).
Πέραν όμως της ακαδημαϊκής του ιδιότητας, ως αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο διεθνολόγος και νομικός Άγγελος (Ευάγγελος) Συρίγος, συζητά μαζί μας και με την νέα του ιδιότητα. Εκείνη του πολιτικού, μετά και την απόφασή του να δώσει τη μάχη των βουλευτικών εκλογών στην Α΄ περιφέρεια της Αθήνας στις ερχόμενες εκλογές. Απόφαση για την οποία μας μιλάει αναφερόμενος στις αντιδράσεις των φοιτητών και συναδέλφων του στο άκουσμά της.
Μεταξύ άλλων, ο Άγγελος Συρίγος, καθότι νομικός όπως αναφέρθηκε, αξιολογεί τις αλλαγές στην Δικαιοσύνη και τοποθετείται για τον νέο ποινικό κώδικα και κώδικα ποινικής δικονομίας της χώρας. Επιπλέον, μιλάει για το ζήτημα της ψήφου του απόδημου Ελληνισμού, κάτι με το οποίο είχε καταπιαστεί κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Η συζήτηση με τον Άγγελο Συρίγο αναπόφευκτα εκτείνεται και στην Παιδεία. Με τον ίδιο να μας αποκαλύπτει την προτεραιότητα που έχει για τον ίδιο το ζήτημα της λειτουργίας προτύπων σχολείων σε όλη την επικράτεια.
“Νομίζω ότι η Νέα Δημοκρατία είναι η πιο κοντά στο να νοικοκυρέψει την χώρα από την χαοτική κατάσταση που επικρατεί” δηλώνει επίσης ο καθηγητής, τονίζοντας ότι “οι ψηφοφόροι δεν είναι λωτοφάγοι για να τους δελεάζεις παραμονές των εκλογών”.
Διαβάστε παρακάτω το Β΄ Μέρος της συζήτησης με τον καθηγητή που είχε δείξει από νωρίς, πριν χρόνια, την λατρεία του, τόσο για το λειτούργημά του στο πανεπιστήμιο όσο και για την πόλη στην οποία αποφάσισε να πολιτευτεί. Ο συνδετικός κρίκος και των δύο αυτών λατρειών “ανταμώνεται” κάπου μέσα στον Εθνικό Κήπο, εκεί που επέλεγε αρκετές φορές να μεταβαίνει με τους φοιτητές του για να πραγματοποιεί τις διαλέξεις του. Μία από τις πλέον υπέροχες αναμνήσεις την οποία κρατώ και εγώ προσωπικά ως παλιά του φοιτήτρια. Εμείς θα του ευχηθούμε να κατορθώσει να συνεχίσει τις “διαλέξεις” από το εσωτερικό του επιβλητικού, ιστορικού κτιρίου, το οποίο περιβάλλει ο άλλοτε «Βασιλικός Κήπος».
Α.Κ.: Αναφορικά με την κυβερνητική ατζέντα των νομοσχεδίων με φιλολαϊκό προσανατολισμό, θεωρείτε ότι αυτή μπορεί να ανατρέψει τις όποιες δυσαρέσκειες από τους πολίτες και να δούμε κλείσιμο της ψαλίδας μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ;
Α.Σ.: Όχι. Η πορεία που έχει πάρει η κυβέρνηση, είναι μη αναστρέψιμη ό,τι και να γίνει. Απλώς βιώσαμε επί 4 χρόνια συμπυκνωμένες τις χειρότερες πρακτικές της Μεταπολιτεύσεως. Είναι πολιτικαντισμός να δίνεις παραμονές των εκλογών κάτι, και να πιστεύεις ότι οι ψηφοφόροι δεν έχουν μνήμη, είναι λωτοφάγοι, και θα πάνε να ψηφίσουν βάση αυτού που δόθηκε πριν από μερικές ημέρες.
“Είναι πολιτικαντισμός να δίνεις κάτι παραμονές των εκλογών κάτι, και να πιστεύεις ότι οι ψηφοφόροι δεν έχουν μνήμη, ότι είναι λωτοφάγοι.”
Α.Κ.: Σχετικά με τον χρόνο των εθνικών εκλογών, ποια είναι η δική σας αίσθηση για την ημερομηνία διεξαγωγής τους; Και κυρίως, τί είναι αυτό που θα ωθήσει τον πρωθυπουργό να τις εξαγγείλει;
Α.Σ.: Θεωρώ ότι η κυβέρνηση έχει αφήσει ανοιχτές όλες τις πιθανότητες να γίνουν εκλογές και τον Μάιο και τον Οκτώβριο.
Α.Κ.: Και τον Ιούνιο;
Α.Σ.: Όχι, δεν νομίζω ότι θα έχει κάποιον λόγο μετά τις Ευρωεκλογές να πάει άμεσα σε νέες εκλογές. Η ήττα στις ευρωεκλογές θα είναι ευρείας εκτάσεως. Μετά θα καθυστερήσει, όσο μπορεί, μετά, οπότε θα πάμε εκλογές τον Οκτώβριο. Πρέπει να δούμε και την ψυχολογία του πρωθυπουργού σε όλα αυτά τα χρόνια. Από τότε που πρωτοβγήκε στην πολιτική σκηνή ως υποψήφιος δήμαρχος της Αθήνας μέχρι και σήμερα, έχει μία διαρκή πορεία ανόδου. Δεν μπορεί να πιστέψει ότι το τυχερό του άστρο έπαψε να λάμπει. Πιστεύει ότι θα καταφέρει να ανακάμψει.
Α.Κ.: Ως πανεπιστημιακός γνωρίζετε πολύ καλά τη σημασία των μεθοδολογιών. Πέραν από τις δημοσκοπήσεις, για τους πολιτικούς οι πραγματικές δημοσκοπήσεις έχουν να κάνουν με την επαφή με τον κόσμο; Εσείς ποιο κλίμα εισπράττετε;
Α.Σ.: Διαπιστώνω ότι υπάρχει ένα ποσοστό του κόσμου το οποίο θα παραμείνει στον ΣΥΡΙΖΑ, θα έλεγα ότι θα κινηθεί πιθανότατα γύρω του 20%. Παράλληλα όμως βλέπω ότι έχει χαθεί η «γκρίζα ζώνη» ανοχής που υπάρχει από τους διπλανούς πολιτικούς χώρους. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν οι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ και υπάρχουν και οι άλλοι που είναι αντίθετοι στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν υπάρχει κάποια γκρίζα ζώνη ανάμεσά τους. Ένα μεγάλο μέρος του κόσμου έχει οργή εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή. Είναι εμφανές.
Α.Κ.: Για την απόφασή σας να πολιτευτείτε στην Α΄ Αθηνών με τη ΝΔ, οι παλιοί σας φοιτητές, με τους οποίους πάντα βρίσκεστε κοντά και τους στηρίζετε, αλλά και οι συνάδελφοί σας, τί σας λένε;
Α.Σ.: Οι περισσότεροι συμφώνησαν, κάποιοι με ενθουσιασμό. Μου είπαν: «μπράβο βρε παιδί μου, να έχουμε μία διαφορετική εικόνα στο ελληνικό κοινοβούλιο αν κατορθώσεις να εκλεγείς». Υπήρχαν όμως και κάποιοι που μου είπαν «πού πας να μπλέξεις με αυτούς; είσαι καταξιωμένος στο χώρο σου, γιατί να ασχοληθείς με την πολιτική». Σημειωτέον, ότι αυτά μπορείς να τα ακούσεις ταυτοχρόνως από ανθρώπους οι οποίοι διαμαρτύρονται για κατάπτωση του επιπέδου της Βουλής, ιδίως τα τελευταία χρόνια, και παράλληλα σου λένε «γιατί πας να μπλέξεις, εσύ έχεις υψηλό επίπεδο». Σε γενικές γραμμές όμως έχω ακούσει θετικές γνώμες.
Α.Κ.: Κανένας δεν μπορεί να ξεχάσει τι συνέβη στον προαύλιο χώρο του Παντείου Πανεπιστημίου πριν από δύο χρόνια, όταν σας επιτέθηκαν μετά από παρατήρησή σας για τα γκράφιτι. Έπειτα, η Αθήνα γέμισε με αφίσες σας και παράλληλα ο δρόμος για το δικαστήριο ήταν κάθε φορά «δύσβατος». Τι κρατάτε από όλη αυτήν την περιπέτεια; Υπάρχει κάποια συσχέτιση με την απόφασή σας να πολιτευτείτε;
Α.Σ.: Κρατάω τη στάση των φοιτητών μου, η οποία ήταν συγκινητική. Δεν περίμενα ότι η επιβεβαίωση για ό,τι είχα κάνει όλα αυτά τα χρόνια, θα ερχόταν από την στάση τους σε κάτι που αποτελεί ανωμαλία στον πανεπιστημιακό χώρο. Δεν σχετίζεται, όμως, με την απόφασή μου να πολιτευτώ. Πέραν του ότι η αφίσα με έκανε γνωστό στο χώρο των Εξαρχείων… (γέλια).
Α.Κ.: Με αφορμή τα Συμφωνία των Πρεσπών, η γνώμη της πλειοψηφίας των φοιτητών σας ποια είναι; Nα υπενθυμίσουμε ότι είναι οι αυριανοί διεθνολόγοι και διπλωμάτες.
Α.Σ.: Εκτιμώ ότι είναι αντίθετοι προς τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ξέρετε, συνήθως δεν εκφράζονται όταν μιλά ο καθηγητής τους ο οποίος υποτίθεται ότι τα ξέρει όλα αυτά τα πράγματα καλύτερα. Αντιλαμβάνομαι όμως ότι απηχούν αυτό που αποτυπώνουν και οι δημοσκοπήσεις, ως γενική αντίληψη των Ελλήνων. Θεωρούν ότι είναι μία κακιά συμφωνία.
Α.Κ.: Τί είναι αυτό που πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει πρωτίστως και χωρίς αστερίσκους στην Παιδεία; Eάν σας έλεγα να μου απαριθμήσετε τρία πράγματα, ποια θα ήταν αυτά κατά προτεραιότητα; Συμπεριλαμβανομένης της γνώμης σας για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Α.Σ.: Πιστεύω ότι ένα από τα πράγματα τα οποία πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν, το πλέον βασικό, είναι η λειτουργία προτύπων σχολείων σε όσο πιο πυκνό βαθμό γίνεται σε όλη την χώρα.
“Η κατάσταση στα πανεπιστήμια έχει ξεπεράσει τα όρια του γελοίου σε σχέση με αυτό που αποκαλούμε άσυλο. Έχει γίνει άσυλο ποινικών, δεν υπάρχει άσυλο ιδεών”
Α.Κ.: Είχατε φοιτήσει κι εσείς σε πρότυπο σχολείο αν δεν κάνω λάθος.
Α.Σ.: Έχω τελειώσει πρότυπο σχολείο, το Α΄ Γυμνάσιο και Λύκειο της Αθήνας. Τα πρότυπα σχολεία δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά που έχουν δυνατότητες, να προχωρήσουν μπροστά. Από εκεί και πέρα, η κατάσταση στα πανεπιστήμια έχει ξεπεράσει τα όρια του γελοίου σε σχέση με αυτό που αποκαλούμε άσυλο. Έχει γίνει άσυλο ποινικών, δεν υπάρχει άσυλο ιδεών, οπότε είναι το δεύτερο θέμα στο οποίο πρέπει να ενσκήψουμε. Και το τρίτο θέμα, σχετίζεται με την αντίληψή μας σε σχέση με αυτό το οποίο περιμένουμε από τη δημόσια εκπαίδευση. Η δημόσια εκπαίδευση δεν είναι δωρεάν. Για τη δημόσια εκπαίδευση δαπανάται ένα πολύ μεγάλο τμήμα του κρατικού προϋπολογισμού. Πρέπει να έχουμε απαιτήσεις για βελτίωση της δημόσιας εκπαιδεύσεως. Πρέπει να έχουμε απαιτήσεις από τους καθηγητές στα σχολεία, από τους καθηγητές στα πανεπιστήμια. Είναι ένα ζήτημα πολύ σοβαρό. Για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχει κλείσει προς το παρόν το θέμα, λόγω του ότι δεν αναθεωρείται το άρθρο 16. Οπότε δεν έχει νόημα να μιλήσουμε σε ιδεατές καταστάσεις. Αν και πιστεύω ότι και ιδιωτικά πανεπιστήμια να γίνουνε, ο κύριος όγκος των φοιτητών θα πηγαίνει στα δημόσια πανεπιστήμια.
Α.Κ.: Σημαντική αυτή η παρατήρηση.
Α.Σ.: Η ραχοκοκαλιά του συστήματος θα παραμείνουν τα δημόσια πανεπιστήμια.
Α.Κ.: Με την ιδιότητα του νομικού, πώς αξιολογείτε τις αλλαγές στον ποινικό κώδικα και κώδικα ποινικής δικονομίας της χώρας; Δεν αποτελεί επιτυχία της κυβέρνησης;
Α.Σ.: Οι περισσότερες αλλαγές κινούνται προς μία σωστή κατεύθυνση. Το κρίσιμο για μένα, δεν είναι τόσο η αλλαγή στους κώδικες, όσο η έκτιση της ποινής. Τι να το κάνω να μειώνουμε την ποινή κάποιου αδικήματος από τα πέντε χρόνια στα τρία χρόνια, όταν η ποινή είναι και στις δύο περιπτώσεις μόνον στα χαρτιά. Το ζητούμενο είναι οι ποινές να εκτίονται. Όχι να πληρώνει ο άλλος και να φεύγει.
Α.Κ.: Διαβάζοντας το κείμενο της ανακοίνωσης της υποψηφιότητάς σας, αντιλαμβάνομαι ότι θέλετε να περάσετε και ένα άλλο μήνυμα, το οποίο είναι το ζήτημα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Εάν δεν ευοδώσει το σχέδιο νόμου που προωθεί η κυβέρνηση, τί θα πράξει η ΝΔ εάν εκλεγεί κυβέρνηση; Και από εκεί και πέρα τι συναισθήματα σας προκαλεί ο χειρισμός του συγκεκριμένου ζητήματος από την παρούσα κυβέρνηση;
Α.Σ.: Καταρχάς να διευκρινίσω ότι η κυβέρνηση είναι εκείνη η οποία νομοθετεί. Η ΝΔ, όσο και να διαφωνεί, δεν έχει τη δυνατότητα να θεσπίσει νόμους… Ως Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Εσωτερικών είχα ετοιμάσει από το 2014 σχετικό νόμο με τον οποίο θα μπορέσουν να συμμετέχουν στην εκλογή οι Έλληνες του Εξωτερικού και ο οποίος μπορεί άμεσα να εφαρμοστεί στην πράξη. Ο νόμος έχει κατατεθεί και στην κυβέρνηση. Πριν φύγουμε από το Υπουργείο το 2015 το παραδώσαμε στην νέα κυβέρνηση. Δεν το είχαμε καταθέσει, διότι βάσει του Συντάγματος ο νόμος πρέπει να υπερψηφισθεί από 200 βουλευτές. Δεν υπήρχε συναίνεση για ένα τέτοιο θέμα κι έκτοτε παραπέμφθηκε στις καλένδες.
Α.Κ.: Θεωρείτε δηλαδή ότι καθυστερεί για κάποιο συγκεκριμένο λόγο;
Α.Σ.: H κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να βάλει τους Έλληνες τους εξωτερικού να ψηφίζουν. Είναι σαφές.
“Πρέπει να προσπαθήσουμε να νοικοκυρέψουμε όλη αυτήν την χαοτική κατάσταση. Πιο κοντά σε αυτόν τον ρόλο είναι η Νέα Δημοκρατία. Ελπίζω να τα καταφέρουμε”
Α.Κ.: Και μία τελευταία ερώτηση. Δεδομένου ότι οι νέοι φοιτητές σας δεν έχουν αναφορές από τις καλές εποχές, καθότι έχουν ζήσει μόνο χρόνια μνημονίων, και από τη στιγμή που επί ΣΥΡΙΖΑ βρισκόμαστε εκτός μνημονίων, γιατί η νέα γενιά να εμπιστευτεί το κόμμα σας;
Α.Σ.: Νομίζω ότι στη φάση που είμαστε τώρα, πρέπει να προσπαθήσουμε να νοικοκυρέψουμε όλη αυτήν την χαοτική κατάσταση. Πρέπει να γίνουμε κράτος που στα βασικά του σημεία τουλάχιστον, να ακολουθεί την κανονικότητα των άλλων κρατών της Ευρώπης. Σε αυτόν, πιστεύω, τον ρόλο, πιο κοντά στο να μπορεί να το κάνει είναι η Νέα Δημοκρατία. Ελπίζω να τα καταφέρουμε.
Α.Κ.: Κύριε Συρίγο σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι καλή επιτυχία.
Α.Σ.: Σας ευχαριστώ.
Λίγα λόγια για τον Άγγελο Συρίγο:
O Άγγελος Συρίγος (γενν. 1966) αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1988. Το 1994 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ στην Αγγλία. Είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου. Εργάσθηκε στο Research Centre for International Law του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ (1993-94), διετέλεσε επιστημονικός συνεργάτης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το Μαυροβούνιο και το Αζερμπαϊτζάν (1999-2002) και είναι εταίρος του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου (1999 μέχρι σήμερα). Ασχολείται επιστημονικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, το Δίκαιο της Θάλασσας, τις μειονότητες και τους μετανάστες. Έχει βραβευθεί το 1992 από την Ακαδημία Αθηνών για εργασία του σχετική με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Μετά το 1999 έχει ασχοληθεί με την ελληνική εξωτερική πολιτική από θέσεις ευθύνης.
***
[Διαβάστε το Α΄ Μέρος της συνέντευξης με τον Άγγελο Συρίγο (ημερ. δημοσίευσης 05/04/2019) στον ακόλουθο σύνδεσμο: Ο Άγγελος Συρίγος στο Politis Online: Η ελληνική κυβέρνηση όφειλε να είχε δράσει μήνες τώρα για τις περιουσίες των Ελλήνων ομογενών στη Χειμάρρα (Μέρος Α’)]