Οι μικρομηκάδες Μάνος Τσίζεκ και Λίντσεϊ Αλιξανιάν βασίστηκαν στις προσωπικές μαρτυρίες της Νάντιας Τολοκονίκοβα, η οποία φυλακίστηκε το 2013 στη Ρωσία ως αντικαθεστωτική, και γύρισαν στην Αθήνα ένα δεκαπεντάλεπτο φιλμ για το μουσικό συγκρότημα που μισεί ο Πούτιν
της Διονυσίας Μαρίνου
Αν και τα 15 λεπτά έχουν συνδεθεί με την περίοδο σύντομης δημοσιότητας που επιδιώκουν να έχουν όσοι βγαίνουν στην τηλεόραση, για τον Μάνο Τσίζεκ και τον Λίντσεϊ Αλιξανιάν είναι ο χρόνος που έχουν στη διάθεσή τους για να περάσουν το μήνυμα υπέρ μιας μεταρρύθμισης στα σωφρονιστικά ιδρύματα παγκοσμίως. Τόσο διαρκεί η νέα τους ταινία «Penal Colony», που είναι αφιερωμένη στην ιστορία πίσω από τα κάγκελα της φυλακής της Νάντιας Τολοκονίκοβα, μέλους του ρωσικού συγκροτήματος Pussy Riot που καταδικάστηκε για την πανκ προσευχή σε εκκλησία της Μόσχας το 2012.
«Πριν από ένα χρόνο, μετά την πρώτη μας ταινία “Red City”, όταν συζητούσαμε το επόμενο πρότζεκτ μας, είδαμε την ανοιχτή επιστολή της Νάντιας στον “Γκάρντιαν” και καταλήξαμε ότι μας ενδιαφέρει» λέει ο Αμερικανός Αλιξανιάν.
Θέλοντας λοιπόν να προλάβουν τις εξελίξεις, άρχισαν να χτίζουν πολύ γρήγορα τον κορμό της παραγωγής τους. Το πρώτο βήμα ήταν να γράψει ο Μάνος ένα προσχέδιο σεναρίου, το οποίο διανθίστηκε αργότερα με στοιχεία επικαιρότητας, τις περιγραφές της τραγουδίστριας αλλά και με την προσωπική ματιά των δημιουργών. «Στη συνέχεια ήρθαμε σε επαφή με τον σύζυγο της Νάντιας, τον Πίτερ, μέσω του δικηγόρου της και τον Δεκέμβριο του 2013, μόλις εκείνη αποφυλακίστηκε της στείλαμε το προσχέδιο. Μας είπε ότι ήταν εντάξει και συνεχίσαμε με το πρότζεκτ. Τον Μάρτιο του 2014 τη συνάντησα στη Μόσχα, συζητήσαμε για την ταινία και μετά με τον Λίντσεϊ αρχίσαμε να στήνουμε την παραγωγή. Εκείνος από το Λος Αντζελες έκλεισε τη Μαριάνα Νόβακ, την πρωταγωνίστριά μας που συναντήθηκε ξανά με τη Νάντια στο Λος Αντζελες για να συζητήσουν τις λεπτομέρειες του ρόλου» συμπληρώνει ο Τσίζεκ.
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ. Παρότι η ιστορία των Pussy Riot ήταν ενδιαφέρουσα στο σύνολό της, οι δημιουργοί επικεντρώθηκαν στο πρόσωπο της Τολοκονίκοβα. «Λειτουργεί ως αντιπροσωπευτικό δείγμα όλων των πολιτικών κρατουμένων που επέζησαν» τονίζει ο Λίντσεϊ Αλιξανιάν, ο οποίος συμπληρώνει ότι η περιπέτειά της είχε ιδιαίτερη σημασία. «Ημουν και εγώ εγκλωβισμένος σε μια στρατιωτική σχολή όταν ήμουν νεότερος, γιατί με είχε στείλει εκεί ο πατέρας μου. Ενιωθα πολλά από τα πράγματα που συνέβησαν στη Νάντια».
Ο τίτλος της ταινίας «Penal Colony» συνδυάζει την ονομασία της φυλακής στην οποία βρέθηκε η Τολοκονίκοβα και μια αναφορά στο βιβλίο του Κάφκα «Η σωφρονιστική αποικία». Παρότι το φιλμ βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, τα παρουσιάζει από την οπτική της μυθοπλασίας. «Τα γεγονότα έχουν δεθεί με τον κινηματογραφικό τρόπο αναπαράστασης. Και λέμε την ιστορία μόλις ένα χρόνο μετά. Είναι κάτι που δεν έχει ξαναγίνει. Η δύναμη αυτού του είδους είναι ότι μπορείς να πάρεις κάτι που γίνεται τώρα και μπορείς να υπογραμμίζεις συγκεκριμένες προοπτικές για να αναδείξεις την ωμότητα αυτής της φυλακής, την ειρωνεία των αξιωματούχων και τον τρόπο με τον οποίο αλλάζουν τα πράγματα. Είναι αρκετά παράτολμο αυτό που κάνουμε γιατί χρησιμοποιούμε ηθοποιούς για να ενσαρκώσουν ανθρώπους που παραβιάζουν ενεργά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τους νόμους, τα προσωπικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών» λέει ο 27χρονος Μάνος.
Η προετοιμασία της ομάδας κράτησε αρκετούς μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων συγκέντρωσαν όλο το απαραίτητο πληροφοριακό υλικό για να στηρίξουν την ιστορία. «Υπήρχαν πολλές πληροφορίες για το ζήτημα, αλλά έπρεπε να ξεχωρίσουμε ποιες ήταν αληθινές και ποιες προϊόν προπαγάνδας της ρωσικής κυβέρνησης. Ευτυχώς, μία από τις συνεργάτιδές μας, η Σοφία Αλεξανιάν μιλάει ρωσικά και μάζευε υλικό για ένα χρόνο. Τόσο άρθρα όσο και στοιχεία επικοινωνίας με τους ανθρώπους κλειδιά» αναφέρει ο Τσίζεκ.
Η ταινία είναι αγγλόφωνη, αλλά οι δύο συνεργάτες που γνωρίστηκαν πριν από μερικά χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ όπου σπούδαζαν, τη γύρισαν στη χώρα μας με διεθνείς συνεργάτες. «Διαλέξαμε την Ελλάδα επειδή η χώρα βρίσκεται ακόμα σε φάση εξέλιξης και έχει κάτι ακατέργαστο. Κάναμε την πρώτη μας ταινία, ξέραμε τη διαδικασία και είχαμε ήδη πολλές επαφές. Επίσης, μου αρέσει το πόσο πραγματική είναι η Αθήνα ως πόλη. Εχει αυτή την τραχύτητα. Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ καλύτερο μέρος για να κάνω ένα τραχύ φιλμ σε έναν τραχύ τόπο» τονίζει ο 28χρονος Λίντσεϊ. Μήπως λόγω αυτής της έντασης αναγκάστηκαν να κόψουν σκηνές; «Υπήρχαν στοιχεία που ήταν πολύ σκληρά. Η ταινία θα κατατασσόταν στην κατηγορία των θρίλερ και δεν θέλαμε να είναι ένα δραματικό, ψυχολογικά φορτισμένο φιλμ» υποστηρίζει ο Λίντσεϊ.
Σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης η επιλογή των τοποθεσιών για τα γυρίσματα, μιας και εδώ τους παραχωρήθηκαν δωρεάν. «Στο Δρομοκαΐτειο είχαμε πέντε κτίρια όπου στήσαμε ένα μίνι στούντιο χάρη στο υπέροχο συνεργείο μας. Και ήταν ακριβώς αυτό που θέλαμε μιας και η Νάντια έκανε λόγο για αναμόρφωση των φυλακών αλλά και των ψυχιατρικών ασύλων. Για μένα η παρουσία εκεί ήταν το κλείσιμο ενός κύκλου και μια κάθαρση μιας και η μητέρα μου είχε εισαχθεί εκεί για κάποιες εβδομάδες. Είχαμε επίσης άλλον ένα χώρο γυρισμάτων στη Λυκόβρυση, σε ένα πραγματικό πρώην εργοστάσιο υφαντουργίας για να γυρίσουμε τις σκηνές όπου οι κρατούμενες δούλευαν σε εργοστάσια ράβοντας» προσθέτει ο Μάνος, που στη Βρετανία σπούδασε Φυσική.
Η ΚΑΜΠΑΝΙΑ. Τα γυρίσματα διήρκεσαν μόνο επτά ημέρες, στις οποίες ωστόσο συμπυκνώθηκε όλη η δουλειά τους. «Κάναμε συνολικά 220 λήψεις. Το συνεργείο δούλευε 12 ώρες την ημέρα, ενώ εμείς έως και 16 ώρες» λέει ο Λίντσεϊ Αλιξανιάν. Για την ολοκλήρωσή τους εργάστηκαν εκατό άτομα στην παραγωγή και στο συνεργείο, όλοι εθελοντικά, μαζί με τους ηθοποιούς αφού το μπάτζετ της ταινίας ήταν μηδαμινό. «Αρχίσαμε μια καμπάνια στο indiegogo για να συγκεντρώσουμε χρήματα και ένας από τους πρώτους που έδωσαν χρήματα ήταν ο Ντέιβιντ Λιντς μέσω μιας ιδιωτικής χορηγίας. Η καμπάνια δεν πήγε τόσο καλά όσο περιμέναμε. Συγκεντρώσαμε 1.891 δολάρια από τα 15.000 που είχαμε θέσει στόχο. Ο Λίντσεϊ έπρεπε να πουλήσει το πιάνο και το αυτοκίνητό του για να συγκεντρώσει χρήματα» υπογραμμίζει ο Μάνος. Τώρα, για τις ανάγκες του post production λανσάρισαν άλλη μία καμπάνια και ευελπιστούν ότι τη φορά αυτή θα έχουν καλύτερο αποτέλεσμα.
Αφήνοντας στην άκρη τυχόν ενοχλήσεις που θα αντιμετωπίσουν από την πλευρά της ρωσικής κυβέρνησης, οι δύο σκηνοθέτες σχεδιάζουν την πρεμιέρα του φιλμ σε κάποιο από τα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ, ενώ ήδη έχει προγραμματιστεί η προβολή της τον Μάρτιο στη Γενεύη. «Θέλουμε η ταινία να κάνει πρεμιέρα σε κάποιο από τα μεγάλα φεστιβάλ, των Καννών, του Βερολίνου, της Βενετίας. Δεν μας νοιάζουν τόσο τα βραβεία όσο το να έχει η ταινία όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό» καταλήγει ο Λίντσεϊ.
INFO
Στην ταινία «Penal Colony» παίζουν οι Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Μαριάνα Νόβακ, Ελενα Μιρτσόφσκα, Σάντρα φον Ρούφιν, Θεόδωρος Κανδηλιώτης, Πετρούλα Χρήστου, Χριστίνα Ραφούλη, Νάνσυ Μπούκλη. Οποιος επιθυμεί να συνεισφέρει οικονομικά μπορεί να κάνει την προσφορά του στη διεύθυνση www.indiegogo.com/projects/the-penal-colony-trailer
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ