της Αγγελικής Κωττη
Ενας δίμετρος άνδρας, ένα μωρό 18 μηνών και άνθρωποι με ξανθά και κόκκινα μαλλιά είναι τα φετινά ευρήματα στη νεκρόπολη του Φαγκ Ελ Γκαμούς (ο δρόμος του νεροβούβαλου) που βρίσκεται στην επαρχία Φαγιούμ της Αιγύπτου.
Κυριολεκτικά, ένα κι ένα στο εκατομμύριο είναι τα ευρήματα, καθώς στη νεκρόπολη, που έχει έκταση 1.250 στρέμματα, ίσως έχουν ταφεί ακόμα και ένα εκατομμύριο μούμιες.
Η χρήση του νεκροταφείου ξεκίνησε από τον 1ο αιώνα π.Χ. οπότε η χώρα είχε κατακτηθεί και ανήκε στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, και έφτασε μέχρι τον 7ο μεταχριστιανικό αιώνα, που η Αίγυπτος πέρασε στο Βυζάντιο. Τις ανασκαφές διεξάγουν εκεί τα τελευταία τριάντα χρόνια αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο Μπρίγκχαμ Γιανγκ της Γιούτα. Η αποστολή μέχρι στιγμής έχει ανακαλύψει περί τις 1.700 ταφές, όμως ο επικεφαλής της κάνει εντυπωσιακές δηλώσεις: «Είμαστε σχεδόν βέβαιοι πως έχουμε πάνω από ένα εκατομμύριο ταφές. Είναι τεράστιο και πυκνό κοιμητήριο», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα «Ντέιλι Μέιλ».
1ος π.Χ. αιώνας
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι περισσότερες από τις ταφές χρονολογούνται στον 1ο π.Χ. αιώνα, όταν η Αίγυπτος ήταν υπό ρωμαϊκή κατάκτηση. Κοντά στη νεκρόπολη υπήρχε ένα μικρό χωριό που δεν δικαιολογεί το μέγεθός της. Οχι και πολύ μακριά υπάρχει μια πόλη που ο Πτολεμαίος είχε ονομάσει Φιλαδέλφεια, όμως το δικό της νεκροταφείο έχει εντοπισθεί. Οπως πάντα, η συνέχιση των ανασκαφών θα δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα. Οι άνθρωποι που είναι θαμμένοι εδώ δεν ανήκαν στις βασιλικές οικογένειες, επομένως το νεκροταφείο δεν ήταν βασιλικό, με εντυπωσιακά αρχιτεκτονήματα. Μερικές φορές δεν υπάρχουν καν φέρετρα, οι νεκροί έχουν τυλιχθεί σε υφάσματα και είναι θαμμένοι στην άμμο, ενώ η ταρίχευση δεν είναι άρτια στους περισσότερους. Ωστόσο, παρά την ταπεινή καταγωγή των νεκρών, οι αρχαιολόγοι βρήκαν πολύ όμορφα αντικείμενα ως κτερίσματα, όπως λινά υφάσματα, γυάλινα αντικείμενα και παιχνίδια. Οποιος πλούτος τους ανήκε, θάφτηκε όπως φαίνεται μαζί τους. Κι αυτό έγινε, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, περισσότερο για συναισθηματικούς παρά για θρησκευτικούς και τελετουργικούς λόγους.
Αυτό που ευχαριστεί ιδιαίτερα τους ανασκαφείς είναι το γεγονός πως ο χώρος φαίνεται σχεδόν ασύλητος, κάτι σπάνιο στην Αίγυπτο όπου η αρχαιοκαπηλία οργιάζει. Οι ταφές βρίσκονται σε βάθος από ένα μέχρι 23 μέτρα και το ξηρό κλίμα έχει επιτρέψει να διατηρηθούν ακόμα και μέρη από ξύλινα φέρετρα – όπου είχαν χρησιμοποιηθεί. Οι λάκκοι είχαν σκεπαστεί με πέτρες και σφραγιστεί με γύψο.
Το 18μηνο μωρό ανήκει στα πρόσφατα ευρήματα. Φορά χιτώνα και φέρει από ένα βραχιόλι σε κάθε μπράτσο και περιδέραιο. Επειδή τα περισσότερα κοσμήματα εντοπίσθηκαν σε γυναικείες ταφές, οι ανασκαφείς υποθέτουν πως επρόκειτο για κορίτσι. «Είναι θαμμένη με πολύ μεγάλη προσοχή και φροντίδα, σαν κάποιος να απέθεσε ό,τι περισσότερο αγαπούσε σε αυτόν το λάκκο» σημειώνουν.
ΞΑΝΘΑ ΚΑΙ ΚΟΚΚΙΝΑ ΜΑΛΛΙΑ
Μία από τις πλέον εντυπωσιακές ταφές ήταν ενός πανύψηλου άνδρα – ιδίως για εκείνη την εποχή. Εφτανε τα δύο μέτρα, γεγονός απίστευτο, ιδίως καθώς οι κάτοικοι της περιοχής είχαν κακή θρέψη. Το ύψος του δημιούργησε προβλήματα στην ταφή του, καθώς το μουμιοποιημένο σώμα του βρέθηκε λυγισμένο μέσα στο μνήμα, προφανώς για να χωρέσει.
Εντυπωσιάζει επίσης η ανεύρεση νεκρών με ξανθά και κόκκινα μαλλιά σε μεγάλους αριθμούς. Ηταν θαμμένοι σε συγκεκριμένες περιοχές, κάτι που ίσως μαρτυρά οικογενειακή ή γενετική σχέση. Ωστόσο, πριν αποφανθούν οριστικά, οι επιστήμονες τονίζουν ότι πρέπει να το μελετήσουν. Ανήκουν στους νεκρούς που τάφηκαν κατά τους χριστιανικούς χρόνους. Από τους 37 που μελετήθηκαν, 4 είχαν κόκκινα μαλλιά, 17 ξανθά, 12 με ανοιχτά ή μέτρια καστανά και μόνο 5 με σκούρα καστανά ή μαύρα μαλλιά.
Πηγή: ΕΘΝΟΣ
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22784&subid=2&pubid=64111285