Μητσοτάκης, βοήθειαΣτο Στρασβούργο βρίσκεται σήμερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όπου και θα έχει συνάντηση με την επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καθώς και με την ηγεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Συγκεκριμένα ο κ . Μητσοτάκης στις 9:30 (τοπική ώρα) θα έχει συνάντηση με την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, ενώ λίγη ώρα αργότερα θα συναντηθεί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με θέμα τη στήριξη της χώρας μας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των πρόσφατων φυσικών καταστροφών.
Θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες στις οποίες από την πλευρά της κυβέρνησης θα συμμετέχουν: ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης και ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς.
Στόχος της πρωθυπουργικής επίσκεψης είναι η προφανή στόχο να συζητήσει με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα αναγκαία χρηματοδοτικά εργαλεία για την αποκατάσταση των καταστροφών που επέφερε στην Ελλάδα και δη στην Θεσσαλία η κακοκαιρία Daniel .
Η αναπληρώτρια εκπρόσωπος της Επιτροπής, Ντάνα Σπινάντ κατά τη χθεσινή ενημέρωση των ανταποκριτών, στις Βρυξέλλες επιβεβαιωσε οτι ο Ελληνας πρωθυπουργός θα συζητησει με την φον ντερ Λάιεν την ευρωπαϊκή στήριξη στην Ελλάδα και τις λεπτομέρειες αυτού του είδους της βοήθειας, που η Κομισιόν ήδη προετοιμάζει για την χώρα.
Επισήμανε, παράλληλα, ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός απέστειλε επιστολή προς την πρόεδρο της Κομισιόν την περασμένη Παρασκευή, σχετικά με την οικονομική στήριξη και κάθε είδους βοήθεια, που θα μπορούσε να παράσχει η Ε.Ε στην Ελλάδα, προκειμένου να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Σημειώνεται ότι με δηλώσεις τους τόσο ο αντιπρόεδρος Μαργαρίτης Σχοινάς όσο και ο επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι, προϊδέασαν για σημαντική ευρωπαϊκή στήριξη.
Ο κ. Σχοινάς μάλιστα ανέφερε -μεταξύ άλλων- ότι «μην ξεχνάμε ότι μιλάμε σε μια συγκυρία ευνοϊκή, γιατί ποτέ στα 42 χρόνια της ένταξης της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, ποτέ δεν είχαμε τόσους πόρους, κοινοτικούς πόρους στη διάθεσή μας έχουμε 35 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 35 δισεκατομμύρια ευρώ από τον κανονικό προϋπολογισμό από το ΕΣΠΑ. Έχουμε λοιπόν μια δύναμη πυρός πολύ μεγάλη, πάνω από 70 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό από μόνο του δίνει το περιθώριο για να κινηθούμε με λύσεις που θα ανακουφίσουν τους πληγέντες, αλλά θα στηρίξουν και τη δημοσιονομική προσπάθεια της Ελλάδας. Ειδικά της Ελλάδας που στα τελευταία 10 – 12 χρόνια έκανε μια πολύ σημαντική προσαρμογή».
Το συνολικό κόστος των καταστροφών από το πέρασμα της κακοκαιρίας και η αποτίμηση των άμεσων , των μεσοπρόθεσμων και των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων είναι πολύ νωρίς ακόμη για να εκτιμηθεί καθώς τα νερά σκεπάζουν ακόμη την Θεσσαλία . Κυβερνητικού παράγοντες θεωρούν ότι σε πρώτη φάση θα απαιτηθούν τουλάχιστον 2 δισεκατομμύρια ευρώ για την αποκατάσταση των βασικών δικτύων στις κατεστραμμένες περιοχές και την αποζημίωση των παθόντων . Βεβαίως το συνολικό κόστος για την πλήρη αποκατάσταση της περιοχής και κυρίως για την επαναδιαμόρφωση του σχεδιασμού των αντιπλημμυρικών έργων θα είναι πολύ μεγαλύτερο . Στόχος της κυβέρνησης η ταχεία καταγραφή των ζημιών και η καταβολή των πρώτων αποζημιώσεων ενώ απομακρύνονται οι τόνοι λάσπης που έχουν καλύψει την περιοχή. Το κυβερνητικό επιτελείο επεξεργάζεται ήδη σχέδια ανασυγκρότησης της περιοχής, ενώ ξεκινούν σύντομα οι καταβολές αποζημιώσεων σε όσους επλήγησαν.
Είναι σαφές ότι μετά τις μεγάλες καταστροφές αλλάζει ο σχεδιασμός του προϋπολογισμού γαι το 2024 ένα μεγάλο μέρος του οποίου θα χρησιμοποιηθεί για την αποκατάσταση των καταστροφών από την κακοκαιρία Daniel . Ο δεύτερος συμπληρωματικός προϋπολογισμός, που κατατέθηκε στη Βουλή στις αρχές Ιουλίου, με επιπρόσθετες δαπάνες περίπου 700 εκατ. ευρώ αφορούσε τη διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών του Οκτωβρίου, (καθώς το αρχικό κονδύλι χρησιμοποιήθηκε για τη διεξαγωγή των δύο βουλευτικών εκλογών στο α’ εξάμηνο της χρονιάς), την κάλυψη δαπανών Υγείας και αυξημένων ενεργειακών αναγκών κρατικών φορέων το 2023 (200 εκατ. ευρώ) και τις δράσεις για market pass, youth pass κ.ά. (355 εκατ. ευρώ). Επίσης, να λάβουμε υπόψιν ότι μόνο για την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν πυρκαγιές και πλημμύρες από το 2020 μέχρι και το 2022 το Δημόσιο κατέβαλε συνολικά 2,3 δισ. ευρώ, με ένα πολύ μεγάλο μέρος να καλύπτει την αποκατάσταση υποδομών.
Από τη συζήτηση με την φον ντερ Λάιεν ο κ Μητοτακης θα έχει μια πρώτη αίσθηση για το ύψος και την προέλευση των κονδυλίων με τα οποία θα συνδράμει η ΕΕ, με βασικές πηγές χρηματοδότησης τα ευρωπαϊκά ταμεία τους πόρους του ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και το Ταμείο Φυσικών Καταστροφών. Ήδη ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε πως υπάρχουν οι πόροι για την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου. «Θέλω να γνωρίζουν όσες και όσοι συμπολίτες μας είδαν τις περιουσίες τους είτε να καταστρέφονται είτε να παθαίνουν μεγάλες ζημιές, ότι το κράτος θα είναι δίπλα τους και θα είναι δίπλα τους γρήγορα», τόνισε από τη Λάρισα το απόγευμα της Κυριακής ο πρωθυπουργός.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι περιθώρια χρηματοδότησης από την ΕΕ είναι στενά καθώς αναμένεται να κατευθυνθούν ευρωπαϊκά κονδύλια και σε άλλες χώρες που επλήγησαν πρόσφατα από φυσικές καταστροφές όπως η Σλοβενία, η Ισπανία και η Ιταλία. Για παραδειγμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αποδεσμεύσει 400 εκατ. ευρώ (100 εκατ. φέτος και 300 εκατ. του χρόνου) σε οικονομική βοήθεια για τη Σλοβενία, η οποία επλήγη από πρωτόγνωρες, καταστροφικές πλημμύρες.
Ταυτόχρονα, η χώρα ζήτησε βοήθεια από το ταμείο της Ε.Ε. «NextGen EU», το οποίο διαθέτει 2,7 δισ. ευρώ για τη Σλοβενία καθώς η αποκατασταση των ζημιών θα κοστίσει στη Σλοβενία 7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η Ελλάδα επίσης έχει ήδη θέσει προς συζήτηση στο Eurogroup την εξαίρεση δαπανών από φυσικές καταστροφές .
Σύμφωνα με την πάγια διαδικασία για τις φυσικές καταστροφές οι πήγες χρηματοδότησης που μπορούν να αξιοποιηθούν είναι:
Α. Το αποθεματικό ύψους 1 δις ευρώ που υπάρχει στον κρατικό προϋπολογισμό για φυσικές καταστροφές.
Β. 300 εκατομμύρια ευρώ ως κρατική αρωγή, που είναι εγγεγραμμένα στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Γ. Κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό για αποζημιώσεις που θα καταβάλλει ο ΕΛΓΑ
Δ. Κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού ώστε να καλυφθούν όλες αυτές οι έκτακτες δαπάνες.
Ε. Αποδέσμευση πόρων από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ειανι η κυρια πηγή ανάκαμψης από φυσικές καταστροφές
Ζ. Ενταξη έργων υποδομών κυρίως στο ΕΣΠΑ – στο πλαίσιο του οποίου είναι πιο ευέλικτες οι διαδικασίες – και στο Ταμείο Ανάκαμψης
Η. Υποβολή αιτήματος για δάνειο με ευνοϊκούς όρους από τηγς Ευρωπαική Τράπεζα Επενδυσεων για εργα υποδομής