Σε υψηλούς τόνους διεξήχθη η συζήτηση στη βουλή για το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τους βουλευτές της συμπολίτευσης να απορρίπτουν την ένσταση αντισυνταγματικότητας που υπέβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ και την αντιπολίτευση να αντιδρά έντονα στα κυβερνητικά επιχειρήματα ότι το νομοσχέδιο δεν υποκρύπτει μελλοντική ιδιωτικοποίηση του νερού.
Ειδικότερα, κατά την -διά ανατάσεως- ψηφοφορία, υπέρ της ένστασης ψήφισαν οι βουλευτές της αντιπολίτευσης, ενώ οι βουλευτές της συμπολίτευσης την καταψήφισαν, με τον αντιπρόεδρο της Βουλής Χ. Αθανασίου να σημειώνει τη συμμετοχή των βουλευτών της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε αυτή την ψηφοφορία.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας ανέφερε ότι πουθενά η έκθεση της επιστημονικής επιτροπής της Βουλής, την οποία επικαλέστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, δεν αναφέρει ότι οι διατάξεις του νομοσχεδίου είναι αντισυνταγματικές. Σημείωσε ακόμη πως το νομοσχέδιο ρητά αναφέρει ότι το υπουργείο είναι αυτό που σχεδιάζει την υδατική πολιτική και πως το νομοθέτημα δεν υποκρύπτει μελλοντική ιδιωτικοποίηση καθώς ρητά αναφέρει ότι οι πάροχοι ύδατος είναι φορείς όπως ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, ΑΕ (ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ) κ.ά.
Στην επισήμανση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ευκλείδη Τσακαλώτου ότι οι ανεξάρτητες αρχές στην Ευρώπη ελέγχουν τον ανταγωνισμό και τις τιμές, άρα υποκρύπτεται ιδιωτικοποίηση, ο κ. Σκρέκας αντέτεινε ότι και στην Ιταλία υπάρχει ανεξάρτητη αρχή με δημόσιους πάροχους. Εμείς, συνέχισε ο κ. Σκρέκας, επιδιώκουμε με το νομοσχέδιο, τον έλεγχο και την εποπτεία των υπηρεσιών από την Αρχή, όχι τον καθορισμό της τιμολογιακής πολιτικής που παραμένει στο υπουργείο.
Ανέφερε επίσης ότι επί ΣΥΡΙΖΑ υπήρξαν στο υπουργείο δεκάδες εισηγήσεις για πρόστιμα σε εταιρείες ύδρευσης αλλά επιβλήθηκαν ελάχιστα. «Θέλετε να αποφασίζει ο υπουργός εάν θα επιβάλει πρόστιμα ή όχι σε δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης; Αυτά είναι ρουσφέτια, να σας φέρνουν οι επιθεωρητές εισηγήσεις για πρόστιμα και να μην τα επιβάλετε» πρόσθεσε.
Κουτσούμπας: Τα ίδια κάνατε και με τα τρένα
Ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ κ. Δημήτρης Κουτσούμπας αφού αναφέρθηκε στο δυστύχημα στα Τέμπη είπε πως η κυβέρνηση εφαρμόζει το νερό την ίδια πολιτική που εφάρμοσε και στα τρένα οδηγώντας με αυτό το νομοσχέδιο στην παραπέρα εμπορευματοποίησή του.
«Τι να πει κανείς; Δεν έχετε ούτε ιερό ούτε όσιο. Ή μάλλον έχετε! Ιερό και όσιο για σας είναι η πολιτική της ΕΕ, τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων σε βάρος των λαϊκών, των κοινωνικών αναγκών. Τα ίδια που κάνετε τώρα με το νερό, κάνατε πριν στους σιδηρόδρομους και φτάσαμε σήμερα να μετράμε νεκρούς στις ματωμένες ράγες των κερδών! Τα ίδια κάνατε και στην ενέργεια και φτάσαμε στην ενεργειακή φτώχεια, στα κομμένα ρολόγια για τα λαϊκά νοικοκυριά, ενώ τα καρτέλ των ενεργειακών επιχειρήσεων μετρούν τεράστια κέρδη!»
Ο κ. Κουτσούμπας καταγγέλει την κυβέρνηση ότι επισπεύδει την ψήφιση του νομοσχεδίου χωρίς καμιά ουσιαστική συζήτηση, «και μάλιστα λίγες μέρες πριν τις εκλογές που θα γίνονταν ή στις εκλογές που αμέσως μετά έρχονται. Βέβαια με ποιους να συζητήσετε και τι; Αφού όλοι -και αναφερόμαστε στους εργαζόμενους- από την πρώτη στιγμή έχουν ζητήσει την απόσυρσή του και σήμερα διαδηλώνουν έξω από τη Βουλή. Νομίζατε πως δεν θα σας πάρει κανείς χαμπάρι».
Ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ υποστήριξε πως η κυβέρνηση μετατρέπει τη “Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας” σε “Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων”, «προκειμένου να επιταχύνει την παραχώρηση της κερδοφόρας διαχείρισης του νερού και των αστικών αποβλήτων στους επιχειρηματικούς ομίλους».
Επεσήμανε μάλιστα πως αυτοί οι σχεδιασμοί επιδρούν σε άλλα ζητήματα, όπως τα απόβλητα. «Τι θα γίνει για παράδειγμα με τους βιολογικούς καθαρισμούς, που έπρεπε να είχαν γίνει, όταν εν έτει 2023 υπάρχουν ολόκληρες περιοχές -και εντός της Αττικής, σχεδόν όλη η Ανατολική Αττική είναι έτσι – με ανύπαρκτα δίκτυα αποχέτευσης και με τους κατοίκους να ζουν εδώ και δεκαετίες με τα βοθρολύματα; Τι θα γίνει τώρα; Με τι όρους θα κατασκευαστούν; Με ποιες τεχνικές προδιαγραφές; Με τι κόστος για τα λαϊκά νοικοκυριά, όταν προχωράτε και στον τομέα αυτό την πολιτική της εμπορευματοποίησης;».
Ο κ. Κουτσούμπας αν και παραδέχτηκε ότι μέχρι τώρα οι ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ να λειτουργούν και με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, «όμως με την ένταξή τους τώρα σε Ρυθμιστική Αρχή ενισχύεται το θεσμικό και νομικό πλαίσιο της υπάρχουσας ιδιωτικοποίησης του νερού». Προειδοποίησε ότι με το νομοσχέδιο «τερατούργημα» η κυβέρνηση βάζει τους «ιδιώτες – ληστές να κάνουν κουμάντο».
Ο γ.γ. του ΚΚΕ καταγγέλει την κυβέρνηση ότι προσαρμόζει το πλαίσιο λειτουργίας της εγχώριας αγοράς στις κατευθύνσεις της ΕΕ για τη λεγόμενη “ρύθμιση της υδατικής πολιτικής”, με βάση τα αντίστοιχα πρότυπα για την απελευθερωμένη αγορά Ενέργειας».
«Γιατί σας έπιασε τέτοια πρεμούρα; Τρέχετε να προλάβετε γιατί στο ΕΣΠΑ 2021 – 2027 προβλέπεται η χρηματοδότηση επιχειρηματικών ομίλων για τα αντίστοιχα έργα υποδομής! Χώρια που είναι ένα απ’ τα προαπαιτούμενα του Ταμείου Ανάκαμψης που πρέπει να υλοποιηθούν μέσα στο επόμενο εξάμηνο».
Σύμφωνα με τον γ.γ. του ΚΚΕ η κυβέρνηση ευθυγραμμίζεται με την ίδια πολιτική που εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, «προκειμένου υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια να βρουν κερδοφόρα διέξοδο στους κλάδους που “απελευθερώνονταν” σταδιακά απ’ την κρατική προστασία: Τηλεπικοινωνίες, Ενέργεια, Μεταφορές και το Νερό»
Αυτή η πολιτική όπως είπε θα σημάνει «εκτόξευση των τιμολογίων του νερού, δραστικό περιορισμό της διάθεσης του νερού στον αγροτικό τομέα, επιθετική προώθηση της εμπορευματικής λειτουργίας και της ιδιωτικοποίησης των επιχειρήσεων ύδρευσης». Σύμφωνα με τον αρχηγό του ΚΚΕ οι καταναλωτές «όχι μόνο θα χρυσοπληρώσουν την αύξηση της τιμής του νερού, αλλά και η ποιότητα του νερού και οι επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον θα βρίσκονται σταθερά στη ζυγαριά “κόστους – οφέλους”, γιατί αυτό επιβάλει η κερδοφορία του κεφαλαίου που θυσιάζει την υγεία και την ασφάλεια στον βωμό του κέρδους. Όλοι καταλαβαίνουν πως το δίκτυο του νερού στα χέρια των επιχειρηματικών ομίλων, αυτόματα θα σημαίνει και διακοπή του νερού σε φτωχά νοικοκυριά με χρέη, όπως κάνουν σήμερα η ΕΥΔΑΠ ΑΕ και η ΕΥΑΘ ΑΕ».
Καταλήγοντας πρότεινε πως η διαχείριση του νερού προς όφελος του λαού προϋποθέτει «απαλλαγή από το σύστημα με τους νόμους της αγοράς και του καπιταλιστικού κέρδους» και το «νερό, μονάδες επεξεργασίας, δίκτυα, άρδευση, αποχέτευση, να γίνουν κοινωνική κρατική ιδιοκτησία».
Έτσι το σύνολο των υδάτινων πόρων, των αναγκαίων έργων υποδομής και η συνεργασία με την κρατική βιομηχανία παραγωγής αναγκαίου υλικού πρέπει να τα διαχειρίζεται ο ενιαίος κρατικός φορέας νερού «με αποκλειστικό κριτήριο την ικανοποίηση των αναγκών του λαού για επαρκές, φθηνό, ασφαλές και ποιοτικό νερό».
Βαρουφάκης: «Βρε χρυσέ μου πρωθυπουργέ, δεν υπάρχει πρόβλημα με το νερό»
Ο επικεφαλής του ΜΕΡΑ25 ξεκίνησε την ομιλία του επισημαίνοντας ότι οι υπηρεσίες νερού στη χώρα λειτουργούσαν εξαιρετικά λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η βασανισμένη πολιτεία ένα πρόβλημα δεν είχε και αυτό ήταν νερό», διότι ήταν «φτηνό, καθαρό, δημόσιο, χωρίς ζημιές, πάρα μόνο με ένα μικρό, σεμνό κέρδος για την ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ ώστε να μην χρειάζεται χρήματα από τα άδεια κρατικά ταμεία αλλά και να μην γδύνει τους πολίτες μέσα από τους λογαριασμούς».
Ο κ. Βαρουφάκης αφού έκανε μια αποτίμηση παλαιότερων προσπαθειών ιδιωτικοποίησης το νερού τόνισε πως έρχεται «τώρα; Η Μητσοτάκης Α.Ε.» και «δίνει τα ρέστα της με: Επέκταση της «Ρυθμιστικής Αρχή» της ενέργειας για να συμπεριλάβει και το νερό και τα απόβλητα, το πρώτο βήμα δηλαδή το Σπάσιμο-Ιδιωτικοποίηση»
Στο επιχείρημα της κυβέρνησης ότι δεν πρόκειται για ιδιωτικοποίηση ο κ. Βαρουφάκης απάντησε «αφήστε τα σάπια. Το να βάλεις δημόσια Ρυθμιστική Αρχή να ρυθμίζει το Δημόσιο είναι το ίδιο ηλίθιο με το να έχεις διαιτητή όταν παίζεις μόνος σου πασιέντζα. Ηλίθιοι δεν είστε. Ατζέντηδες των αρπακτικών που θέλουν και το νερό μας λίγο πριν πέσετε από την εξουσία. Αυτοί είστε.Εφαρμόζετε ένα σύστημα που σας έχει έρθει απ’ έξω, και προς όφελος των εγχώριων ολιγαρχών. Ξέρετε όμως ότι εκεί έξω υπάρχει αλλαγή κλίματος που ζητάει τέλος στην ιδιωτικομανία, έχετε όμως γραμμάτια να εξαργυρώσετε».
Ο κ. Βαρουφάκης προσέθεσε ότι «Για μας, ούτε Υπουργός, ούτε ο Ολιγάρχης πρέπει να έχει τα δημόσια αγαθά. Θέλουμε ΔΗΜΟΣΙΟ – ΕΝΙΑΙΟ – ΔΙΚΤΥΟ με κοινωνική λογοδοσία όχι σε Διορισμένη Αρχή αλλά σε ΔΙΑΣΚΕΠ, Διαβουλευτικά Συμβούλια Κληρωτών και Εκλεγμένων Πολιτών.
Στο τέλος της ομιλίας του μάλιστα απευθύνθηκε στους υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ λέγοντας «φίλες και φίλου του ΣΥΡΙΖΑ, το DNA σας σας λέει ότι έχουμε δίκιο αλλά η ηγεσία σας έχει δώσει ΓΗΝ (Ελληνικό, τραίνα, αεροδρόμια) και ΥΔΩΡ στους ολιγάρχες όσο ήσασταν κυβέρνηση ενώ ακόμα και σήμερα, παρά την κατακραυγή των ολιγαρχών εκεί έξω, συνεχίζετε να θωπεύετε τους ολιγάρχες να τους υπόσχεστε ότι δεν θα επανα-εθνικοποιήσετε τα τρένα, δεν θα καταργήσετε το Χρηματιστήριο Ενέργειας, τον ΗΡΑΚΛΗ, όλα εκείνα τα ψευτο-αγοραία εκτρώματα που καθιστούν την χώρα Χρεοδουλοπαροικία».
«Αυτή η Βουλή δεν αντανακλά πλέον την κοινή γνώμη, πρέπει να διαλυθεί χθες και να προκηρυχθούν εκλογές. Εμείς θα επανέλθουμε ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΟΙ στη Βουλή για να ανατρέψουμε το μετεκλογικό μνημονιακό-ολιγαρχικό σας παιχνίδι. Σας υπόσχομαι ότι, αν αυτή την τετραετία, απλά σας ενοχλούσαμε, μετά τις εκλογές, έτσι ώστε οι πολλοί, οι πολίτες, η πλειοψηφία εκεί έξω, τα θύματά σας να μπορούν να αναπνέουν καλύτερα, να κοιμούνται πιο ήσυχα τα βράδια, θα γίνουμε ο ΕΦΙΑΛΤΗΣ σας και για τους ολιγάρχες στους οποίους ανήκετε» κατέληξε ο επικεφαλής του ΜΕΡΑ25.
Οι τοποθετήσεις των εισηγητών
Κατά τις τοποθετήσεις των εισηγητών των κομμάτων καταγράφηκε η αντίθεση συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης επί του νομοσχεδίου.
Δ.Σταμενίτης: Δεν θίγεται ο δημόσιος χαρακτήρας
Ο εισηγητής της πλειοψηφίας Δ. Σταμενίτης, είπε ότι οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου δεν θίγουν ούτε απειλούν τον δημόσιο χαρακτήρα των υπηρεσιών παροχής ύδατος. Ο λόγος για τον οποίον η ηγεσία του υπουργείου προχωρά στην αλλαγή και θέτει τις υπηρεσίες αυτές υπό τον έλεγχο της ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής είναι συγκεκριμένος και είναι μόνο για να καλυφθεί με τρόπο ουσιαστικό ένα κενό που υπάρχει σήμερα στους τομείς αυτούς και να καθοριστεί με σαφήνεια ο φορέας που θα τους εποπτεύει και θα τους ελέγχει, είπε.
Φάμελλος (ΣΥΡΙΖΑ): Η κυβέρνηση στρώνει το έδαφος για την ιδιωτικοποίηση
Από την πλευρά του ο εισηγητής της μειοψηφίας Σωκράτης Φάμελλος, είπε ότι «η κυβέρνηση Μητσοτάκη λίγο πριν πέσει, στρώνει το έδαφος για την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης του νερού και των απορριμμάτων, με αποτέλεσμα τον περιορισμό της πρόσβασης σε αυτό το δημόσιο κοινωνικό αγαθό και την εξυπηρέτηση λίγων, οι οποίοι θα βγάζουν υπερκέρδη και από τη διαχείριση νερού και από τη διαχείριση απορριμμάτων». «Το κάνατε στην ενέργεια, το πληρώσαμε όλοι πάρα πολύ ακριβά. Το κάνατε με τη ‘ρήτρα Μητσοτάκη’. Το κάνετε πλέον και στην ύδρευση, αποχέτευση, άρδευση, αλλά και στη διαχείριση των απορριμμάτων είπε ο κ. Φάμελλος, τονίζοντας ότι το συγκεκριμένο, θα είναι από τα πρώτα νομοσχέδια που θα καταργηθούν» πρόσθεσε.
Ο Σ.Φάμελλος τόνισε ακόμη πως η κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη ούτε τις αντιρρήσεις που εξέφρασαν οι φορείς κατά τη διαβούλευση και τη διαδικασία ακρόασής τους στη Βουλή, ούτε όμως και τις παρατηρήσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, η οποία θέτει ενστάσεις και ερωτήματα για την επιλογή της επιτελικής κυβέρνησης Μητσοτάκη να μεταφέρει την εποπτεία και τον έλεγχο των υπηρεσιών νερού και της διαχείρισης απορριμμάτων στη ΡΑΕ και κάνει ακόμη λόγο για ασάφειες και ελλείψεις σε άλλες διατάξεις του πολυνομοσχεδίου και αναδεικνύει σοβαρά ζητήματα αντισυνταγματικότητας.
Αρβανιτίδης (ΠΑΣΟΚ): Αρνητική εξέλιξη η μεταφορά αρμοδιοτήτων στη νέα ρυθμιστική αρχή
Αρνητική εξέλιξη χαρακτήρισε ο αγορητής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Γ. Αρβανιτίδης το ζήτημα της μεταφοράς αρμοδιοτήτων στη νέα ρυθμιστική αρχή επί των θεμάτων διαχείρισης υδάτινων πόρων και καθορισμού της τιμολογιακής πολιτικής. Όπως σημείωσε ο κ. Αρβανιτίδης, ενέχει μεγάλους κινδύνους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση υπαρκτών δυσλειτουργιών και αδυναμιών των ΔΕΥΑ, ενώ θα φέρει αυξήσεις στο νερό είπε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ.
Μανωλάκου (ΚΚΕ): Περαιτέρω ιδιωτικοποίηση το νέο έγκλημα στη φαρέτρα σας ενάντια στις ανάγκες του λαού
Η αγορήτρια του ΚΚΕ Διαμάντω Μανωλάκου, είπε ότι περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του νερού μέσα από αυτό το νομοσχέδιο, αποτελεί «το νέο έγκλημα στη φαρέτρα σας ενάντια στις ανάγκες του λαού. Η κατακραυγή είναι πολύ μεγάλη από φορείς και συνδικάτα» σημείωσε, ζητώντας την απόσυρση του νομοσχεδίου.
Βιλιάρδος (Ελλ. Λύση): Αν δεν υπάρχει πρόθεση ιδιωτικοποίησης του νερού, τότε γιατί αφήνεται από την κυβέρνηση στο Υπερταμείο;
Ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης Β. Βιλιάρδος παρατήρησε ότι εάν δεν υπάρχει καμία πρόθεση ιδιωτικοποίησης του νερού, τότε γιατί αφήνεται από την κυβέρνηση στο Υπερταμείο; Εάν με την νέα ανεξάρτητη αρχή θα υπάρχει καλύτερος έλεγχος της λειτουργίας των εταιριών ύδρευσης, δεν είναι ξεκάθαρη η συνευθύνη της ΡΑΣ όσον αφορά το μαζικό έγκλημα στη Λάρισα μαζί με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αλλά και με την ΕΕ που την αδειοδότησε, αναρωτήθηκε ο κ. Βιλιάρδος.
Αρσένης (ΜέΡΑ25): Απώλεια της εποπτείας του νερού
Εκ μέρους του ΜέΡΑ ο αγορητής Κρ. Αρσένης, είπε ότι νομοσχέδιο προχωράει την ιδιωτικοποίηση και του νερού και των απορριμμάτων, και ότι μετά τη μεταφορά των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο, που είχε κριθεί αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας, η Ν.Δ. προχωράει στο επόμενο επίπεδο που είναι η απώλεια της εποπτείας του νερού.