«Να διασφαλίσει την πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή της δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας του 2016» καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την Άγκυρα, όπως αναφέρεται στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ σχετικά με το μεταναστευτικό. Παράλληλα οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζητούν από την Κομισιόν να λάβει τα κατάλληλα μέτρα σε σχέση με τη διαφύλαξη των συνόρων.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες τονίζουν στα συμπεράσματά τους ότι «δεν θα δεχθούν καμία προσπάθεια από τρίτες χώρες να εργαλειοποιήσουν μετανάστες για πολιτικούς σκοπούς» και «καταδικάζουν όλες τις υβριδικές επιθέσεις στα σύνορα της ΕΕ», στις οποίες θα απαντήσουν αναλόγως.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι «σύμφωνα με τη δήλωσή του τον Μάρτιο του 2021 και τα συμπεράσματά του τον Ιούνιο του 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την προσδοκία του ότι θα κινητοποιηθεί εγκαίρως, η χρηματοδότηση για τους Σύρους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία, την Ιορδανία, τον Λίβανο και άλλα μέρη της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου».
Επιπλέον, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να προτείνει κάθε αναγκαία αλλαγή στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ και συγκεκριμένα μέτρα που θα υποστηρίζονται από κατάλληλη χρηματοδοτική στήριξη για να διασφαλιστεί μια άμεση και κατάλληλη απάντηση συμβατή το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένων των θεμελιωδών δικαιωμάτων».
Επισημαίνεται, επίσης, ότι «η ΕΕ θα συνεχίσει να αντικρούει την εν εξελίξει υβριδική επίθεση που ξεκίνησε από το καθεστώς της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένης της υιοθέτησης επιπλέον περιοριστικών μέτρων εναντίον προσώπων και νομικών οντοτήτων, με τρόπο σταδιακό και επειγόντως»
Υπενθυμίζεται η ανάγκη να διασφαλιστούν οι επιστροφές μεταναστών και η πλήρης εφαρμογή των συμφωνιών επανεισδοχής και υπογραμμίζεται ότι «η ΕΕ παραμένει αποφασισμένη να διασφαλίσει τον αποτελεσματικό έλεγχο των εξωτερικών συνόρων».
Τέλος, οι «27» υπογραμμίζουν ότι «θα πρέπει να διατηρηθούν οι προσπάθειες για να μειωθούν οι δευτερογενείς μετακινήσεις και για να διασφαλιστεί μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ της ευθύνης και της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών».
Τα μηνύματα Μητσοτάκη προς την Τουρκία
Στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής, εξέφρασε την ικανοποίησή του καθώς, όπως ανέφερε, μετά από παρεμβάσεις του ιδίου το τελικό κείμενο συμπερασμάτων είναι σημαντικά βελτιωμένο σε σχέση με την αρχική εκδοχή.
«Υπάρχει ρητή αναφορά, επίκληση στην Τουρκία να τηρήσει τη συμφωνία ΕΕ Τουρκίας του 2016, κάτι που δεν υπήρχε στο αρχικό κείμενο» δήλωσε ο πρωθυπουργός. Σημείωσε, ακόμη, ότι υπάρχει ρητή αναφορά και για μη αποδοχή εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού για άλλους σκποπούς -κάτι που αφορά και την Τουρκία και την περίπτωση Λευκορωσίας, όπως είπε ο πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ακόμη, ότι εκφράστηκε με απόλυτη σαφήνεια η «αποφασιστικότητα της ΕΕ για τη φύλαξη εξωτερικών συνόρων και ίσως το πιο σημαντικό είναι ότι το Ευρωπαικό Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν να προτείνει τις όποιες αναγκαίες αλλαγές στο νομικό οικοδόμημα της ΕΕ και συγκεκριμένα μέτρα και χρηματοδότηση ώστε να μπορέσουμε να προστατεύσουμε αποτελεσματικά τα εξωτερικά σύνορα».
Σε ερώτηση για την τουρκική προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Ελλάδα και Κύπρος ενημέρωσαν το Συμβούλιο για τις εξελίξεις, σημειώνοντας:
«Το τι γίνεται στη δική μας γειτονιά αποκτά πλέον και σημαντική ενεργειακή διάσταση για την ΕΕ. Τα συμπεράσματα του προηγούμενου Συμβουλίου ως προς την Τουρκία ισχύουν στο ακέραιο. Έχει να διαλέξει μεταξύ δύο δρόμων -ειλικρινούς συνεργασίας με βάση το Διεθνές Δίκαιο ή τις προκλητικότητας. Νομίζω γνωρίζει πολύ καλά ποιες είναι οι συνέπειες των επιλογών της και θέλω να ελπίζω ότι αντιλαμβάνεται πια το πλαίσιο των αποφάσεων του Ευρωπαικού Συμβουλίου και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις εάν συνεχίσει την προκλητικότητα. Η Ελλάδα έχει αποδείξει πως είναι δύναμη νομιμότητας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Σχετικά με την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, ο κ. Μητσοτάκης είπε πως είναι πλέον σαφές για όλους ότι γίνεται «μία πολύ επικίνδυνη συνήθεια».
«Όταν αντιμετωπίσαμε πέρυσι κρίση στον Έβρο είχαμε τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πολλοί θεώρησαν πως ίσως αυτό ήταν μεμονωμένο γεγονός, η συστηματική εργαλειοποίηση μεταναστών για την επίτευξη άλλων πολιτικών γεωπολιτικών στόχων, όμως βλέπουμε τώρα με αυτό που γίνεται στη Λευκορωσία ότι μπορεί να γίνει μία πολύ επικίνδυνη συνήθεια χωρών που θέλουν με αυτό τον τρόπο να ασκήσουν πίεση στην ΕΕ».
Υπό αυτό το πρίσμα, ανέφερε πως υπάρχει μία σοβαρή μετατόπιση στο Συμβούλιο για την αποτελεσματικότερη φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων. «Αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότεροι πως η αδυναμία φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων συντείνει στην υπονόμευση της ζώνης του Σένγκεν» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
«Παρατηρώ ως εκ τούτου μια ολοένα και μεγαλύτερη εναρμόνιση χωρών με τις δικές μας θέσεις, καθώς η Ελλάδα ήταν η πρώτη που υπέστη αυτήν την υβριδική απειλή» σημείωσε ο πρωθυπουργός.