“No regrets” είναι το δημοφιλές μότο της εποχής και με βρίσκει σε γενικές γραμμές σύμφωνη. Τι νόημα έχει να μετανιώνουμε για τα λάθη μας, όταν δεν μπορούμε να τα πάρουμε πίσω; Τα λάθη έχουν όμως μια άλλη χρησιμότητα, ίσως ακόμη μεγαλύτερη από ένα σωρό “σωστά”… είναι οι πιο χρήσιμοι οδηγοί για το τι να μην κάνουμε στο μέλλον. Έχουμε πολλά να μάθουμε από αυτά, κι εξίσου πολλά να μάθουμε από τα λάθη των άλλων.
Με τη λογική αυτή, το αμερικάνικο δίκτυο MSNBC ετοίμασε ένα καταπληκτικό μισάωρο φιλμ για τις προεδρικές εκλογές του 1988. Στο Above the Fray, ο ηττημένος υποψήφιος των Δημοκρατικών, Mike Dukakis, αφηγείται την πορεία μέχρι τις εκλογές από τη δική του πλευρά, κάνοντας μια αναδρομή σε όλες εκείνες τις καθοριστικές στιγμές που τον μετέτρεψαν από πρωτοπόρο σε political punch line. Στην προκειμένη περίπτωση, επιμένοντας σε μια καμπάνια που ήταν ως επί το πλείστον θετική, άφησε χώρο στον πολιτικό του αντίπαλο George H.W. Bush να τον “καθορίσει”, προβαίνοντας σε μια σειρά από σκληρές και πολύ συχνά άδικες επιθέσεις.
Η τακτική του “υπεράνω” του κόστισε τελικά την προεδρία και εκ των υστέρων δηλώνει πως ίσως να μην έκανε τελικά όσα έπρεπε να είχε κάνει για να κερδίσει. “We didn’t do what, I’m sorry to say, you have to do in these campaigns, and that’s one of the great lessons of ’88, sadly, and that is you’ve got to anticipate an attack campaign and you’ve got to have a carefully thought-out strategy for dealing with it in advance of when it happens. Preferably one that frankly turns it into a character issue on the guy that’s doing the attacking.”
Πρόκειται για ένα cautionary tale με μεγάλο ενδιαφέρον – άλλωστε τα αμερικάνικα primaries που θα καθορίσουν τους υποψήφιους στις εκλογές του 2016 είναι λιγότερο από έναν χρόνο μακριά. Κάτι άλλο που κράτησα από το ντοκιμαντέρ είναι η ευγένεια του Dukakis, ιδιαίτερα στην ομιλία του αποδεχόμενος τη μεγάλη αυτή ήττα. “There is nothing you can do in this world more fulfilling and more satisfying than giving of yourself to others and making a contribution to your community and your state and your nation and your fellow citizens […] I don’t want you to be discouraged, I want you to be encouraged by what you’ve done in this campaign. I hope many of you will go into politics and public service. It is a noble profession, a noble profession.”