Ώρα με την ώρα εντείνεται ο πονοκέφαλος της κυβέρνησης για την κάλυψη καταρχήν του χρηματοδοτικού κενού και κατ’ επέκταση του δημοσιονομικού κενού της χώρας.
Το ζήτημα κυριάρχησε στην συνεδρίαση του οικονομικού επιτελείου υπό τον Πρωθυπουργό το πρωί της Παρασκευής και αναμένεται ν’ αποτελέσει και το βασικό θέμα συζήτησης στη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου που έχει προγραμματιστεί για το απόγευμα. Σ αυτό θα συζητηθούν επίσης και τα νομοσχέδια που η κυβέρνηση επιδιώκει να φέρει στην Βουλή τις επόμενες εβδομάδες, στο πλαίσιο της προσπάθειας που φέρεται αποφασισμένο να κάνει το Μαξίμου για επιτάχυνση της υλοποίησης του κυβερνητικού έργου ως «αντίδοτο» στην «γκρίνια» και στις διαφωνίες που έχουν προκύψει για τη συμφωνία στο Eurogroup.
Μεταξύ των πρώτων αυτών νομοθετικών πρωτοβουλιών, συγκαταλέγονται νομοσχέδια για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, για την προστασία της α’ κατοικίας, για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, για την ΕΡΤ και για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Με βάση τις υπάρχουσες πληροφορίες, η κυβέρνηση φαίνεται να ρίχνει μεγάλο βάρος για την αντιμετώπιση του προβλήματος στην σημαντική βελτίωση των εισπρακτικών μηχανισμών αλλά και στην λήψη σκληρών, δραστικών και γρήγορων μέτρων κατά της φοροδιαφυγής. Ένα πρώτο βήμα είναι, όπως φαίνεται, η απόφαση για ενεργοποίηση μιας ειδικής διάταξης του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, η οποία προβλέπει ότι αν ένας φορολογούμενος δεν υποβάλλει κάποια φορολογική δήλωση, η εφορία θα προχωρά στη βεβαίωση φόρου και στην αποστολή σχετικού σημειώματος στον φορολογούμενο κατά προσέγγιση, και ο φορολογούμενος καλείται να προσέλθει και να πληρώσει ή το ποσό αυτό ή το ποσό που θα προκύπτει από την διόρθωση που θα γίνει εφόσον προσκομίσει άλλα στοιχεία.
Η σχετική πρόβλεψη περιλαμβάνεται στο επιχειρησιακό σχέδιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων για το 2015 και στόχο έχει να αντιμετωπιστεί η χρονική καθυστέρηση που παρατηρείται στην καταβολή φόρου καθώς μέχρι σήμερα όταν ένας φορολογούμενος δεν κατέθετε δήλωση, εντοπιζόταν μετά από διασταυρώσεις και σειρά ελέγχων, ενημερωνόταν δια του ταχυδρομείου και αν δεν εμφανιζόταν στην εφορία, λάμβανε δεύτερη ενημέρωση κ.ο.κ. Αντίθετα, με την ενεργοποίηση της ειδικής αυτής διάταξης, διευθετείται οριστικά το ζήτημα της μη κατάθεσης φορολογικής δήλωσης.
Παράλληλα, στο ίδιο «επιχειρησιακό σχέδιο», όπως ονομάζεται, η Εφορία αποκτά διαδικτυακή σύνδεση με τις τραπεζικές καταθέσεις, τα δάνεια αλλά και τα χρηματιστηριακά προϊόντα, και ταυτόχρονα προχωρά σε καταγραφή της εισοδηματικής και περιουσιακής κατάστασης του κάθε φορολογούμενου. Στόχος της διαδικτυακής αυτής «παρακολούθησης» δεν είναι τόσο οι απλοί πολίτες αλλά επιχειρήσεις, επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε τομείς που έχουν επιδείξει υψηλά ποσοστά παραβατικότητας καθώς και φορολογούμενοι υψηλού πλούτου. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων εκτιμά ότι με τον τρόπο αυτό θα βελτιωθούν οι έλεγχοι για τον εντοπισμό «μαύρου χρήματος» και το χτύπημα της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Ταυτόχρονα με όλα αυτά, συγκροτείται μητρώο για offshore εταιρείες και σκάφη αναψυχής και εγκαθίσταται σύστημα εισροών-εκροών σε όλο το κύκλωμα διακίνησης υγρών καυσίμων.
Στην κατεύθυνση αυτή, δηλαδή της εντατικοποίησης των ελέγχων κατά του «μαύρου χρήματος» και της φοροδιαφυγής, κινούνται και δηλώσεις δύο αρμόδιων Υπουργών. Ο Υπουργός για την καταπολέμηση της διαφθοράς Παναγιώτης Νικολούδης, σε συνέντευξή του στην αμερικανική εφημερίδα New York Times, εκτιμά σε 120 δισεκατομμύρια ευρώ τα χρήματα που έχουν βγει από την Ελλάδα και βρίσκονται σε επενδυτικούς λογαριασμούς στους οποίους το ελληνικό Δημόσιο δεν έχει πρόσβαση.
Ο κ. Νικολούδης, επικαλούμενος την προηγούμενη ιδιότητά του ως πρώην εισαγγελέας του Αρείου Πάγου που ασχολούνταν με υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος, λαθρεμπορίου καυσίμων και διαφθοράς, υποστηρίζει ότι μέσα από την έρευνά του σε χιλιάδες τραπεζικούς λογαριασμούς ανώτατων στελεχών, πολιτικών και άλλων μελών της οικονομικής ελίτ εντόπισε πολλές «παρασπονδίες». Υπογραμμίζει ότι έχει 3.500 ελέγχους οφειλόμενων φόρων ύφος 7 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων αισιοδοξεί ότι θα μαζέψει 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ και προϊδεάζει ότι πολύ σύντομα θα προχωρήσει σε ελέγχους άλλων 22.000 υποθέσεων αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Δημήτρης Μάρδας, ο οποίος δήλωσε μιλώντας στο τηλεοπτικό σταθμό Star, ότι «υπάρχουν λεφτά κρυμμένα στα ψυγεία και στα σεντούκια, κάτω από τα παπλώματα, σε θυρίδες και σε άλλα ασύλληπτα μέρη». Όπως τόνισε, και αυτός με τη σειρά του, το θέμα δεν είναι να βρεθούν στο στόχαστρο οι συνήθεις ύποπτοι αλλά να εντοπιστεί το «μαύρο χρήμα» και να υπάρξει φορολογική δικαιοσύνη.
Κυβερνητικές πηγές διαβεβαίωναν σε κάθε δυνατή ευκαιρία ότι δεν τίθεται θέμα προβλήματος στην καταβολή των συντάξεων και των μισθών και ότι «υπάρχει χρόνος». Παρόλα αυτά, κατά πληροφορίες, το βλέμμα της κυβέρνησης είναι στραμμένο στις εφορίες προκειμένου να δει τι αποτέλεσμα θα έχουν οι φορολογικές εισπράξεις του τέλους του μήνα για ΕΝΦΙΑ και ΦΠΑ, καθώς παρατάθηκε και η προθεσμία του Ιανουαρίου.
Παρά την έκκληση του Πρωθυπουργού αλλά και άλλων Υπουργών, αρκετοί φορολογούμενοι δεν φαίνεται να ανταποκρίθηκαν κανονικά στις υποχρεώσεις τους περιμένοντας το ενδεχόμενο μιας νέας ρύθμισης για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, κάτι, όμως, που όλως δείχνουν όλα δεν πρόκειται να γίνει άμεσα. Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται να υπάρξει απόφαση και για «πάγωμα» πληρωμών του Δημοσίου προς προμηθευτές αλλά και για επιστροφές φόρων, κάτι που προς το παρόν, τουλάχιστον, η κυβέρνηση δηλώνει ότι δεν εξετάζει.
Ταυτόχρονα, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και ο ΟΔΔΗΧ προσπαθούν να δελεάσουν ασφαλιστικά ταμεία και κρατικούς φορείς να επενδύσουν τα ταμειακά διαθέσιμά τους σε repos προσφέροντας υψηλότερες αποδόσεις. Τα ασφαλιστικά ταμεία, μετά τις αλλεπάλληλες καταστροφές που έχουν υποστεί από τέτοιου είδους κινήσεις με τελευταία το «κούρεμα» (PSI), δεν φαίνεται ν’ ανταποκρίνονται. Εντούτοις, πηγές του Γενικού Λογιστηρίου άφηναν να εννοηθεί ότι δεν αποκλείεται να συγκεντρωθεί ένα ποσό περίπου 1,15 δισεκατομμύρια ευρώ για τις αποπληρωμές δόσεων του ΔΝΤ και εσωτερικών υποχρεώσεων στον Μάρτιο.
Τέλος, το Υπουργείο Οικονομικών δεν φαίνεται να εγκαταλείπει τις προσπάθειες επαφών με την ΕΚΤ προκειμένου να δώσει έγκριση για αύξηση των εκδόσεων εντόκων γραμματίων κατά 1 – 2 δισεκατομμύρια ευρώ, έτσι ώστε να ξεπεραστεί εύκολα το χρηματοδοτικό κενό του Μαρτίου. Πάντως, δεν επικρατεί και ιδιαίτερη αισιοδοξία όσον αφορά στο συγκεκριμένο θέμα, καθώς έχει ήδη αποκλειστεί οριστικά η ικανοποίηση του προηγούμενου αιτήματος της Αθήνας για αύξηση κατά 10 δισεκατομμύρια ευρώ, καθώς και η πιθανότητα επιστροφής των 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων αν πρώτα δεν ολοκληρωθεί η «αξιολόγηση του προγράμματος» όπως επέμεινε επανειλημμένως τις τελευταίες ημέρες ο Μάριο Ντράγκι.