Κι ενώ το email Βαρουφάκη μοιάζει να έγινε αποδεκτό, με κάποιες εύλογες επιφυλάξεις, από τους “θεσμούς” (θα μου επιτρέψετε τα εισαγωγικά για ευνόητους λόγους), αναρωτιέται κανείς, τι μέλλει γενέσθαι τους επόμενους μήνες στη χώρα μας;
Το να προβεί κανείς σε εκτιμήσεις είναι αντικειμενικά δύσκολο – η ελληνική κρίση στη μέχρι τώρα διάρκειά της μετράει τόσα u-turns, τόσους αστάθμητους παράγοντες, τόση πολιτική επιπολαιότητα που καθιστά δύσκολη την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για τις βραχυπρόθεσμες (κι ακόμη παραπάνω τις μακροπρόθεσμες) εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό. Κι όμως, εντοπίζει κανείς κάποιες σταθερές. Μια από αυτές – ιδιαιτέρως ανησυχητική στην παρούσα συγκυρία – είναι πως η φύση απεχθάνεται το κενό. Η πολιτική μετατόπιση μιας δύναμης δεν αργεί να καλυφθεί από μια άλλη, είτε μέσα από το υπάρχον πολιτικό φάσμα, είτε με την ανάδειξη νέων πολιτικών δυνάμεων.
Έχω γράψει ότι στα θετικά της συμφωνίας του Eurogroup προσμετρώ το γεγονός ότι άλλη μια “αντιμνημονιακή” δύναμη “έρχεται αντιμέτωπη με τις εύηχες υποσχέσεις της” – πέρασα όμως την υπόλοιπη μέρα σκεπτόμενη πως κάτι λείπει από το συλλογισμό μου. Το κομμάτι του παζλ που έψαχνα εμφανίστηκε ως δια μαγείας, όταν άκουσα τη νέα δήλωση Γλέζου σε συνέντευξή του σε ιταλική εφημερίδα. Στην ερώτηση αν βλέπει σε κίνδυνο την ενότητα της χώρας και αν υπάρχει, επίσης, κίνδυνος να αναπτυχθούν ακραίες δυνάμεις, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ απάντησε: “ο κίνδυνος υπάρχει και θα εκραγεί αν η κυβέρνηση αποδειχθεί μη ικανή να κρατήσει τον λόγο της”. Έχει δίκιο; Σε μια άλλη χώρα, το να αθετείς τον λόγο σου θα έβαζε τους ψηφοφόρους σου σε μια διαδικασία ενδοσκόπησης: μήπως ο περίφημος “τρίτος δρόμος” είναι μη ρεαλιστικός αν θέλουμε να μείνουμε στην Ευρωζώνη; Στη δική μας όμως χώρα, όπου η συλλογική μνήμη έχει αποδειχθεί μάλλον αδύνατη, τα πράγματα δεν αποκλείεται να πάρουν άλλη τροπή.
Πολύ φοβάμαι πως η πραγματικότητα θα λειτουργήσει ως άλλο ένα χαστούκι στους ανθρώπους που πίστεψαν και αγκάλιασαν τις αντιμνημονιακές υποσχέσεις – μακάρι η απογοήτευσή τους να βρει δημιουργική εκτόνωση ή να τους κάνει πιο υποψιασμένους. Υπάρχει όμως πάντα το ενδεχόμενο το κενό να καλυφθεί από άλλες δυνάμεις, ειδικά αν ρίξει κανείς μια ματιά στη σύσταση της σημερινής Βουλής. Μόνο αντίδοτο σε μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να είναι μια άλλου τύπου επανάσταση αυτή τη φορά: αυτή της κοινής λογικής.