“Θεμέλιο της νέας αφετηρίας στις σχέσεις Ελλάδας- Λιβύης πρέπει να είναι πάντα η ειλικρίνεια, η διάθεση διαλόγου και κυρίως η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας”, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον πρωθυπουργό της Λιβύης, Abdul Hamid Dbeibeh μετά την συνάντηση που είχαν στην Τρίπολη.
“Αυτό σημαίνει ότι γράφοντας την καινούργια σελίδα της κοινής μας διαδρομής θα μπορούμε να βρούμε τον τρόπο να σβήσουμε τα λάθη της προηγούμενης”, επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος κατέστησε σαφές ότι για εμάς “είναι πολύ σημαντικό η ακύρωση παράνομων εγγράφων που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο”.
Συνάντηση Μητσοτάκη- Ντράγκι
Ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος είχε συνάντηση κατά την άφιξή του στην Τρίπολη και με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι που επίσης επισκέπτεται την Λιβύη με διαφορά λίγων ωρών, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην πρόσφατη σύναψη από Ελλάδα και Ιταλία νόμιμης συμφωνίας καθορισμού θαλασσίων ζωνών και διαμήνυσε:
“Ο συμβολισμός είναι εξαιρετικά ισχυρός. Οι φίλοι της Λιβύης είναι δίπλα της και όχι μακριά της. Πλησιέστερο άλλωστε σε αυτή ευρωπαϊκό έδαφος είναι η Γαύδος και η πατρίδα μου, η Κρήτη. Τελικά είναι η γεωγραφία που καθορίζει το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων και όχι οι τεχνητές γραμμές που κάποιοι τραβούν σε χάρτες”.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός χαιρέτισε εξάλλου την διάθεση, όπως ανέφερε, του Λίβυου ομολόγου του “να μπορούμε να συζητήσουμε απευθείας και διμερώς ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών ως γειτονικές χώρες και να συνεχίσουμε μία συζήτηση που διακόπηκε το 2010, πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο που αποτελεί και την πυξίδα με την οποία φιλικά κράτη επιλύουν τέτοιου είδους διαφορές”.
Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι σκοπός της επίσκεψής του στην Λιβύη είναι να αναδείξει “την επαναλειτουργία της ελληνικής πρεσβείας ως ορόσημο της δυναμικής επανεκκίνησης των ελληνολιβυκών σχέσεων” και να μεταφέρει “μήνυμα στήριξης στις προσπάθειες της Λιβύης για ειρήνη και για πρόοδο.
“Τόσο στο πλαίσιο της ΕΕ όσο και των Ηνωμένων Εθνών η Ελλάδα θα σταθεί δίπλα στον δρόμο προς αξιόπιστες εκλογές, πολιτική ομαλότητα και ανασυγκρότηση της χώρας, μακριά από ξένους στρατούς και συμφέροντα και με μοναδική πυξίδα την ασφάλεια και την ευημερία στη γειτονιά μας και στην Μεσόγειο”, τόνισε και πρόσθεσε:”Είναι καιρός να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας το προηγούμενο διάστημα”.
Ολόκληρη η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Abdul Hamid Dbeibeh, έχει ως εξής:
“Αισθάνομαι μια μεγάλη χαρά που η παρουσία μου σήμερα στη Λιβύη συνδυάζεται με μία διπλή επανεκκίνηση: Με το νέο ξεκίνημα της ίδιας της χώρας, αλλά και των διμερών μας σχέσεων. Σας ευχαριστώ για τη ζεστή υποδοχή, για τη γόνιμη συζήτηση που είχαμε σε συνέχεια της πρώτης τηλεφωνικής μας επικοινωνίας, πριν από λίγες εβδομάδες.
“Αποδέχθηκα την ευγενική σας πρόταση και ταξίδεψα -για πρώτη φορά μάλιστα- στη Λιβύη για έναν βασικό σκοπό: Να αναδείξω την επαναλειτουργία της Ελληνικής Πρεσβείας στην Τρίπολη ως ορόσημο της δυναμικής επανεκκίνησης των ελληνολυβικών σχέσεων. Και να μεταφέρω μήνυμα στήριξης στις προσπάθειες της Λιβύης για ειρήνη και για πρόοδο. Τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και του ΟΗΕ, η πατρίδα μας θα σταθεί δίπλα σας στο δρόμο προς αξιόπιστες εκλογές, πολιτική ομαλότητα και ανασυγκρότηση της χώρας σας. Μακριά από ξένους στρατούς και συμφέροντα. Και με μοναδική πυξίδα την ασφάλεια και την ευημερία στη γειτονιά μας και στη Μεσόγειο.
“Είναι καιρός, νομίζω, να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας το προηγούμενο διάστημα. Και, καθώς μετά την Πρεσβεία στην Τρίπολη, θα ακολουθήσει και το Ελληνικό Γενικό Προξενείο στη Βεγγάζη, η συνεργασία μας σε όλους τους τομείς μπορεί να αναπτυχθεί με γρήγορους ρυθμούς.
“Οι εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας μπορεί να περιόρισαν τις οικονομικές μας σχέσεις. Όμως, στην πραγματικότητα, η ελληνική επιχειρηματική παρουσία στη Λιβύη ουδέποτε διακόπηκε. Και, σήμερα, που η πολιτική κατάσταση στη χώρα σταθεροποιείται, το ενδιαφέρον αυτό αναζωπυρώνεται.
“Με τον κ. Πρωθυπουργό -και με την ομάδα του, με τους Υπουργούς του- συζητήσαμε τις προοπτικές συνεργασίας μας σε τομείς όπως η ενέργεια, οι κατασκευές, οι θαλάσσιες μεταφορές, η υγεία. Αλλά υπάρχουν και άλλα πεδία, όπως ο τουρισμός, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, όπου επίσης μπορούν να γίνουν πολλά.
“Πρωταγωνιστεί, ασφαλώς και η πλήρης αποκατάσταση της ενεργειακής μας συνεργασίας. Που, μάλιστα, θα μπορούσε να επεκταθεί και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, όπου σήμερα διαμορφώνονται εξαιρετικές ευκαιρίες για δημόσιες και για ιδιωτικές επενδύσεις
“Όπως, βέβαια, παραδοσιακός μας δεσμός είναι κι αυτός της άμυνας και της ασφάλειας. Κύριε Πρωθυπουργέ, περισσότεροι από 280 Λίβυοι αξιωματικοί έχουν αποφοιτήσει τις τελευταίες δεκαετίες από τις σχολές των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ενώ στο Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής έχουν εκπαιδευτεί και εκπαιδεύονται στελέχη της Λιβυκής Ακτοφυλακής κάτι το οποίο αποκτά και ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία καθώς η ακτοφυλακή σας πρωταγωνιστεί στην ανάσχεση μεταναστευτικών ροών. Συνεπώς και εδώ η συνεργασία μας έχει ισχυρές ρίζες και έχει και ευρύ μέλλον.
“Όπως τόνισα και στον κ. Πρωθυπουργό, θεμέλιο της νέας αφετηρίας στη σχέση μας πρέπει να είναι πάντα η ειλικρίνεια, η διάθεση διαλόγου και, κυρίως, η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας, του Διεθνούς Δικαίου. Και αυτό σημαίνει ότι, γράφοντας την καινούργια σελίδα της κοινής μας διαδρομής, θα μπορούμε να βρούμε τον τρόπο να σβήσουμε τα λάθη της προηγούμενης. Θέλω, επίσης, να είμαι απολύτως σαφής και να επαναλάβω αυτό το οποίο μετέφερε και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Charles Michel, στην επίσκεψή του στη φίλη χώρα σας, ότι προϋπόθεση κάθε προόδου είναι η άμεση και πλήρης αποχώρηση ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων από το λιβυκό έδαφος. Είναι κάτι το οποίο έχουν ζητήσει, εξάλλου, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Και ασφαλώς, για εμάς, πολύ σημαντικό είναι η ακύρωση παράνομων εγγράφων που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
“Οι τελευταίες ημέρες στη Λιβύη έχουν έντονο χαρακτήρα, καθώς μετά τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, βρέθηκαν ο Πρωθυπουργός της Μάλτας, ο Πρωθυπουργός της Ιταλίας, εγώ προσωπικά. Και η Ελλάδα και η Ιταλία, μάλιστα, έχουν πρόσφατα συνάψει μεταξύ τους νόμιμες συμφωνίες για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών και των χωρικών υδάτων.
“Ο συμβολισμός, λοιπόν, είναι εξαιρετικά ισχυρός: Οι φίλοι της Λιβύης είναι δίπλα της και όχι μακριά της. Άλλωστε -όπως συζητήσαμε- το πλησιέστερο σ’ αυτήν ευρωπαϊκό έδαφος είναι η Γαύδος και η πατρίδα μου, η Κρήτη. Και τελικά κ. Πρωθυπουργέ είναι η γεωγραφία που καθορίζει το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων, και όχι οι τεχνητές γραμμές που κάποιοι τραβούν σε χάρτες. Κατά συνέπεια χαιρετίζω τη διάθεσή σας να μπορούμε να συζητήσουμε απ’ ευθείας και διμερώς ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών -ως οφείλουμε να κάνουμε ως γειτονικές χώρες- και να συνεχίσουμε μια συζήτηση η οποία διεκόπη το 2010. Πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο αποτελεί την πυξίδα με την οποία φιλικά κράτη λύνουν τέτοιου είδους διαφορές.
“Θέλω να επαναλάβω ότι στο δύσκολο έργο σας, κ. Πρωθυπουργέ, για την ανασυγκρότηση της χώρας σας, δεν είστε μόνος σας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μέλη της είναι εδώ, παρόντα. Και αποφασισμένα να στηρίξουν τον λιβυκό λαό, που τόσα έχει υποφέρει την τελευταία δεκαετία.
“Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να κλείσω, και πάλι με τις ελληνολιβυκές σχέσεις, οι οποίες ξεκινούν πριν από 2.600 χρόνια. Απ’ την εποχή που ταξιδιώτες από την Σαντορίνη έφταναν στις ακτές σας, ιδρύοντας την Κυρήνη, μετά τη Βεγγάζη και την ελληνική Πεντάπολη. Τότε, καλλιεργήσαμε μαζί, εδώ, ένα σπάνιο θεραπευτικό βότανο το «σίλφιο», το οποίο ονομάστηκε και το «χρυσάφι της Λιβύης». Στον 21ο αιώνα, λοιπόν, «χρυσάφι» των λαών μας είναι η ειρήνη, η συνεργασία και η ευημερία”.
Ντμπεϊμπά: «Εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε τις σχέσεις των δύο χωρών
Ο πρωθυπουργός της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, ανεβαίνοντας στο βήμα αφού ευχαρίστησε τον Έλληνα πρωθυπουργό για την επίσκεψή του, αναφέρθηκε όμως στο ρόλο που έπαιξε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης. Τόνισε ότι υπάρχει μακρά ιστορία οικονομικών, εμπορικών και ανθρωπιστικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
«Εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε τις σχέσεις των δύο χωρών και σε αυτό το πλαίσιο ξανανοίγουμε την πρεσβεία στην Τρίπολη και υποδεχόμαστε το άνοιγμα του προξενείου. Ευελπιστούμε στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας στον εμπορικό τομέα», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στις σχέσεις της Λιβύης με την Τουρκία, ο κ. Ντμπεϊμπά τόνισε ότι «επιδιώκουμε τη βελτίωση των σχέσεων και ακόμα ενθαρρύνουμε τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας και Λιβύης-Τουρκίας για τον ορισμό των οικονομικών ζωνών για να συνεχιστεί η συνεργασία στην περιοχή της Μεσογείου».
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Ντμπεϊμπά επισήμανε πως η χώρα του επιδιώκει τις καλές σχέσεις μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής και τόνισε πως μέσω κάθε συμφωνίας επιδιώκει το συμφέρον της. «Φροντίζουμε τα συμφέροντα της χώρας μας, του λαού μας», όπως κάνει κάθε χώρα είπε ολοκληρώνοντας.