Παράλληλες διπλωματικές κινήσεις κάνουν Ελλάδα και Τουρκία, με φόντο τον 61ο γύρο των διερευνητικών επαφών και με έντονη την κινητικότητα γύρω από το Κυπριακό.
Αθήνα και Λευκωσία στην παρούσα φάση συντονίζουν τις κινήσεις τους στη διπλωματική σκακιέρα, γύρω από το Κυπριακό ζήτημα, το οποίο στις σημερινές συγκυρίες στρέφει πάνω του τα φώτα του ενδιαφέροντος, καθώς αναδεικνύεται στην αιχμή των εξελίξεων στην ανατολική Μεσόγειο.
Τη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μεταβαίνει στην Λευκωσία, όπου θα έχει συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ενώ κατόπιν θα μεταβεί στο Ισραήλ όπου και θα έχει συνάντηση με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Λονδίνο – Λευκωσία – Αθήνα
Σήμερα, θα βρίσκεται στο νησί ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ Ράαμπ ο οποίος θα έχει συναντήσεις με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και τον ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη.
Ο κ. Ράαμπ συναντήθηκε την Τρίτη στο Λονδίνο με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια και σύμφωνα με πηγές από τις δύο πλευρές, διαπιστώθηκε «σύμπτωση απόψεων» για το Κυπριακό αλλά και θετικό κλίμα εκ μέρους της Βρετανίας για τις ελληνικές θέσεις επί των ελληνοτουρκικών.
«Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών παραδέχθηκε ότι οι σχέσεις με την Τουρκία είναι στενές μεν, αλλά, όπως είπε, δεν είναι ανταγωνιστικές με την Ελλάδα. Αντιθέτως, τόνισε επανειλημμένα την ετοιμότητα του να μεταφέρει μηνύματα στην Άγκυρα, όταν και εφόσον προκύψει η ανάγκη. Συμφώνησε απόλυτα με τον Έλληνα ομόλογό του όσον αφορά την καθολική εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας» αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Τα δύο κράτη και οι υδρογονάνθρακες
Ο διπλωματικός μαραθώνιος ενόψει της πενταμερούς διάσκεψης στη Νέα Υόρκη για το Κυπριακό διεξάγεται με επίκεντρο την προσπάθεια που γίνεται από την ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά να αντικρουστεί η τουρκική γραμμή που θέλει συνομιλίες από μηδενική βάση προκειμένου να μπει υπό συζήτηση η λύση της συνομοσπονδίας δύο κρατών στην Κύπρο και να εγκαταλειφθεί το πλαίσιο του ΟΗΕ για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία.
Από την πλευρά του πάντως ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου υποστήριξε ότι λύση δύο κρατών συζητάει και ο Νίκος Αναστασιάδης, παραπέμποντας στις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου, ενώ τόνισε πως εάν βρεθεί φόρμουλα δίκαιου διαμοιρασμού των υδρογονανθράκων, θα έχει λυθεί το 50% του προβλήματος στην ανατολική Μεσόγειο.
Στόχος η ενίσχυση του περιφερειακού ρόλου της Ελλάδας
Τόσο το Κυπριακό όσο και τα ελληνοτουρκικά απασχόλησαν τη συνάντηση που είχαν χθες ο Νίκος Δένδιας με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, με τον αμερικανό πρέσβη να δηλώνει, ότι υπό την κυβέρνηση του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, «συνεργαζόμαστε για να επιταχύνουμε την πρόοδο σε κοινούς στρατηγικούς στόχους και να ενισχύσουμε τον περιφερειακό ηγετικό ρόλο της Ελλάδας».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Επανάληψη των διερευνητικών ως τις αρχές Μαρτίου
Έλληνες και Τούρκοι αξιωματούχοι είναι πιθανό να συναντηθούν και πάλι στο τέλος Φεβρουαρίου ή στις αρχές Μαρτίου για να ανανεώσουν τις προσπάθειες για την επίλυση της διένεξής τους σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο συνέντευξής του, σήμερα Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου στο Reuters.
Ο ίδιος δήλωσε πως οι συνομιλίες είναι πιθανό να επαναληφθούν μέχρι τις αρχές Μαρτίου, πριν από τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 25 Μαρτίου.
«Περιμένω (πως θα επαναληφθούν) μέσα στον επόμενο μήνα, κάποια στιγμή στο τέλος Φεβρουαρίου, αρχές Μαρτίου. Είναι ένα καλό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», δήλωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός στο διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο.
«Η Τουρκία χρειάζεται να είναι συνεπής όσον αφορά τη συμπεριφορά της, αυτό δεν μπορεί να είναι απλώς ένα τέχνασμα για να αποφύγει τη συζήτηση στο Συμβούλιο της ΕΕ τον Μάρτιο», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το Reuters σημειώνει πως η Ελλάδα, η οποία συνήψε πρόσφατα συμφωνίες για τα θαλάσσια σύνορα με την Ιταλία και την Αίγυπτο, υποστηρίζει πως αν, οι δύο πλευρές δεν συμφωνήσουν, θα πρέπει να παραπέμψουν τη διένεξη σε διεθνές δικαστήριο.
Δύο κυρίαρχα κράτη
Στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον κ. Τατάρ, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας υποστήριξε την επίλυση του ζητήματος του Κυπριακού στη βάση των δύο κρατών. «Για 52 ολόκληρα χρόνια έγιναν διαπραγματεύσεις για την ομοσπονδιακή λύση.
Κάθε φορά οι διαπραγματεύσεις οδηγούνταν σε αποτυχία λόγω της στάσης των Ελληνοκυπρίων, όπως έγινε στο σχέδιο Ανάν και με άλλα σχέδια. Αυτό πια εξαντλήθηκε. Τώρα πια θα πρέπει να γίνουν διαπραγματεύσεις με ισότιμη κυριαρχία. Αρα, αν υπάρχει ισότιμη κυριαρχία, τότε μπορούν να υπάρχουν δύο κυρίαρχα κράτη», ανέφερε ο κ. Τσαβούσογλου.
Ο Τούρκος υπουργός μίλησε για μια «de facto» κατάσταση που επικρατεί στη Μεγαλόνησο και τόνισε πως «σήμερα στην Κύπρο υπάρχουν δύο κοινότητες, δύο λαοί, δύο κράτη. Δηλαδή υπάρχει μια κατάσταση de facto κι ας μην την αναγνωρίζουν. Αυτό πρέπει να επισημοποιηθεί».
Ο Ερσίν Τατάρ ανέφερε πως ο ίδιος θα πάει στις συνομιλίες με τη θέση «για ισότιμη κυριαρχία. Δηλαδή την ύπαρξη δύο κρατών το ένα δίπλα στο άλλο».
Ο κ. Τσαβούσογλου ανέφερε πως οι συνομιλίες για το Κυπριακό θα γίνουν εκεί όπου θα ορίσει ο γ.γ. του ΟΗΕ και υποστήριξε πως ίσως γίνουν στη Νεα Υόρκη, στη Γενεύη, στη Βιέννη. «Θα προτείναμε και στην Κωνσταντινούπολη, αλλά δεν θα το ήθελαν οι άλλες πλευρές», δήλωσε
Ομοσπονδιακή λύση
Στο θέμα παρενέβη η υποψήφια πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ εκφράζοντας την αμερικανική προσήλωση σε ομοσπονδιακή λύση.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν μια ολοκληρωμένη διευθέτηση υπό την ηγεσία της Κύπρου για την επανένωση του νησιού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους καθώς και την ευρύτερη περιοχή. Χαιρετίζουμε και είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τη σύγκληση μιας άτυπης συνάντησης 5 + 1 το συντομότερο δυνατό και να διευκολύνουμε την επανέναρξη των πολιτικών συζητήσεων μετά από χρόνια στασιμότητας. Ελπίζουμε ότι όλοι οι συμμετέχοντες θα προσεγγίσουν τη συνάντηση 5 + 1 με ανοιχτό πνεύμα, ευελιξία και διάθεση συμβιβασμού. Η ευθύνη για την εξεύρεση λύσης εναπόκειται πρωτίστως στους Κυπρίους», τόνισε χαρακτηριστικά η Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ.
Η υποψήφια Αμερικανίδα πρέσβης στον ΟΗΕ, η οποία επίσης χαρακτήρισε ως αντιπαραγωγική και προκλητική την απόφαση της Τουρκίας για τα Βαρώσια, προχώρησε σε αυτή την τοποθέτηση απαντώντας σε ερώτηση του γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο οποίος την ρώτησε για το πως η νέα αμερικανική κυβέρνηση σκοπεύει να αντιμετωπίσει τις προσπάθειες της Τουρκίας για την προώθηση μιας αποδεκτής λύσης δύο κρατών.