Το σχέδιο Χρυσοχοΐδη για συγκεντρώσεις & διαδηλώσεις - Πώς θα ενεργεί η ΕΛ.ΑΣ.

«Το 2021 η Αστυνομία αλλάζει εποχή, θα γίνει η ΕΛ.ΑΣ. του 21ου αιώνα. Η Αστυνομία αλλάζει γιατί ο κόσμος έχει αλλάξει», δήλωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, κατά τη διάρκεια διαδικτυακής συνέντευξης Τύπου, στην οποία ανακοίνωσε το νέο επιχειρησιακό σχέδιο της ΕΛ.ΑΣ για την αντιμετώπιση των συναθροίσεων.

Όπως είπε ο υπουργός, η διαχείριση των συναθροίσεων στηρίζεται στη λογική της αναλογικότητας, με την έννοια ότι θα γίνεται αξιολόγηση του κινδύνου και υπάρχει κλιμακωτή αντίδραση με προτελευταία τη χρήση νερού από τα ειδικά οχήματα και τελευταία τη χρήση χημικών.

«Παίρνουμε απολύτως στα σοβαρά τον ρόλο μας στην περιφρούρηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι. Θα εξαντλούμε τα όρια επιείκειας και τα περιθώρια συνεννόησης», τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Το δικαίωμα της έκφρασης, και φυσικά όποιος διαμαρτύρεται φωνάζει κιόλας, είναι αδιαπραγμάτευτο. Εξίσου αδιαπραγμάτευτο είναι και το δικαίωμα της πόλης να λειτουργεί. Η διαμαρτυρία και η κανονικότητα δεν είναι αντινομικές, διαδηλωτές και μη διαδηλωτές δεν είναι εχθροί. Εμείς θα κάνουμε το παν για να εξασφαλίσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, το δικαίωμα της επιλογής του πολίτη».

Ο κ. Χρυσοχοΐδης ανακοίνωσε επίσης ότι τον επόμενο μήνα θα ανακοινωθεί η «λευκή βίβλος» για την εσωτερική ασφάλεια, ενώ αλλάζει εκ βάθρων η δομή της αστυνομίας και της εκπαίδευσης.

Μέγεθος των Συναθροίσεων

Συστατικό μέρος της εφαρμογής του νέου πλαισίου αποτελεί και η κατηγοριοποίηση μίας συνάθροισης κατ’ αναλογία του εκτιμώμενου αριθμού συμμετεχόντων σε αυτή. Το μέγεθος αυτό είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο καθώς επηρεάζει το σχεδιασμό των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για την προστασία της. Επιπρόσθετα, το εκτιμώμενο μέγεθος μίας συνάθροισης αξιοποιείται από την Ελληνική Αστυνομία α) για τον καθορισμό των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, β) για την επιβολή, όταν αυτό είναι απαραίτητο, περιορισμών και γ) για την εκτίμηση επικινδυνότητας της συνάθροισης. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί πως η κατηγοριοποίηση μίας συνάθροισης βάσει του μεγέθους της, προσαρμόζεται και στα ειδικότερα δεδομένα της περιοχής που διοργανώνεται (αριθμός κατοίκων, οδόστρωμα, πεζοδρόμια, κεντρικοί δρόμοι κτλ.).

Άρα, μπορεί μία συνάθροιση 500 ατόμων σε μία περιοχή να κατηγοριοποιηθεί ως μικρού μεγέθους, ενώ σε μία άλλη ως μεγάλου. Αυτός είναι και ο λόγος που οι περιορισμοί διαφέρουν μεταξύ των Γενικών Περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων.

Η κατηγοριοποίηση των συναθροίσεων για την Αττική, βάσει μεγέθους:

1-100 άτομα: πολύ μικρή συνάθροιση

101- 500 άτομα: μικρή συνάθροιση

501- 1.000 άτομα: μεσαία συνάθροιση

1001- 10.000 άτομα: μεγάλη συνάθροιση

10.001 άτομα και πάνω: πολύ μεγάλη συνάθροιση

Αξιολόγηση Επικινδυνότητας της Συνάθροισης

Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο η αρμόδια Αστυνομική αρχή οφείλει να διασφαλίζει τις προϋποθέσεις ακώλυτης άσκησης του δικαιώματος του συνέρχεσθαι σε δημόσιο υπαίθριο χώρο, λαμβάνοντας προς τούτο κάθε αναγκαίο μέτρο, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και σε συνεργασία με τον οργανωτή της συνάθροισης.
Η εκτίμηση επικινδυνότητας πραγματοποιείται με τη χρήση δύο δεικτών: α) τους κινδύνους που προκύπτουν από την ίδια τη συνάθροιση και β) από την τρωτότητα της.

Α. Μία συνάθροιση αξιολογείται για το κατά πόσον από τη διοργάνωσή της α)
υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, β) απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής και γ) για το αν ο σκοπός της αντιτίθεται στον σκοπό μίας άλλης ήδη προγραμματισμένης συνάθροισης, η οποία έχει γνωστοποιηθεί νωρίτερα, δεν έχει απαγορευθεί και πραγματοποιείται στην ίδια περιοχή ή σε κοντινή περιοχή κατά το ίδιο χρονικό διάστημα (συγκέντρωση/ αντί- συγκέντρωση).

Β. Επίσης, αξιολογείται η τρωτότητα της. Η πιθανότητα δηλαδή να παρεισφρήσουν στη συνάθροιση άτομα αντιτιθέμενα σε αυτή ή άτομα που δεν έχουν σχέση με τον σκοπό της συνάθροισης και υφίστανται σοβαρές ενδείξεις ότι θα επιδιώξουν να προκαλέσουν βιαιοπραγίες, επεισόδια, καταστροφές ή διάσπαση της συνάθροισης.
Σημαντικές μεταβλητές για την εκτίμηση επικινδυνότητας αποτελούν α) ο εκτιμώμενος αριθμός συμμετεχόντων, (β) η περιοχή πραγματοποίησής της.
Η εκτίμηση επικινδυνότητας γίνεται με διαβαθμισμένη κλίμακα: α) χαμηλή, β) μεσαία και γ) υψηλή.
Σε αυτό το πλαίσιο, η προστασία της συνάθροισης, αλλά και της κοινωνικοοικονομικής ζωής της πόλης βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στην αξιολόγηση της επικινδυνότητας μίας συνάθροισης και στη συνέχεια στην εκπόνηση Σχεδίου Ασφαλείας από την αρμόδια Αστυνομική Αρχή.

Διαχείριση Επεισοδίων και κλιμακούμενη Χρήση Μέσων

Το νέο δόγμα της Ελληνικής Αστυνομίας για τη διαχείριση των συναθροίσεων δίνει έμφαση στον περιορισμό των εντάσεων, στην πρόληψη συγκρούσεων και στη χρήση ήπιων μεθόδων (διαμεσολάβηση, επικοινωνία, ενεργητικός διάλογος) για την αποφυγή κλιμακώσεων.

Για αυτό λόγο, τη διαχείριση των συναθροίσεων αναλαμβάνουν ομάδες ήπιας αστυνόμευσης (ΟΔΟΣ, Διαμεσολαβητές, ένστολοι Αστυνομικοί σε μέτρα τάξης, Τροχαία κτλ).

Όπως σημειώνει το iefimerida.gr, η καταστολή περιορίζεται στο ελάχιστο και μόνο κατόπιν εξάντλησης όλων των ηπιότερων αποτρεπτικών μέσων. Η χρήση δακρυγόνων μέσων και η εμπλοκή διμοιριών ΥΑΤ θα αξιοποιείται μόνο ως ύστατη επιχειρησιακή επιλογή σε περιπτώσεις διάλυσης, επεισοδίων ή επιθέσεων κατά των εμπλεκόμενων αστυνομικών δυνάμεων, τηρουμένων των αρχών της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της επιείκειας.

Η επιχειρησιακή αστυνομική δράση προϋποθέτει τη χρήση εξοπλισμού και μέσων, τα οποία η διεθνής πρακτική έχει καταδείξει ότι ενισχύουν και εξασφαλίζουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση των βίαιων επεισοδίων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνάθροιση και την προστασία των συγκεντρωμένων και των διερχόμενων πολιτών.

Η χρήση τους γίνεται βάσει κωδικοποιημένης κλίμακας, ανάλογης με την επικινδυνότητα του μέσου της επίθεσης, της απειλής και της διακύβευσης των εννόμων αγαθών. Η διαχείριση των βίαιων επεισοδίων στο πλαίσιο μίας δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης γίνεται από τις κατεξοχήν εξειδικευμένες μονάδες της Ελληνικής Αστυνομίας για την επιβολή και την αποκατάσταση της τάξης (ΥΜΕΤ, ΥΑΤ). Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω ακολουθεί προτεινόμενη κωδικοποιημένη κλίμακα μέσων. Τονίζεται πως τα δύο τελευταία στάδια της κλίμακας (χρήση νερού και χρήση δακρυγόνων μέσων και χειροβομβίδων κρότου λάμψης) μπορεί να αξιοποιηθούν διαφορετικά, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν και την αναγκαιότητα διαχείρισης της κατάστασης.
Συνήθη αδικήματα κατά τη διάρκεια μίας συνάθροισης

Σε περιπτώσεις συναθροίσεων, όπου δεν ξεσπούν επεισόδια, κάποια από τα αδικήματα που ενδέχεται να τελεστούν είναι τα ακόλουθα:

• Απείθεια, συνδυαστικά με σχετική απόφαση απαγόρευσης συνάθροισης (άρθρο 169 ΠΚ)

• Βία κατά υπαλλήλων και δικαστικών προσώπων (άρθρο 167 ΠΚ) • Στάση (άρθρο 170 ΠΚ)
•Παραβίαση μέτρων για την πρόληψη ασθενειών (άρθρο 285 ΠΚ)

Σε περιπτώσεις συναθροίσεων, όπου ξεσπούν βίαια επεισόδια, τα αδικήματα που μπορεί να τελεστούν, επιπρόσθετα προς αυτά της προηγούμενης παραγράφου, είναι τα ακόλουθα:

Σωματική βλάβη (άρθρο 308 ΠΚ)
Επικίνδυνη σωματική βλάβη (άρθρο 309 ΠΚ)
Βαριά σωματική βλάβη (άρθρο 310 ΠΚ) • Έκρηξη (άρθρο 270 ΠΚ)

Κατασκευή και κατοχή εκρηκτικών υλών (άρθρο 272 ΠΚ)
Παραβίαση διατάξεων του Ν. 2168/1993 (Α’ 147) «Ρύθμιση θεμάτων που αφορούν όπλα, πυρομαχικά, εκρηκτικές ύλες, εκρηκτικούς μηχανισμούς και άλλες διατάξεις.»
Απόπειρα ανθρωποκτονίας (άρθρο 299 ΠΚ σε συνδυασμό με το άρθρο 42 ΠΚ)
Φθορά ξένης ιδιοκτησίας (άρθρο 378 ΠΚ) Τα ανωτέρω σχετικά άρθρα του Ποινικού Κώδικα με τα οριζόμενα κατά περίπτωση πλαίσια ποινής παρατίθενται στο Παράρτημα Α’.

Παρουσία και Προστασία Δημοσιογράφων

Μία σημαντική πτυχή των συναθροίσεων είναι και η παρουσία δημοσιογράφων σε αυτές. Η παρουσία και η προστασία των δημοσιογράφων στο πλαίσιο των συναθροίσεων
είναι βασική συνιστώσα του νέου σχεδιασμού. Με αυτό τον τρόπο θα διασφαλιστεί το δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση, αλλά και παράλληλα, η ανεμπόδιστη διεξαγωγή των αστυνομικών επιχειρήσεων, ειδικά σε περιπτώσεις που υπάρχουν επεισόδια.

Στο σχέδιο ασφάλειας της συνάθροισης συμπεριλαμβάνεται και η διαφύλαξη της σωματικής ακεραιότητας των δημοσιογράφων που μπορούν να βρεθούν στο επίκεντρο επεισοδίων, για αυτό το λόγο, ανάλογα και την εκάστοτε κατάσταση που επικρατεί, μπορούν να φορούν διακριτό και προστατευτικό εξοπλισμό.

Η Αστυνομία θα οριοθετήσει ένα συγκεκριμένο χώρο για τους δημοσιογράφους και ένας ορισμένος εκ των προτέρων αξιωματικός θα λειτουργεί ως σύνδεσμος και δίαυλος επικοινωνίας μαζί τους καθ’ όλη τη διάρκεια της συνάθροισης, έχοντας ως στόχο τη συνεργασία και την αμοιβαία κατανόηση.

 

Δείτε ΕΔΩ όλο το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Δημόσιων Υπαίθριων Συναθροίσεων.

 

 

αδικήματαΔιαδηλώσειςΕΛ.ΑΣ.καταστολήσυγκεντρώσειςσυναθροίσειςσχέδιο Χρυσοχοΐδη