Σε μια ασυνήθιστη παρέμβαση στο πλαίσιο της συνάντησης ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο τόνισε ότι η Τουρκία εναντιώνεται στις αρχές και τη λειτουργία της Συμμαχίας, υπονομεύοντας έτσι τη συνοχή της, ενώ υπογράμμισε τις προκλητικές, όπως τις χαρακτήρισε ενέργειες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ, γεγονός που έκανε τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, να εκφράσει την ικανοποίησή του.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ προχώρησε λέγοντας ότι η απόκτηση του αντιαεροπορικού συστήματος S-400, αποτελεί «δώρο για τη Ρωσία» από ένα νατοϊκό σύμμαχο, όπως σημειώνουν.
Η χθεσινή κατά μέτωπο επίθεση του απερχόμενου υπουργού Εξωτερικών Μάϊκ Πομπέο προς τον Τούρκο ομόλογό του Τσαβούσογλου, έκανε αίσθηση και όπως ήταν αναμενόμενο προκάλεσε τη σφοδρή αντίδραση της Άγκυρας.
Μία επίθεση, η οποία επηρέασε σε σημαντικό βαθμό το κλίμα της Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, ενώ εμμέσως ενίσχυσε την παρέμβαση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο οποίος υπογράμμισε με έμφαση την ανάγκη όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ να δείξουν έμπρακτη προσήλωση στις αρχές της συμμαχίας.
Η χθεσινή σφοδρή σύγκρουση βάζει την σφραγίδα της στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και δυσκολεύει τουλάχιστον σε πρώτη φάση τις όποιες προσπάθειες καταβληθούν από τον επόμενο ΥΠΕΞ Τόνυ Μπλινκεν για να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την Άγκυρα.
Ταυτόχρονα, η αντιπαράθεση στο πεδίο του ΝΑΤΟ προδιαγράφει και το κλίμα έντασης μέσα στο οποίο προετοιμάζεται η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στις 10-11 Δεκεμβρίου, που εκ των πραγμάτων θα έχει στην ατζέντα την αξιολόγηση της στάσης της Τουρκίας και την προοπτική λήψης μέτρων εναντίον της.
Μία Σύνοδος, στην οποία έχει γίνει αντιληπτό ότι η Γερμανία θα “παίξει τα ρέστα της” προκειμένου να δοθεί και άλλο περιθώριο χρόνου στον Ερντογάν να προσέλθει στον διάλογο, χωρίς να του επιβληθούν κυρώσεις.
Η ασυνήθιστη παρέμβαση Πομπέο
Σε αυτήν, την τελευταία σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, συμμετοχή του σε σύνοδο υπουργών εξωτερικών του ΝΑΤΟ, ο Μάικ Πομπέο, σε μια ασυνήθιστη παρέμβασή του, τόνισε ξεκάθαρα ότι η Τουρκία εναντιώνεται στις αρχές και τη λειτουργία της Συμμαχίας.
Στην ερώτηση γιατί επέλεξε ο κ. Πομπέο να “σφραγίσει” την παρουσία του, επιτιθέμενος με σκληρότητα προς την Τουρκία, έμπειροι διπλωμάτες δίνουν τις εξής εξηγήσεις :
- Γιατί “τα είχε μαζεμένα” στην Τουρκία εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο προσπαθούσε μάταια να πείσει τον Ντόναλτ Τραμπ, να πάρει κάποια απόσταση από τη στρατηγική της Άγκυρας
- Γιατί, στη λήξη της θητείας του αισθάνεται σαφώς “απελευθερωμένος” και μπορεί να εκφράζει με μεγαλύτερη άνεση τις προσωπικές του απόψεις
- Γιατί θέλει να “χτίσει” ένα προφίλ, στην περίπτωση που οι συνθήκες επιτρέψουν να θέσει υποψηφιότητα το 2024 και θέλει να έχει ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας με το ισχυρό ελληνο-αμερικανικό λόμπυ.
Όπως και να χει, ο κ. Πομπέο κατόρθωσε χθες να βγάλει εκτός ορίων τον Τσαβούσογλου, που άκουσε τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας να κατηγορεί την Άγκυρα ότι με τη συμπεριφορά της υπονομεύει τη συνοχή του ΝΑΤΟ, να την ψέγει τις προκλητικές ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη, τη Συρία και, προσφάτως, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και να της ασκεί δριμεία κριτική για την απόφαση να αποκτήσει το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400.
Οργισμένη αντίδραση Τσαβούσογλου
Οργισμένη ήταν η αντίδραση του Τσαβούσογλου, ο οποίος εξαπέλυσε επίθεση κατά των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και της Γαλλίας.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε τους απαράδεκτους ισχυρισμούς της Άγκυρας εναντίον της ευρωπαϊκής επιχείρησης “Ειρήνη”.
Έφτασε μάλιστα στο σημείο να ισχυριστεί ότι το πρόσφατο περιστατικό με τον έλεγχο σε ύποπτο τουρκικό φορτηγό πλοίο δεν έγινε τυχαία λίγο πριν το κρίσιμο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Επίσης, εξέφρασε τη «λύπη» του για το γεγονός ότι είναι, όπως είπε, «εναντίον της Τουρκίας». Κατηγόρησε μάλιστα την Ουάσιγκτον ότι υποστηρίζει τις «μαξιμαλιστικές θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου» και ότι στηρίζει «τρομοκρατικές οργανώσεις», εννοώντας προφανώς τους Κούρδους της Συρίας.
Από τα πυρά του Τσαβούσογλου δεν γλίτωσε ούτε η Γαλλία, για την οποία είπε ότι οι θέσεις της για τη Λιβύη «αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τη συνοχή της Συμμαχίας».
Η παρέμβαση Δένδια
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, τόνισε ότι η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο σεβασμός των κανόνων δικαίου, ως βασικές αρχες του ΝΑΤΟ πρέπει να είναι σεβαστές από όλα τα μέλη της Συμμαχίας.
Ανέφερε μάλιστα ότι αυτό επιβάλλεται ιδιαίτερα, όταν αυταρχικά και αναθεωρητικά κράτη παραβιάζουν ανοιχτά το διεθνές δίκαιο, απειλούν την περιφερειακή σταθερότητα, αλλά και την ίδια τη διατλαντική συνοχή στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη και τον Καύκασο.
Ο Νίκος Δένδιας εξέφρασε την ικανοποίηση του για την ξεκάθαρη θέση που διατύπωσε ο Μάικ Πομπέο, ο οποίος υπογράμμισε επίσης τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας.