O πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη σημερινή του συνάντηση με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών, Χάικο Μάας, απέστειλε αυστηρή προειδοποίηση προς την Τουρκία ότι η προκλητική της συμπεριφορά την οδηγεί πιο κοντά στο ενδεχόμενο να υποστεί τις συνέπειες εκ μέρους της Ευρώπης.
Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι κανείς δεν πρέπει να είναι ικανοποιημένος με τις εξελίξεις, καθώς η Τουρκία αγνοεί τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και προχωρά σε μονομερείς ενέργειες και απειλές κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου με το «Oruc Reis» και τις εξελίξεις στα Βαρώσια.
Κ. Μητσοτάκης: Η Τουρκία είτε θα ανανεώσει τη σχέση της με την Ευρώπη είτε θα αντιμετωπίσει τις συνέπειες
Ο κ. Μητσοτάκης, τόνισε ότι η Τουρκία έχει μια καθαρή επιλογή: «είτε να ανανεώσει τη σχέση και συνεργασία της με την Ευρώπη είτε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες, εφόσον συνεχίσει την επιθετική της συμπεριφορά», προσθέτοντας ότι «φαίνεται να έχει επιλέξει το δεύτερο». Ανέτρεξε μάλιστα στην παράγραφο 21 του κειμένου συμπερασμάτων της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής, το οποίο αναφέρει ότι «η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της σε βάρος της Άγκυρας».
Συγκεκριμένα, το κείμενο συμπερασμάτων των «27» που συμφωνήθηκε τελικώς στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, αναφέρει:
«20. Ανακαλώντας και επανεπιβεβαιώνοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά της για την Τουρκία του Οκτωβρίου του 2019, σε περίπτωση νέων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία και επιλογές της σύμφωνα με το Άρθρο 29 της ΣΕΕ και το Άρθρο 215 ΣΛΕΕ για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της και εκείνα των Κρατών-Μελών της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις, θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις το αργότερο στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου».
Η τουρκική πλευρά ευθύνεται για το «μπλοκάρισμα» των διερευνητικών επαφών
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε παράλληλα στις διερευνητικές επαφές, επιβεβαιώνοντας κατ’ ουσίαν ότι δεν πρόκειται να ξεκινήσουν, με ευθύνη της τουρκικής πλευράς. Όπως είπε ο πρωθυπουργός, η Ελλάδα είχε συμφωνήσει τουλάχιστον δύο φορές με την Τουρκία και με τη διαμεσολάβηση της Γερμανίας να αρχίσουν οι διερευνητικές από εκεί που είχαν σταματήσει το 2016 και με μόνο σκοπό την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.
Όμως, αντί να έχουμε τις ημερομηνίες για την επανέναρξή τους, όπως είπε ο κ. Τσαβούσογλου στον κ. Δένδια στην Μπρατισλάβα, την περασμένη Πέμπτη, είδαμε το Oruc Reis να βγαίνει ξανά στην Ανατολική Μεσόγειο. «Θα πρέπει να συζητήσουμε στη Σύνοδο Κορυφής αυτές τις εξελίξεις και καλό θα είναι να μπορούμε να καθόμαστε στο τραπέζι και να συνομιλούμε σαν κανονικοί άνθρωποι», κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης.
Δηλώσεις Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την έναρξη της συνάντησης με τον Γερμανό ΥΠΕΞ
«Καλώς ορίσατε, για άλλη μια φορά, εν μέσω αυτών των ιδιαίτερα δύσκολων συνθηκών, δεδομένων των όσων συνέβησαν τις τελευταίες ημέρες. Θεωρώ πως κανείς δεν θα μπορούσε να είναι ικανοποιημένος με τις πρόσφατες εξελίξεις, ειδικά υπό το φως των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Είναι πολύ σημαντικό να υπενθυμίσουμε σε όλους πως τα όσα συμφωνήθηκαν στις Βρυξέλλες ήταν απολύτως ξεκάθαρα.
Διαβάζω ενδεικτικά μια πρόταση: «Η επιδίωξη διαλόγου με καλή πίστη και η αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση», κάτι που σημαίνει δηλαδή ότι αποτελεί προϋπόθεση για την βελτίωση της σχέσης μας με την Τουρκία. Αυτό που έχουμε δει έκτοτε είναι την επανάληψη των δραστηριοτήτων του Oruc Reis και φυσικά επίσης το άνοιγμα του περίκλειστου παραλιακού μετώπου στα Βαρώσια της Κύπρου, που παρέμενε κλειστό για 46 χρόνια.
Στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δώσαμε στην Τουρκία μια ξεκάθαρη επιλογή. Είτε την ανανέωση των σχέσεων της με την Ευρώπη είτε να αντιμετωπίσει συνέπειες αν συνεχιστεί αυτή η επιθετική συμπεριφορά. Δυστυχώς, φαίνεται πως – προς το παρόν – η Τουρκία έχει επιλέξει τον δεύτερο δρόμο. Θα πρέπει να θυμόμαστε πως στην Παράγραφο 21 των συμπερασμάτων του Συμβουλίου, καταστήσαμε σαφές πως στην περίπτωση που συνεχιστούν οι μονομερείς ενέργειες και οι προκλήσεις εκ μέρους της Τουρκίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, εμείς – ως Ευρωπαϊκή Ένωση – θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία και όλες τις επιλογές που διαθέτουμε. Θα παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και θα λάβουμε τις κατάλληλες αποφάσεις το αργότερο ως τον Δεκέμβριο.
Έχουμε κάθε πρόθεση να ξεκινήσουμε έναν παραγωγικό διάλογο με την Τουρκία
Αυτή είναι η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Θα ήθελα να επαναλάβω ότι έχουμε κάθε πρόθεση να ξεκινήσουμε έναν παραγωγικό διάλογο με την Τουρκία. Γνωρίζετε πως και με την διαμεσολάβηση της Γερμανίας συμφωνήσαμε – τουλάχιστον δύο φορές – να επανεκκινήσουμε τις διερευνητικές επαφές από το σημείο όπου είχαν σταματήσει τον Μάρτιο του 2016, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας. Αυτό ήταν το αντικείμενο εκείνων των διερευνητικών επαφών. Και δυστυχώς αντί να ορίσουμε μια ημερομηνία – ο κ. Τσαβούσογλου είπε στον Υπουργό κ. Δένδια πριν από λιγότερο από μια εβδομάδα ότι η Τουρκία θα καλούσε την Ελλάδα για την έναρξη των διερευνητικών επαφών – και αντί για μια ημερομηνία έναρξης των διερευνητικών επαφών έχουμε το Oruc Reis να πλέει εντός της ελληνικής αποκλειστικής οικονομικής ζώνης.
Προφανώς δεν θα προχωρήσουμε σε συζητήσεις υπό αυτές τις συνθήκες, με ένα πλοίο να βρίσκεται εν πλω και αναμένω ότι το ζήτημα θα συζητηθεί εκ νέου στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έτσι ώστε να εξετάσουμε τις τελευταίες εξελίξεις. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω ξανά για την ενεργό διπλωματική σας στάση. Ας ελπίσουμε ότι σύντομα θα φτάσουμε στο σημείο που, όντως, θα κάτσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θα συζητήσουμε, σαν λογικοί άνθρωποι. Δεν αναφέρομαι σε εμάς. Καταλαβαίνετε. Να συζητήσουμε αντί για την εμπλοκή σε μια αχρείαστη διπλωματία των κανονιοφόρων.
Σας ευχαριστώ ξανά που είστε εδώ».
Χάικο Μάας: Απολύτως κατανοητή η στάση της Ελλάδος
Ο Γερμανός ΥΠΕΞ ανέφερε ότι κατανοεί απολύτως τη στάση της Ελλάδας και την αντίδρασή της μετά την προκλητική στάση της Τουρκίας, που οδηγεί, κατά τον ίδιο, στη διακοπή των σχέσεων και της δυνατότητας επαναφοράς του διαλόγου μέσα από τις διερευνητικές επαφές, ενώ χαρακτήρισε «παράδοξες καταστάσεις» όσα συμβαίνουν με το «Oruc Reis» και τα Βαρώσια.
Επεσήμανε, ωστόσο, ότι, παρά τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για την απειλή των κυρώσεων κατά της Τουρκίας, στο επίκεντρο πρέπει να βρίσκεται μόνον ο διάλογος κι έτσι δικαιολόγησε το ταξίδι του σε Ελλάδα και Κύπρο, τονίζοντας ότι η απόφασή του να μην επισκεφθεί και την Άγκυρα, αποτυπώνει έμπρακτα την αλληλεγγύη και στήριξη που έχει η Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Γερμανία.