Τηλεδιάσκεψη Μητσοτάκη-Ερντογάν προανήγγειλε η τουρκική εφημερίδα “Χουριέτ” ακόμη και πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την 1η και 2η Οκτωβρίου, επιβεβαιώνοντας και τις δηλώσεις του Στέλιου Πέτσα.
Από το Μέγαρο Μαξίμου, ωστόσο, αναφέρουν ότι «ούτε έχει συζητηθεί, ούτε έχει προγραμματιστεί κάτι τέτοιο», χωρίς όμως να το αποκλείουν. Κυβερνητικές πηγές, πάντως, επισημαίνουν ότι θεωρητικά θα μπορούσε να υπάρξει μια τέτοια εξέλιξη αλλά δεν έχει γίνει επί του παρόντος κουβέντα.
Συμπέρασμα:
Η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ, η επικεφαλής της Κομισιόν φον ντερ Λάιεν, ο γγ του ΝΑΤΟ Γ. Σόλτενμπεργκ και, φυσικά, η Ουάσιγκτον θεωρούν, ότι ήρθε η ώρα για απευθείας επικοινωνία του Τούρκου προέδρου με τον Έλληνα πρωθυπουργό προκειμένου να αποκτήσει πιο στέρεες βάσεις η αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο.
Και θεωρούν ιδανική τη συγκυρία πριν ή μετά την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών που ανακοινώθηκε ευθέως από την ελληνική πλευρά και εμμέσως από την τουρκική.
Καθόλου τυχαία χθες το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαιρέτισε την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, ενώ ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο θα βρίσκεται στη χώρα μας στο τέλος της εβδομάδας έχοντας στις αποσκευές του την οδηγία “βρείτε” τα.
Οι δυσκολίες, που έχουν προκύψει:
- Ο Ερντογάν ζητά μια “συμφωνία πακέτο” με την ΕΕ (αναθεώρηση της συμφωνίας για το προσφυγικό/απελευθέρωση της βίζας/αναβάθμιση της τελωνειακής σύνδεσης) και αν δεν την πάρει στη Σύνοδο Κορυφής είναι πιθανό ότι θα ξαναστείλει το Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.
- Ο Ερντογάν απαιτεί να μην υπάρξει καμία νέα κύρωση σε βάρος της Τουρκίας παρά την απειλή της Λευκωσίας ότι θα μπλοκάρει με βέτο τις κυρώσεις σε βάρος τη Λευκορωσίας αν δεν τιμωρηθεί η Άγκυρα για τη συνέχιση των προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι εξελίξεις αυτές σημαίνουν τα εξής:
- Ο Ερντογάν αποδέχθηκε την αποχώρηση του Oruc Reis και την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών υπό την προϋπόθεση ότι Αθήνα και ΕΕ θα υποχρεώσουν τη Λευκωσία να κάνει πίσω.
- Σε περίπτωση κυπριακού βέτο και νέων κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, η επόμενη μέρα είναι απρόβλεπτη τόσο για τις ελληνοτουρκικές όσο και για τις ευρωτουρκικές σχέσεις.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κυκλοφόρησαν σενάρια ότι η αναβολή της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν οφείλεται στον κορωνοϊό αλλά στην αγωνιώδη αναζήτηση διεξόδου, άρα στην αποτροπή ενός κυπριακού βέτο και μια έξαλλης τουρκικής αντίδρασης στην αντίθετη περίπτωση.
Οι ΗΠΑ καλωσορίζουν τα δημοσιεύματα που αναφέρουν, ότι «η Ελλάδα και η Τουρκία είναι έτοιμες να ξεκινήσουν διερευνητικές επαφές για τα ζητήματα θαλάσσιων οριοθετήσεων».
«Αυτές οι συζητήσεις έχουν την δυνατότητα να συμβάλουν στην αποκλιμάκωση των περιφερειακών εντάσεων», σημειώνεται στη δήλωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Επιπλέον το Στέιτ Ντιπάρτμεντ καλωσορίζει τον εποικοδομητικό ρόλο που έχει παίξει η Γερμανία στην ενθάρρυνση των δύο πλευρών, για την επιστροφή των δύο πλευρών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων