Πιθανότατα για το διάστημα μεταξύ 25 και 27 Σεπτεμβρίου, τοποθετείται η επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο στην Ελλάδα. Ανακοινώσιμος σκοπός της επίσκεψής του είναι ότι θα μιλήσει σε Συνέδριο στη Θεσσαλονίκη, ενώ θα επισκεφτεί την αμερικανική βάση της Σούδας στην Κρήτη.
Ωστόσο ο πραγματικός λόγος και το βασικό μενού των συζητήσεων που θα έχει ο Μάικ Πομπέο με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια θα είναι η αναζήτηση μιας μορφής “μεταβατικού” σταδίου στα ελληνοτουρκικά. Και αυτό παράλληλα με τις – σίγουρα ενδιαφέρουσες – συζητήσεις για τις Ελληνοαμερικανικές σχέσεις “αμυντικής συνεργασίας”.
Το πλαίσιο του ταξιδιού Πομπέο στην Ελλάδα
Η “ρύθμιση” αυτή, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν, συνδέεται με τη συγκρότηση ενός ισχυρού μετώπου συμμαχιών και “καλών σχέσεων” στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή (που θα προωθεί και μια μορφή Pax Americana στην περιοχή) το οποίο θα εξυπηρετεί την πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν, τη Ρωσία και σε όποιες δυνάμεις συγκροτούν συμμαχίες ή “συνεννοήσεις” μαζί τους, ανάμεσα στις οποίες και η Τουρκία.
Ο Πομπέο θεωρείται ο αρχιτέκτονας στις νέες σχέσεις του Ισραήλ με τις αραβικές χώρες που εναντιώνονται στο Ιράν και δεν εμπιστεύονται τον Ερντογάν. Όπως και ένθερμος υποστηρικτής ενός νέου στρατηγικού ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας σε συνδυασμό με το power game του Ισραήλ στην περιοχή.
- Υπό αυτό το πρίσμα οι συνομιλίες του στην Αθήνα και οι “παρεναίσεις” του για διάλογο με την Άγκυρα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, ιδιαίτερα αν θεωρήσουμε ότι η Ουάσιγκτον έχει πιέσει τον Ερντογάν να “μαζέψει” την επιθετικότητά του στο Αιγαίο . Η Αθήνα έχει προνομιακές σχέσεις με τις χώρες του μετώπου που συγκροτείται από τις ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, σοβαρά προβλήματα με την Άγκυρα και διατηρεί αξιοπρεπείς σχέσεις με το Ιράν.
Οι διαδικασίες των διερευνητικών επαφών Αθήνας και Άγκυρας
Παράλληλα – και με τη διαμεσολάβηση της Καγκελαρίου Μέρκελ – αρχίζει ο διάλογος Ελλάδας – Τουρκίας. Πιθανότατα σήμερα και οπωσδήποτε πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη, αναμένεται να ανακοινωθεί η επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Αθήνας και Αγκυρας (που σταμάτησαν το 2016 με τουρκική υπαιτιότητα).
Η πραγματοποίηση του 61ου γύρου αναμένεται να γίνει, μετά την ευρωπαϊκή Σύνοδο, στην Κωνσταντινούπολη και επικεφαλής από ελληνικής πλευράς τον πρέσβη Παύλο Αποστολίδη, όπως συνέβαινε και στην προηγούμενη φάση των διερευνητικών επαφών.
Οι συνεννοήσεις μεταξύ των συμβούλων Μητσοτάκη και Ερντογάν είναι εντατικές με σταθερή τη γερμανική διαμεσολάβηση.
Οπως όλα δείχνουν η Ελένη Σουρανή και ο Ιμπράημ Καλίν έχουν βρει κοινό τόπο για το πλαίσιο του διαλόγου και ο συνεργάτης της Γερμανίδας καγκελαρίου Γιανς Χέκερ παρακολουθεί στενά όσα διαμείβονται.
Τι επιδιώκει η ελληνική διπλωματία
“Σκοπεύουμε να δώσουμε στη διπλωματία περισσότερο χώρο” διεμήνυσε ο Τούρκος πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν, επιβεβαιώνοντας ότι είναι θέμα ωρών οι σχετικές ανακοινώσεις, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας από τη Θεσσαλονίκη χαρακτήρισε θετική την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών.
Σήμερα στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ θα φανούν οι προθέσεις των “27”, με την Λευκωσία να ζητά διεύρυνση των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας καθώς το σκάφος “Γιαβούζ” εξακολουθεί να παραβιάζει την κυπριακή υφαλοκρηπίδα.
Η ελληνική διπλωματία επιδιώκει το “κλείδωμα” συγκεκριμένων κυρώσεων για την περίπτωση που το Oruc Reis επανέλθει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα ώστε να είναι αυτόματη η ενεργοποίησή τους και να μην χρειάζεται χρόνος και διαδικασίες προκειμένου να υποστεί η Άγκυρα τις συνέπειες των επιλογών της.
Είναι στο χέρι της Τουρκίας ποιο δρόμο θα ακολουθήσει: Έμπρακτη ειλικρινή αποκλιμάκωση, ή κυρώσεις
Αναφερόμενος στα εθνικά θέματα, τη Δευτέρα στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας εξήγησε πως «σε όλο το προηγούμενο διάστημα, η κυβέρνηση πορεύθηκε με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα, ενώ ο πρωθυπουργός συνόψισε τη θέση μας στη φράση “σταματούν οι προκλήσεις, ξεκινούν οι συζητήσεις”.
Η απόσυρση του Oruc Reis και των τουρκικών πολεμικών πλοίων από την ελληνική υφαλοκρηπίδα αποτέλεσε θετικό σήμα. Και εκδηλώθηκε από την Άγκυρα πρόθεση επιστροφής στις διερευνητικές επαφές. Σε κάθε περίπτωση, η τουρκική προκλητικότητα – η οποία, άλλωστε, δεν αφορά μόνο την Ελλάδα – θα τεθεί στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Και μαζί με την πρόθεση όλων των κρατών-μελών για συνεργασία και πρόοδο στις ευρωτουρκικές σχέσεις, υπάρχει στο τραπέζι ένα σαφές πλαίσιο κυρώσεων».
Και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατέληξε, επισημαίνοντας πως «Είναι στο χέρι της Τουρκίας ποιο δρόμο θα ακολουθήσει, ήτοι, έμπρακτη ειλικρινή αποκλιμάκωση, ή κυρώσεις».
Τηλεδιάσκεψη Μισέλ – Ερντογάν – Μέρκελ, την Τρίτη
Αύριο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, αναμένεται να έχει τηλεδιάσκεψη στις 15.00 -ώρα Βρυξελλών- με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, ενόψει της Συνόδου Κορυφής όπως αναφέρει Ευρωπαίος αξιωματούχος.