Είχε απόλυτο δίκιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης που, όταν ανέλαβε τα ηνία της χώρας, έστριψε το τιμόνι στο Κέντρο. Αγνόησε τους ακραίους νεοφιλελεύθερους θαυμαστές του, που ανέμεναν να περιορίσει το κοινωνικό κράτος με πρώτα θύματα τους συνταξιούχους και να ιδιωτικοποιήσει μεγάλο μέρος των λειτουργιών του Δημοσίου, γιατί έτσι πίστευαν πως θα ανοίξουν πόρτες και παράθυρα να μπουν οι στη χώρα επενδυτές, που κάνουν ουρές στα σύνορα. Είχε δίκιο που αγνόησε τους σκληρούς που περίμεναν την αναβίωση των παλιών «καλών» χρόνων της Δεξιάς, μετά τα πέτρινα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ, για να πάρουν τα όνειρα εκδίκηση. Εκανε αυτό που του έλεγε το μυαλό του. Είναι ένας επίμονος άνθρωπος, που δύσκολα του αλλάζεις γνώμη. Ευτυχώς που έχει αυτόν τον χαρακτήρα. Αυτό βοηθά στο μείγμα της πολιτικής του.
Είχε απόλυτο δίκιο και ο Αλέξης Τσίπρας, όταν, μετά το εφιαλτικό καλοκαίρι του 2015, που είδε τον λάκκο με φίδια, κατάλαβε μέσα σε λίγες ημέρες τι σήμαιναν τα πειράματα της Λατινικής Αμερικής και οι ιδεοληψίες των συντρόφων του και ανέκρουσε πρύμναν. Από τότε, αργά και σταθερά, μετατοπίζεται βήμα βήμα από τη ριζοσπαστική Αριστερά -που είχε πιστέψει και ίδιος κάποτε- προς την Κεντροαριστερά. Ακούει ΠΑΣΟΚ και ανοίγει η καρδιά του. Αν μπορούσε να τα βάψει όλα πράσινα στην Κουμουνδούρου, θα το είχε κάνει με χαρά. Θα έπαιζε και το «Κάρμινα μπουράνα» το τηλέφωνο στην αναμονή. Η στάση του στη συναινετική εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας μαρτυρά του λόγου το αληθές. Ο ΣΥΡΙΖΑ ασπάζεται πλέον την κανονικότητα. Και δεν ήταν μόνο τα όσα και έμαθε στα ταχύρρυθμα μαθήματα της χρεοκοπίας. Εζησε και τα χαΐρια της Βενεζουέλας, ενώ ήταν ήδη πρωθυπουργός. Είδε πώς μια πλούσια χώρα, με φυσικό πλούτο, εξαθλιώνεται στο πι και φι. Ο Κυρ. Μητσοτακης, ως πιο κοσμογυρισμένος, τα είχε δει νωρίτερα όλα και δεν ξεκίνησε με λάθη.
Προφανώς οι νεοφιλελεύθεροι υποστηρικτές του, που είναι λίγοι (3-4%) αλλά φασαριόζοι, θα γίνονταν πιο ταπεινοί και πιο μετρημένοι αν παρατηρούσαν μέρα με τη μέρα πώς εξελίσσεται η κατάσταση στη Χιλή. Και μη σπεύσει να πει κάποιος άλλο εκεί και άλλο εδώ και ότι εμείς είμαστε Ευρώπη, γιατί η απάντηση είναι απλή. Και αυτή δεν δίνεται με λόγια, αλλά με τα αποτελέσματα των πολιτικών που εφαρμόζονται.
Οι πιο πετυχημένες και ευημερούσες ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι αυτές που ακολούθησαν επί χρόνια τη μέση οδό, όπως η Δανία και η Σουηδία. Εκεί που το κοινωνικό κράτος δεν θεωρείται εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη. Εκεί που η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλούσιων έχει το μικρότερο άνοιγμα. Και για όσους δεν παρακολουθούν το Σαντιάγκο γιατί είναι μακριά, θυμίζουμε ότι εκεί έπιασε πάτο ένα ακόμη πείραμα νεοφιλελευθερισμού με μεγάλη κοινωνική αναταραχή.
Η αφορμή για τις εξεγέρσεις στη Χιλή έδειχνε να είναι ασήμαντη γι’ αυτά που επρόκειτο να ακολουθήσουν. Μια ομάδα μαθητών αντιστάθηκε στην αύξηση της τιμής των εισιτηρίων στα λεωφορεία. Από τότε η χώρα έχει μπει σε μια απίστευτη δίνη, με εξεγέρσεις μεγάλης κλίμακας. Τουλάχιστον 23 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε επεμβάσεις των δυνάμεων ασφαλείας, ενώ πάνω από 2.000 έχουν τραυματιστεί. Μια σταγόνα ήταν αρκετή για να ξεχειλίσει το ποτήρι, για μια σειρά ακραίων νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια σε αυτή τη χώρα της Λατινικής Αμερικής, η οποία κουβαλάει βαρύ παρελθόν με μεγάλες κοινωνικές ανισότητες.
Τα τελευταία χρόνια, η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλούσιων ανοίγει διαρκώς και μεγάλα στρώματα του πληθυσμού ζουν σε συνθήκες εξαθλίωσης, χωρίς ουσιαστικά δημόσια υγεία, ασφάλεια και πρόσβαση στο κοινωνικό κράτος. Όλα στη Χιλή έχουν ιδιωτικοποιηθεί, με αποτέλεσμα οι συντάξεις και παντός είδους κοινωνικές παροχές να οδηγούν στο περιθώριο όλο και περισσότερους. Αντίθετα, ένα μικρό μέρος του πληθυσμού συσσωρεύει όλο και περισσότερο πλούτο, με ασυλίες και προνόμια σε βάρος των φτωχών ανθρώπων. Η κυβέρνηση τώρα προσπαθεί αποσπασματικά με πυροσβεστικές κινήσεις να κατευνάσει τις γενικευμένες αντιδράσεις των πολιτών, όμως, προς το παρόν, φαίνεται να μην πείθει για τις προθέσεις της. Οι διεθνείς παρατηρητές εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι, αν δεν υπάρξει συνολικό μείγμα της αλλαγής της πολιτικής, η χώρα θα βυθιστεί για χρόνια στο χάος. «Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, η Χιλή άλλαξε. Οι Χιλιανοί άλλαξαν, η κυβέρνηση άλλαξε, όλοι μας αλλάξαμε», αναγνώρισε ο συντηρητικός Πρόεδρος, Σεμπαστιάν Πινιέρα, ο οποίος αναγκάστηκε, όπως και το Κοινοβούλιο, να αλλάξει άρδην πολιτικό πρόγραμμα.
Το «ξύπνημα» ήταν βίαιο για τη χώρα που επαινούσαν πολλοί για την πολιτική σταθερότητά της και για την ισχυρή οικονομία της. Δεν είναι, όμως, μόνο η Χιλή. Κι άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής ταλανίζονται από συνεχείς διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες κατά των πολιτικών και των οικονομικών ελίτ. Η Χιλή θεωρήθηκε κάποτε από τα διεθνή μέσα η χώρα-υπόδειγμα της Λατινικής Αμερικής. Μόνο η πραγματικότητα απέδειξε ότι δεν ήταν υπόδειγμα για τους πολλούς. Και ήρθε η ώρα για αλλαγές, που θα περάσουν μέσα από μια πολύμηνη και δραματική αιματηρή αναταραχή. Αυτά για όσους μιλούν -και καλά κάνουν- μόνο για τη Βενεζουέλα του αριστερού Μαδούρο, αλλά προσπερνούν τη Χιλή του δεξιού Πινιέρα.