Τις τελευταίες ημέρες μετά από πρωτοβουλία της κυβέρνησης, έχει μπει στην συζήτηση το θέμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Η μέχρι τώρα προσέγγιση από πολίτες και πολιτικούς γίνεται βάσει θυμικού.
του Γιώργου Μιχαηλίδη
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Η ψήφος των αποδήμων, δεν είναι κάτι καινούργιο. Υπάρχει συνταγματική πρόβλεψη εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια, ενώ η συζήτηση πρωτοξεκίνησε από την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή με τότε υπουργό Εσωτερικών τον Προκόπη Παυλόπουλο. Για να ευοδωθεί, όμως, μία τέτοια προσπάθεια, πρέπει να έχει την συναίνεση των 2/3 της Βουλής, κάτι που τότε δεν υπήρχε, οπότε η προσπάθεια, μπήκε στο συρτάρι.
Πλέον η κυβέρνηση Μητσοτάκη το θέτει ξανά επί τάπητος και μάλιστα όχι αόριστα, αφού ο πρωθυπουργός μιλώντας στους ομογενείς της Αστόριας τους υποσχέθηκε να ψηφίσουν το 2023. Ο βασικός αντίλογος σε μία εξέλιξη σαν και αυτή έχει ως εξής…
Οι θιασώτες του εγκλεισμού της Ελλάδας στο καβούκι τους, λένε πως δεν μπορεί ένας Έλληνας από την Αδελαΐδα ή το Σαν Φρανσίσκο να επηρεάζει με την ψήφο του τις εξελίξεις στην πατρίδα από την στιγμή που δεν έχει επαφή με την ελληνική πραγματικότητα. Την απάντηση την δίνει η ίδια η ζωή.
Ζούμε σε μία εποχή πλήρους διασύνδεσης και επικοινωνίας των ανθρώπων και πλήρους ενημέρωσης. Οι Έλληνες του εξωτερικού – νεομετανάστες αλλά και παλαιότεροι- (μπορούν να) μιλούν με τους φίλους και τους συγγενείς τους ανά πάσα ώρα και στιγμή, ενώ δεν εξαρτώνται από τις ομογενειακές εφημερίδες για την ενημέρωσή τους. Τα ελληνικά σάιτ είναι πολυσυλλεκτικά, διαβάζονται από Έλληνες σε όλο τον κόσμο, ενώ και η ελληνική τηλεόραση φτάνει παντού μέσω του διαδικτύου. Για να μην το κουράζουμε. Η ομογένεια δεν είναι αποκομμένη, όπως ήταν μέχρι πριν από 20 ή 30 χρόνια.
Επίσης, πώς μπορείς να καθορίσεις πόσο ενημερωμένος είναι ένας πολίτης; Υπάρχουν συμπολίτες μας που δεν γνωρίζουν ούτε ποιος είναι ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, ή άλλοι που δεν γνωρίζουν με ποιες χώρες συνορεύει η Ελλάδα, ή άλλοι που από επιλογή πήγαν για μπάνιο γιατί δεν τους ενδιέφερε να ψηφίσουν. Με αυτό το σκεπτικό λοιπόν ούτε αυτοί θα έπρεπε να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα… Το επιχείρημα, λοιπόν, καταρρίπτεται όχι μόνο από την ίδια την ζωή, αλλά και εφαρμοστικά.
Πάμε, όμως, τώρα σε ένα θέμα ουσίας. Πόσο δημοκρατικό είναι για μία πολιτεία να υποβαθμίζει την ψήφο ορισμένων πολιτών έναντι άλλων; Δηλαδή για να το πούμε πιο απλά, με ποιο δικαίωμα ένα κόμμα ή μία κυβέρνηση θα ορίσει πως η ψήφος ενός πολίτη είναι υποδεέστερη από ενός άλλου. Για όσους αρνούνται να δουν την μεγάλη εικόνα, αυτό είναι η επιτομή της διάκρισης (ρατσισμού). Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει. Είναι αντιδημοκρατικό, είναι ρατσιστικό και επικίνδυνο. Με το ίδιο σκεπτικό οποιοσδήποτε θα μπορούσε να πει πως η τάδε ή η δείνα εθνοτική ομάδα δεν είναι ικανή να αποφασίζει ισότιμα με τους υπολοίπους οπότε θα περιορίσουμε την δύναμη της ψήφου της.
Είναι αλήθεια πως δεν έχουμε γνώση του πόσοι είναι οι Έλληνες του εξωτερικού. Υπολογίζονται μεταξύ 3-4 εκατομμυρίων ενώ ο αριθμός θα μπορούσε να φτάσει και τα 10 εκατομμύρια. Εδώ, όμως, μιλάμε για όσους είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Αυτό το εκλογικό σώμα δεν αλλάζει. Αυτό είναι κάτι λιγότερο από 10 εκατομμύρια και βάσει αυτού υπολογίζεται η αποχή σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Πώς λοιπόν υπολογίζουμε αποχή όταν η πολιτεία δεν δίνει σε αυτούς τους ανθρώπους το δικαίωμα τα ψηφίσουν;
Η άποψη που άκουσα πρόσφατα πως «εάν θέλεις να είσαι Έλληνας και να αγαπάς την Ελλάδα πρέπει να το αποδεικνύεις» και έχει να κάνει με το να πληρώσεις 500 ή και 1.000 σε εισιτήρια για να ψηφίσεις προφανώς και είναι αστεία και άκρως αντιδημοκρατική.
Εάν δοθεί ψήφος στους ομογενείς σίγουρα αυτοί θα είναι όσοι βρίσκονται στους εκλογικούς καταλόγους. Όμως, δεν μπορείς να αποκλείσεις όσους έχοντας Έλληνες γονείς ή παππούδες, επιθυμήσουν να λάβουν την ελληνική υπηκοότητα, όπως δεν μπορούσες μέχρι σήμερα. Αυτό σημαίνει ξεκάθαρα διεύρυνση της εκλογικής βάσης.
Κανείς δεν μας εγγυάται όμως πως η εκλογική βάση θα φτάσει τα 15 ή 18 εκατομμύρια. Με λίγα λόγια συζητάμε και τσακωνόμαστε θεωρώντας σίγουρο πως ο Γκας Πορτοκάλος από την Λουιζιάνα θα ασχοληθεί, θα ξοδέψει χρήμα και θα χάσει χρόνο για να λάβει την ελληνική υπηκοότητα για να πάει στρατό και να ψηφίσει…
Τα πράγματα είναι απλά και εμείς προσπαθούμε να διυλίσουμε τον κώνωπα. Η Ελλάδα βρίσκεται προ των πυλών μίας μεγάλης απόφασης. Δεν υπάρχουν ημίμετρα. Ή θα γίνουμε ένα οικουμενικό κράτος, ή θα συνεχίσουμε να είμαστε εγκλωβισμένοι στην βαλκανική μας πραγματικότητα.
Ο Γιῶργος Μιχαηλίδης είναι ο διευθυντής του EleftherosTypos.gr