Το πανελλήνιο άκουσε χθες τους εκπρόσωπους της κυβέρνησης να δηλώνουν «περήφανοι» για την αντιμετώπιση της φονικής πυρκαγιάς στην Αττική. Να αποδίδουν σε οργανωμένο σχέδιο εμπρησμού την ανείπωτη τραγωδία. Να επικαλούνται τους ισχυρούς ανέμους για την πύρινη λαίλαπα. Να δείχνουν την αυθαίρετη δόμηση στο Μάτι ως αιτία για την εκατόμβη των νεκρών. Και να φορτώνουν στους κατοίκους την ευθύνη για την καθυστερημένη αντίδραση εκκένωσης της κατοικημένης περιοχής.
Το σοκαριστικό αφήγημα
Αποκορύφωση του σοκαριστικού κυβερνητικού αφηγήματος ήταν οι δηλώσεις ότι «δεν έκαναν κάποιο λάθος», ότι «θα έκαναν και πάλι τα ίδια» και ότι «ήταν ανθρωπίνως αδύνατο να εκκενώσουν την περιοχή σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα».
Η χώρα θρηνεί μέχρι τώρα 84 ανθρώπους από τις φονικές πυρκαγιές στην Ανατολική Αττική, ενώ δεκάδες άλλοι, μεταξύ τους και πολλά παιδιά, αγνοούνται. Θα περίμενε κανείς στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου (στην οποία συμμετείχαν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας και οι αρχηγοί της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας) οι αρμόδιοι αξιωματούχοι ήταν πιό ταπεινοί απέναντι στο ανθρώπινο δράμα, λιγότερο αυθάδεις στους χιλιάδες ανθρώπους που έχασαν συγγενείς, φίλους και το βιός τους και περισσότερο υπεύθυνοι στην αποτίμηση του τραγικού συμβάντος.
Τι θέλουν να «αποδείξουν»
Αντίθετα, επιχείρησαν με κάθε τρόπο να αποδείξουν ότι αιφνιδιάστηκαν από ένα συντονισμένο σχέδιο κάποιων να κάψουν την περιοχή και ότι η πολιτεία έκανε ό,τι «ήταν ανθρωπίνως δυνατό» για να σωθούν οι κάτοικοι. Αλλά έπεσε πάνω στους ισχυρούς ανέμους και στην άναρχη δόμηση στο Μάτι Αττικής, με αποτέλεσμα οι προσπάθειές της να μην αποδειχτούν ικανές να αποτρέψουν την τραγωδία.
Το αφήγημα της κυβέρνησης έχει όντως στοιχεία αληθοφάνειας και αντικειμενικών παραδοχών. Και οι άνεμοι ήταν πολύ ισχυροί και το ενδεχόμενο εμπρησμών πιθανό και η άναρχη δόμηση στην Αττική δεδομένη.
Άγνοια συνθηκών…
Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν μετακόμισε χθες στην Ελλάδα από την Ελβετία. Είναι υπεύθυνη για την προστασία των πολιτών της και των περιουσιών τους με βάση τις πραγματικές (“άναρχες”, έστω) συνθήκες της χώρας που κυβερνά. Και οι υπεύθυνοι φορείς της Πολιτείας οφείλουν να λειτουργούν απέναντι στους κινδύνους και τα φυσικά φαινόμενα με γνώση, ετοιμότητα και αντίληψη των κρίσιμων προτεραιοτήτων.
Συνεπώς οι υπεύθυνοι όφειλαν να έχουν γνώση των κινδύνων από τα ακραία καιρικά φαινόμενα (και ανάλογη ετοιμότητα). Και βεβαίως γνώριζαν και τις συνθήκες άναρχης δόμησης της περιοχής, ώστε να έχουν ανάλογα σχέδια αντιμετώπισης των κινδύνων. Η διαπίστωση μιας διαχρονικά προβληματικής κατάστασης δεν δικαιολογεί την ανικανότητα να διαχειριστείς τους κινδύνους που προκύπτουν από αυτήν.
Γιατί ελέγχονται
Έτσι, αρμόδιοι υπουργοί και οι αρχές ελέγχονται για την ευστοχία στις εκτιμήσεις και προβλέψεις τους, αλλά και την αποδοτικότητα του σχεδίου που εφάρμοσαν για τη διάσωση των ανθρώπων που ήταν στην περιοχή. Σύμφωνα με τον μέχρι στιγμής απολογισμό, υπάρχουν 84 νεκροί και δεκάδες αγνοούμενοι, όπως και περιουσίες χιλιάδων ανθρώπων να έχουν παραδοθεί στη μανία της πύρινης λαίλαπας.
Και αυτά τα δεδομένα απαιτούν μια συγνώμη και κάποιες παραιτήσεις ευθύνης και ευαισθησίας.Δυστυχώς οι ουσιαστικά και τυπικά υπεύθυνοι υπουργοί Σκουρλέτης και Τόσκας, η διαχρονικά απούσα Περιφερειάρχης Δούρου και οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες ζεσταίνουν ακόμα τις θέσεις τους.
Αλλά και η κυβέρνηση, στο σύνολό της, ελέγχεται για το σοκαριστικό επικοινωνιακό της αφήγημα ότι «δεν έκανε κάποιο λάθος» και ότι, αν μπορούσε να γυρίσει πίσω το χρόνο, «θα έκανε και πάλι τα ίδια».