Μια ριζικά νέα εικόνα φαίνεται ότι θα έχει τουλάχιστον από άποψη μεγέθους, δομής και αριθμού, η Κυβέρνηση που θα σχηματίσει ο Αλέξης Τσίπρας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι, ήδη, από τη Δευτέρα το βράδυ κατατέθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο δημιουργούνται τέσσερα νέα υπερ-Υπουργεία και δύο ακόμη μετονομάζονται.
Κατά τα άλλα, η ονοματολογία για τις υπουργικές θέσεις εκτιμάται ότι θα λήξει εντός των επομένων ωρών, με την νέα κυβερνητική δομή να επηρεάζει πιθανώς και την επιλογή προσώπων. Παρουσία στην νέα κυβέρνηση θα έχουν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ενώ «χείρα» συνεργασίας, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας θα τείνει και προς την πλευρά της Δημοκρατικής Αριστεράς και των Οικολόγων Πράσινων.
Το νέο κυβερνητικό σχήμα θα έχει 10 υπουργεία, όπως είχε προαναγγείλει πριν τις εκλογές ο Αλέξης Τσίπρας. Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα που κατατέθηκε, το πρώτο Υπερυπουργείο είναι το υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο υπάγονται οι υπηρεσίες και οι αρμοδιότητες των υπουργείων: 1) Εσωτερικών, 2) Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, 3) Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και 4) Μακεδονίας Θράκης.
Το δεύτερο υπερ-Υπουργείο είναι το Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, στο οποίο υπάγονται οι υπηρεσίες και οι αρμοδιότητες των υπουργείων: 1) Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, 2) Ναυτιλίας και Αιγαίου, 3) Τουρισμού και 4) Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
Το τρίτο υπερ-Υπουργείο είναι το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο οποίο υπάγονται οι υπηρεσίες και οι αρμοδιότητες των υπουργείων: 1) Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, 2) Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και 3) οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.
Επιπλέον, δημιουργείται Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, στο οποίο υπάγονται οι αρμοδιότητες και οι υπηρεσίες των υπουργείων: 1) Πολιτισμού και Αθλητισμού και 2) Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Το υπουργείο Υγείας αλλάζει όνομα και γίνεται Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Ασφάλειας και το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πρόνοιας, γίνεται Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η γενική γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων υπάγεται στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Τα υπόλοιπα τέσσερα Υπουργεία της κυβέρνησης είναι τα εξής: Εξωτερικών, Εθνικής Άμυνας, Οικονομικών, Δικαιοσύνης – Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Πηγές προσκείμενες στο ΣΥΡΙΖΑ υπογράμμισαν ότι όλες οι αρμοδιότητες, οι θέσεις και το προσωπικό των Υπουργείων που συγχωνεύονται, θα μεταφερθούν στα νέα Υπουργεία.
Πολλοί «μνηστήρες», λίγα υπουργεία
Και μπορεί όσον αφορά στην δομή της νέας κυβέρνησης τα βήματα να ήταν γρήγορα, φαίνεται όμως ότι οι διαβουλεύσεις για την τοποθέτηση των νέων Υπουργών είναι πολλές και προς πολλές κατευθύνσεις, καθώς, όπως έλεγαν πηγές προσκείμενες στο ΣΥΡΙΖΑ θα αξιοποιηθούν στελέχη του κόμματος, θα χρησιμοποιηθούν συνεργαζόμενοι με το κόμμα αλλά και πρόσωπα που δεν σχετίζονται με την πολιτική αλλά θεωρούνται ικανά να αναλάβουν αξιώματα.
Αν και δεν έγιναν επίσημες σχετικές ανακοινώσεις, σύμφωνα, πάντα, με πληροφορίες κατά την συνάντησή τους, το πρωί της Δευτέρας, οι κ.κ. Τσίπρας και Καμμένος αφού οριστικοποίησαν την κυβερνητική τους συνεργασία, συζήτησαν περισσότερο για το πλαίσιο της πολιτικής που θα ακολουθηθεί κυρίως απέναντι στους δανειστές και για τις κόκκινες γραμμές που θέτουν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, κατά κύριο λόγο στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής (πχ το θέμα της ΠΓΔΜ κλπ) και λιγότερο γι αυτά καθ’ αυτά τα υπουργεία.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο κ. Καμμένος δεν έθεσε κάποια συγκεκριμένη προϋπόθεση (πχ συγκεκριμένο αριθμό Υπουργείων) για να παράσχει την στήριξή του στην νέα κυβέρνηση, στάση που φέρεται να εκτιμήθηκε πολύ από τους συνομιλητές του. Φαίνεται ότι τελικά οι Ανεξάρτητοι Έλληνες θα συμμετάσχουν στην κυβέρνηση με έναν Υπουργό και τέσσερις Υφυπουργούς. Υπουργός πιθανότατα θα είναι ο ίδιος ο κ. Πάνος Καμμένος, ο οποίος θα αναλάβει μάλλον το υπουργείο Άμυνας, έχοντας ως Υφυπουργούς στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως είναι ο κ. Δρίτσας αλλά και ο απόστρατος στρατηγός κ. Τόσκας, ο οποίος είναι πρόσκειται στο λεγόμενο χώρο της πατριωτικής αριστεράς με τον Νίκο Κοτζιά. Από την άλλη, μεταξύ των ονομάτων των Υφυπουργών που θα προέρχονται από το κόμμα του κ. Καμμένου, ακούγεται αυτό του Τέρενς Κουϊκ.
Κατά τα άλλα, όσον αφορά στην πλευρά του ΣΥΡΙΖA φαίνεται ότι κεντρικό κομβικό ρόλο στην νέα κυβέρνηση θα διαδραματίσει ο Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος φέρεται να προορίζεται για την Αντιπροεδρία της Κυβέρνησης με την αρμοδιότητα των οικονομικών, κάτι που σημαίνει ότι θα έχει και την ευθύνη των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές για το χρέος. Επικεφαλής του υπερυπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού εκτιμάται ότι θα τεθεί ο Γιώργος Σταθάκης, με τη διεύθυνση Οικονομίας να ανατίθεται στον οικονομολόγο Γιάννη Βαρουφάκη. Πριν την δημοσιοποίηση της νέας κυβερνητικής δομής, το όνομα του κ. Ευκλείδη Τσακαλώτου ακουγόταν για το υπουργείο Οικονομικών στην αρμοδιότητα των εσόδων.
Για το υπουργείο Δικαιοσύνης ένα από τα ονόματα που συζητιούνται είναι της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Δεν αποκλείεται, πάντως, στο Υπουργείο Δικαιοσύνης να τοποθετηθεί πρόσωπο εκτός του στενού κομματικού σχηματισμού, με κύρος και πείρα στα ζητήματα του κρίσιμου αυτού Υπουργείου. Για το υπουργείο Εξωτερικών ακούγονται τα ονόματα της Νάντιας Βαλαβάνη και του Νίκου Κοτζιά. Στο υπουργείο Παιδείας τρία ονόματα είναι στο τραπέζι: του Κωνσταντίνου Τσουκαλά, της Θεανώς Φωτίου και του Τάσου Κουράκη.
Στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κατά πληροφορίες, ρόλο θα παίξουν ο Αλέξης Μητρόπουλος, η Βουλευτής Επικρατείας Ράνια Αντωνοπούλου, ο Δ. Στρατούλης και πιθανόν ο Σ. Ρομπόλης. Το Υπουργείο Υγείας δεν αποκλείεται ν’ αναλάβει ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, ενώ πολλά είναι τα ονόματα που ακούγονται ότι θα μπορούσαν να συστεγαστούν στο υπερυπουργείο Εσωτερικών χωρίς να είναι σαφές σε ποιες θέσεις. Μεταξύ αυτών ακούγονται τα ονόματα του κ. Κ. Πουλάκη, του Σταύρου Κοντονή, και για τη Διεύθυνση Προστασίας του Πολίτη, των κ.κ. Γιάννη Πανούση και Δημήτρη Τσουκαλά. Το γεγονός ότι συζητιέται, έστω, το όνομα του Γιάννη Πανούση σχολιαζόταν από πηγές προσκείμενες στο ΣΥΡΙΖΑ ως απτή απόδειξη της θέλησης του νέου Πρωθυπουργού να ανοίξει δίαυλος επικοινωνίας αλλά ακόμη και κυβερνητικής συνεργασίας με τη Δημοκρατική Αριστερά και τους Οικολόγους Πράσινους.
Επίσης, φαίνεται ότι ο μέχρι πρότινος διευθυντής του γραφείου του κ. Τσίπρα, Νίκος Παππάς, προορίζεται για το υπουργείο Επικρατείας ή για κάποια άλλη επιτελική θέση. Τέλος, την επικοινωνία με τους δημοσιογράφους δεν αποκλείεται να αναλάβει από την θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου ο Πάνος Σκουρλέτης, και εικάζεται ότι στο πλευρό του θα τεθεί και κάποιος δημοσιογράφος είτε ο διευθυντής της Αυγής Νίκος Φίλης είτε ο δημοσιογράφος της Καθημερινής Νίκος Ξυδάκης, που εξελέγησαν Βουλευτές.
Εν αναμονή των προγραμματικών δηλώσεων
Κατά τη συνάντηση που είχε ο Αλέξης Τσίπρας, το απόγευμα της Δευτέρας, με τον Σταύρο Θεοδωράκη φέρεται να έγινε πρόταση κυβερνητικής συνεργασίας προς τον επικεφαλής του Ποταμιού, χωρίς να υπάρξει θετική αντίδραση καταρχήν. Αντίθετα, φαίνεται ότι εντοπίστηκαν «κοινά σημεία» ως προς ορισμένα ζητήματα και ως προς την αντίληψη της αναγκαιότητας δημιουργίας μιας Εθνικής Επιτροπής Διαπραγμάτευσης στην οποία ο κ. Θεοδωράκης επιφυλάχθηκε ν’ απαντήσει για το αν θα συμμετάσχει, περιμένοντας, όπως είπε, ν’ ακούσει τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, προκειμένου να κρίνει το διαπραγματευτικό πλαίσιο που θα τεθεί.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται, πλέον, οι προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης μετά τη συγκρότηση της νέας βουλής σε σώμα. Με βάση τα όσα δήλωναν προελογικώς τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ τα δύο πρώτα νομοσχέδια που η νέα κυβέρνηση θα αφορούν μέτρα άμεσης ανακούφισης και αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης αλλά και ώθησης για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Το πρώτο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει κυρίως κινήσεις για ανακούφιση ανθρώπων που υπέστησαν μεγάλα πλήγματα από την πολιτική της λιτότητας και των μνημονίων, όπως άνεργοι, άποροι, ανασφάλιστοι, χαμηλοσυνταξιούχοι, και το δεύτερο θα περιλαμβάνει μέτρα όπως η ρύθμιση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων χωρίς όριο δόσεων, ενώ θα καταργούνται η προσωποκράτηση και η ενεργοποίηση της διαδικασίας του Αυτοφώρου για οφειλέτες του Δημοσίου. Επίσης, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα απαγορεύει την πώληση δανείων από τις τράπεζες σε ξένα funds.