Λίγες ώρες πριν από την άφιξη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με συνέντευξη στο τουρκικό πρακτορείο Anadolu, ξεδιπλώνει την ατζέντα των συνομιλιών των δυο ηγετών. Όπως αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας, ήδη από το 2010 οι σχέσεις των δυο χωρών έχουν αναβαθμιστεί στη βάση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, και το 2015-2016 στη βάση της διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης.
«Σήμερα, διερχόμαστε μια περίοδο με πολύ σημαντικές προκλήσεις, τόσο στην ευρύτερη περιοχή μας όσο και στην Ευρώπη, που σχετίζονται με την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια, τη μετανάστευση και την οικονομία. Η Ελλάδα και η Τουρκία, ευρισκόμενες στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, χρειάζεται να είναι σε θέση τόσο να αντιμετωπίζουν αυτές τις προκλήσεις όσο και να αξιοποιούν τις μεγάλες ευκαιρίες που προσφέρει η περιοχή μας. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σημαντικότερο από ποτέ να αναπτύξουμε τη διμερή διάσταση του διαλόγου και των σχέσεών μας» υπογραμμίζει ο πρωθυπουργός. Για να συμπληρώσει πως «οφείλουμε να αναπτύξουμε τη θετική μας ατζέντα στη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος, στην οικονομία και τις επαφές μεταξύ των λαών μας. Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για τη μετανάστευση, καθώς και το διμερές Πρωτόκολλο Επανεισδοχής πρέπει να συνεχίσουν να εφαρμόζονται όσο πιο αποτελεσματικά είναι δυνατόν».
Ο Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στο Anadolu, σημειώνει πως οι δυο χώρες έχουν μπροστά τους μια σειρά από σημαντικά έργα στους τομείς των μεταφορικών δικτύων, της ενέργειας, του εμπορίου, του πολιτισμού και του τουρισμού. Για τον αγωγό TAP-TANAP, ο πρωθυπουργός τονίζει ότι προχωράει γρήγορα και υπογραμμίζει έργα φυσικού αερίου τα οποία βρίσκονται υπό συζήτηση ανάμεσα στις δυο πλευρές.
«Σύντομα θα είμαστε σε θέση να ξεκινήσουμε την ακτοπλοϊκή σύνδεση Θεσσαλονίκης-Σμύρνης, να επανεκκινήσουμε τη σιδηροδρομική σύνδεση Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινούπολης και να εργαστούμε πάνω σε μελλοντικά έργα μεταφορών και διασύνδεσης» δηλώνει ο πρωθυπουργός.
Πάντως ο Αλέξης Τσίιπρας στέλνει μήνυμα για αμοιβαίο σεβασμό τοσο στο διεθνές δίκαιο καθώς και πλήρη σεβασμό της Συνθήκης της Λωζάνης. «Χρειάζεται να διασφαλίσουμε ότι το Αιγαίο και η Μεσόγειος είναι θάλασσες ειρήνης και διαλόγου, και όχι έντασης ή αντιπαράθεσης».
Ο πρωθυπουργός αναφέρεται και στις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, καθώς έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια «είναι αναγκαίο να αναζωογονήσουμε τις συζητήσεις μας για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και τις διερευνητικές επαφές» σημειώνει ο Αλέξης Τσίπρας.
Υπογραμμίζει την ανάγκη υποστήριξης της επανέναρξης των συνομιλιών για δίκαιη και βιώσιμη λύση στην Κύπρο, στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, με στόχο την επιτυχή κατάληξη.
«Η μεταναστευτική κρίση απέδειξε πόσο σημαντική είναι τόσο η διμερής μας συνεργασία όσο και η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας» είπε ο πρωθυπουργός. Ερωτηθεις για το ρόλο της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή, επισήμανε πως «παρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον την Πρωτοβουλία της Αστανά για ειρήνευση στη Συρία, στην οποία η Τουρκία συμμετέχει ενεργά».
Ο πρωθυπουργός ερωτηθείς για τις σχέσεις των δυο χωρών οι οποίες δοκιμάστηκαν ιδιαίτερα τα δυο τελευταία χρόνια, είπε «αντιμετωπίσαμε προκλήσεις και δύσκολες στιγμές στις σχέσεις μας. Αλλά θα πρέπει να καθοδηγούμαστε από την αυξανόμενη υποστήριξη που οι λαοί μας δείχνουν ο ένας στον άλλο σε δύσκολες στιγμές. Σε καιρούς φυσικών καταστροφών, της ελληνικής οικονομικής κρίσης, τρομοκρατικών επιθέσεων ή της ειδεχθούς απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία. Πιστεύω ότι η πρώτη επίσκεψη Προέδρου της Τουρκίας στην Ελλάδα μετά από τόσες δεκαετίες αποτελεί ευκαιρία να κάνουμε τολμηρά βήματα προς τα εμπρός».
Για την έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών ο πρωθυπουργός είπε ότι «δεν μπορώ να σχολιάσω αποφάσεις της δικαστικής εξουσίας. Είναι ανεξάρτητη από την εκτελεστική και οι αποφάσεις της επί συγκεκριμένων περιπτώσεων είναι, ασφαλώς, απολύτως σεβαστές. Από αυτή την αφετηρία, η θέση μου ήταν πάντοτε απολύτως σαφής, ότι πραξικοπηματίες δεν είναι επιθυμητοί στην Ελλάδα. Σε αυτό το πλαίσιο, συνεχίζουμε τη συνεργασία μας σε ζητήματα ασφάλειας και δικαιοσύνης».
«Η άνοδος ακροδεξιών δυνάμεων στην Ευρώπη είναι πολύ ενοχλητική. Ωστόσο, πιστεύω πως η καλύτερη απάντηση σε αυτές τις δυνάμεις που προωθούν τον ρατσισμό και την ισλαμοφοβία, ήρθε από τον ελληνικό λαό κατά τη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης. Όπως και ο τουρκικός, ο ελληνικός λαός απέδειξαν την αλληλεγγύη και τη φιλοξενία τους, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους» είπε ο πρωθυπουργός σε άλλο σημείο της συνέντευξής του, για να προσθέσει πως «οι προκλήσεις της μετανάστευσης και της ασφάλειας καθιστούν ακόμη σημαντικότερο να διατηρηθεί η σχέση ΕΕ-Τουρκία ως μια αμοιβαία επωφελής. Την ίδια στιγμή, πιστεύω ακράδαντα ότι η ενταξιακή διαδικασία συμβάλλει στη διατήρηση και την προώθηση κρίσιμων δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και σχέσεων καλής γειτονίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας και ο διάλογος ΕΕ – Τουρκίας ήταν και παραμένει σημαντικός» ενώ υπογράμμισε «οι Έλληνες θα υποστηρίζουμε πάντα τη δημοκρατία στην Τουρκία και μια Τουρκία προσανατολισμένη προς την Ευρώπη».
Σε ό,τι αφορά τη συμφωνία Ε.Ε. -Τουρκίας για το προσφυγικό, ο πρωθυπουργός είπε ότι ήταν δύσκολη αλλά αναγκαία πρωτοβουλία, ιδιαίτερα μετά το μονομερές κλείσιμο της βαλκανικής οδού στα βόρεια σύνορά μας. «Η Τουρκία έχει επιδείξει προσήλωση στην εφαρμογή της και στη δραστική μείωση των μεταναστευτικών ροών στο Αιγαίο. Ωστόσο, η κατάσταση στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου παραμένει δύσκολη. Θα συζητήσω την εφαρμογή της με τον Πρόεδρο Ερντογάν και με ηγέτες της ΕΕ» υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας.
«Χρειαζόμαστε ένα αλληλέγγυο σύστημα διαχείρισης προσφυγικών ροών, που εδραιώνει ένα μηχανισμό επιστροφών και επανεγκατάστασης, και παρέχει υποστήριξη στις χώρες που βρίσκονται στην προμετωπίδα αυτής της πρόκλησης» κατέληξε ο πρωθυπουργός.
Τέλος, σε ερώτηση για τουρκικές επενδύσεις, ο Αλέξης Τσίπρας είπε: «Η Ελλάδα αφήνει πίσω της την κρίση, ολοκληρώνοντας το οικονομικό πρόγραμμα το καλοκαίρι και μπαίνοντας σε μια νέα φάση ανάπτυξης. Έχουμε έναν αυξανόμενο αριθμό επιτυχημένων επενδυτικών πρότζεκτ που πραγματοποιούνται, και έχω συστήσει μια task force υπό την εποπτεία μου για την υποστήριξη ξένων επενδύσεων, ήδη αρκετοί Τούρκοι επενδυτές εξετάζουν τις δυνατότητες που ανοίγονται στα πεδία των ακινήτων, της ναυτιλίας, του τουρισμού, των υποδομών και της ενέργειας. Θα συζητήσουμε τις διμερείς οικονομικές μας σχέσεις με τον Πρόεδρο Ερντογάν, ιδιαίτερα ενόψει του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας τον Φεβρουάριο στη Θεσσαλονίκη, και ενδεχομένως ενός κοινού επιχειρηματικού φόρουμ».
ΑΠΕ-ΜΠΕ