Στη μετάβαση που συντελείται στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά, με αιχμή τη ραγδαία ανάπτυξη των αγορών φυσικού αερίου και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και στις αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν ώστε να διασφαλιστεί η διεθνής σταθερότητα, αναφέρεται ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, στη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο, στο περιθώριο του Συνεδρίου «Russian Energy Week 2017» που διεξήχθη στη Μόσχα, με την παρουσία υπουργών και κορυφαίων παραγόντων από δεκάδες χώρες.
Ο υπουργός, στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, μιλά για την κατ’ ιδίαν συνάντηση με το Ρώσο ομόλογό του, Αλεξάντερ Νόβακ, με τον οποίο συζήτησαν ένα ευρύ φάσμα διμερών ενεργειακών θεμάτων, καθώς και την ανάγκη να υπερισχύσει η προοπτική σταθερής συνεργασίας Ε.Ε.-Ρωσίας.
Για το θέμα του Ελληνικού, τέλος, ο Γ. Σταθάκης σημειώνει ότι «η επένδυση θα προχωρήσει», δεδομένου ότι «θα υπάρχει πλέον και ασφάλεια δικαίου», άρα, θεωρεί, «ήταν η καλύτερη δυνατή λύση».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη στον Δημήτρη Λιάτσο για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Ερ.: Κύριε υπουργέ, φέτος στο φόρουμ με δεκάδες εκπροσώπους του ενεργειακού μπίζνες και υπουργικά στελέχη είχε, εκτός των άλλων, ενδιαφέρον ότι παρευρέθηκε και μίλησε ο Πρόεδρος Πούτιν, ο οποίος έδωσε και ένα περίγραμμα των θέσεων της Ρωσίας…
Απ.: Είναι ένα φόρουμ με πολύ μεγάλη σημασία διότι ο Πρόεδρος Πούτιν, όχι μόνο κήρυξε την έναρξη του, αλλά ανέδειξε την παγκόσμια στρατηγική του ενεργειακού τοπίου, όπως αυτό θα διαμορφωθεί τα επόμενα χρόνια και φυσικά, το ρόλο της Ρωσίας ως μεγάλης ενεργειακής δύναμης, εν μέσω των τεράστιων αλλαγών του ενεργειακού μείγματος που συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο. Όλη η ατζέντα δείχνει ότι τώρα λαμβάνονται οι αποφάσεις που θα καθορίσουν το μέλλον για τα επόμενα 20 και πλέον χρόνια.
Ερ.: Εν μέσω της «Ενεργειακής Εβδομάδας», έφθασε στη Μόσχα στην πρώτη επίσκεψή του στην ιστορία των διμερών σχέσεων ο Βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας, ενώ ο Πρόεδρος Πούτιν δυο μέρες πριν ευρισκόμενος στο Τουρκμενιστάν κάλεσε τον Πρόεδρο της χώρας αυτής να συμμετάσχει στη συμφωνία ΟΠΕΚ+ για τη μείωση της εξόρυξης πετρελαίου ώστε να κρατηθεί η διεθνής τιμή του. Εσείς πώς τα εκτιμάτε όλα αυτά;
Απ.: Είναι εμφανές ότι οδεύουμε προς μια μετάβαση. Το πετρέλαιο θα δεχτεί σοβαρές πιέσεις, γεγονός που καταδεικνύει ότι πρέπει να ληφθούν εκείνες οι αποφάσεις, οι οποίες θα διασφαλίσουν ότι δεν θα διαταραχθεί η παγκόσμια αγορά ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο το φυσικό αέριο θα συνεχίσει να παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς θα υποστηρίξει τη συνέχιση των επενδύσεων και θα κρατήσει την οικονομία σε κίνηση. Άρα, οι αποφάσεις είναι κομβικές. Νομίζω ότι αυτή η συμφωνία της Ρωσίας με ΟΠΕΚ αποτελεί κομβικό σημείο για την αγορά πετρελαίου μεσοπρόθεσμα, διότι, όπως ξέρετε, η τιμή του φυσικού αερίου είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τιμή του «μαύρου χρυσού». Συνεπώς, θα υπάρξει τεράστιο αντίκτυπο και για την Ευρώπη, το οποίο είναι και το πρωταρχικό ζήτημα του δικού μας ενδιαφέροντος.
Ερ.: Κύριε υπουργέ στο δικό μας θέμα …. Τι μέλλει γενέσθαι με τον αγωγό της Νότιας Ροής που από την Τουρκία πρέπει να φθάσει στα σύνορα με την Ελλάδα; Εξ όσων γνωρίζω, οι Ρώσοι προχωρούν στην κατασκευή του υποθαλάσσιου τμήματος, έχουν στήσει ήδη γύρω στα 300 χιλιόμετρα και θα είναι έτοιμος ο αγωγός, σύμφωνα με τα λεγόμενα της «ΓΚΑΖΠΡΟΜ» μέχρι το Μάιο του 2018 η τουρκική κατεύθυνση, μέχρι το τέλος του επόμενου χρόνου και η προς Ευρώπη διακλάδωση. Εμείς τι κάνουμε επ’ αυτού;
Απ.: Εμείς, όπως γνωρίζετε, παρακολουθούμε τις ενέργειες που γίνονται σε εταιρικό επίπεδο. Τον περασμένο Ιούνιο υπεγράφη συμφωνία μεταξύ ΔΕΠΑ-Edison-Gazprom, ώστε να μελετηθεί με πολύ συγκεκριμένα βήματα, η δυνατότητα της νότιας όδευσης φυσικού αερίου, που θα ξεκινάει από τη Ρωσία, θα περνά από τη Μαύρη Θάλασσα, με κατεύθυνση την Ιταλία μέσω Ελλάδος. Αυτό εξετάζεται σε τεχνικό επίπεδο. Σε πολιτικό επίπεδο, στη συνάντηση που είχαμε πριν δυο βδομάδες, στην Κέρκυρα με την ιταλική πολιτική ηγεσία, διατυπώθηκε ευθέως σε πρωθυπουργικό επίπεδο η βούληση να προχωρήσει αυτή η προοπτική συνεργασίας. Αποφασίσαμε να εργαστούμε σε βάθος ώστε να διαπιστώσουμε εάν το έργο του Νότιου Αγωγού είναι επιχειρησιακά εφικτό και ταυτόχρονα διαμηνύσαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι αυτά τα ζητήματα πρέπει να εξετάζονται σε ένα κοινό πλαίσιο κανόνων και κριτηρίων, στο πλαίσιο του τρίτου ενεργειακού πακέτου.
Ερ.: Νομίζω ότι αυτό είχε διαμηνύσει και πριν ένα χρόνο ο ίδιος ο πρωθυπουργός μιλώντας τότε με την κυρία Μέρκελ … Ότι δεν μπορεί από την Βαλτική να δίνεται άδεια και από το Νότο να κολλάει το θέμα στην επιτροπή ενέργειας που θα πρέπει να δώσει τις σχετικές άδειες ….
Απ.: Όσον αφορά τις απαιτούμενες άδειες και τις εγκρίσεις, χωρίς καμία αμφιβολία αποτελούν προφανώς αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρξει η εγγύηση ότι οι διάφορες εναλλακτικές προτάσεις θα αντιμετωπιστούν με κοινά κριτήρια και ότι ο Νότος δεν θα αγοράζει ακριβότερο αέριο από τον Βορρά.
Ερ.: Κύριε υπουργέ, η ενέργεια γενικά, το φυσικό αέριο ειδικά, είναι ένα θέμα που κυριαρχεί τις τελευταίες δεκαετίες. Υπάρχουν κάποιοι που εκφράζουν φόβους ισχυριζόμενοι ότι η Ευρώπη μπορεί να περιέλθει σε ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία. Όμως η συμφωνία ενεργειακής συνεργασίας υπάρχει ακόμα από την εποχή του καγκελάριου Μπραντ , στην Ο.Δ.Γ., τότε που στήθηκε ο Σοβιετικός αγωγός … Και όμως δεν βλέπουμε κάποια εξάρτηση … Αντίθετα, είδαμε τη βελτίωση του ενεργειακού κλίματος στην Ευρώπη …. Δεν είναι έτσι;
Απ.: Το ρωσικό φυσικό αέριο αποτελεί και θα συνεχίσει να αποτελεί μία από τις βασικές και πιο οικονομικές επιλογές για την Ευρώπη, γεγονός που έχει θετική επίπτωση στη βιομηχανία και στους τελικούς καταναλωτές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλύπτει περίπου το 30% των αναγκών της από το ρώσικο αέριο και δεν αναμένεται να ξεπεράσει αυτό το ποσοστό. Συνεπώς, οι όποιες διατυπώσεις περί απόλυτης εξάρτησης είναι υπερβολικές. Προφανώς και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και οι άλλες πηγές εφοδιασμού, οι οποίες πιθανόν να αυξηθούν στο μέλλον. Θεωρώ όμως, ότι, και στο θέμα αυτό, θα πρέπει να μας καθοδηγεί το κριτήριο οικονομικής σκοπιμότητας και οι προοπτικές μιας σταθερής συνεργασίας ανάμεσα στη Ρωσία και την Ευρώπη, στον τομέα της ενέργειας, καθώς πρόκειται για ένα ιδιαιτέρως επωφελές οικονομικό πεδίο.
Ερ.: Κύριε υπουργέ, συναντηθήκατε με τον ομόλογό σας Αλεξάντερ Νόβακ. Ποια θέματα σας απασχόλησαν;
Απ.: Ήταν μια πολύ σημαντική συνάντηση με τον κ. Νόβακ, με τον οποίο συζητήσαμε για όλα τα ενεργειακά θέματα. Όπως γνωρίζετε, συνεργαζόμαστε με τη Ρωσία, η οποία ήταν και παραμένει ο βασικός προμηθευτής μας σε φυσικό αέριο. Ταυτόχρονα, υπάρχει μια κινητικότητα στον τομέα των έργων μεταφοράς φυσικού αερίου, η νότια όδευση που ανέφερα παραπάνω, εφόσον προχωρήσει και ο Nord Stream II από Βορρά. Άρα, επρόκειτο για μια σημαντική συνάντηση που γίνεται στο ίδιο πλαίσιο συνεργασίας, ώστε να γίνονται βήματα που αξίζει να έρχονται στη σωστή χρονική στιγμή.
Ερ.: Να περάσουμε, τέλος, σε ένα θέμα που αφορά το Υπουργείο σας. Το θέμα του Ελληνικού. Πώς βλέπετε να προχωρά στο εξής;
Απ.: Νομίζω ότι η επένδυση θα προχωρήσει. Κατ’ αρχήν, η γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου αφορά χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Αυτό σημαίνει ότι αρχικά μπορεί να γίνει η ανασκαφή των αρχαιολογικών ευρημάτων και στη συνέχεια οι οικοδομικές εργασίες. Οι συγκεκριμένοι χώροι δεν αφορούν καθόλου το σχέδιο του Ελληνικού. Συνεπώς, έκλεισε ο κύκλος, θα υπάρχει πλέον και ασφάλεια δικαίου, άρα θεωρώ ότι ήταν η καλύτερη δυνατή λύση.