Με χειραψίες Νίκου Αναστασιάδη – Μουσταφά Ακιντζί και Αντόνιο Γκουτιέρες ξεκίνησε η Διεθνής Διάσκεψη της Γενεύης με θέμα την ασφάλεια και τις εγγυήσεις και τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων, σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών. Το πρώτο μέρος της οποίας διήρκησε περίπου 50 λεπτά. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εισαγωγικές τοποθετήσεις όλων κινήθηκαν στο γνωστό πλαίσιο που έχει δημοσίως εκφραστεί. Αμέσως μετά θα ακολουθήσει δείπνο εργασίας και στη συνέχεια το δεύτερο μέρος της Διάσκεψης.
Νωρίτερα, το BBC μετέδωσε ότι στη Γενεύη ενδέχεται να μεταβεί και ο Τούρκος Πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ, κάτι που μπορεί να μεταφραστεί και ως πρόοδος στις διαπραγματεύσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο Αλέξης Τσίπρας, όσο και η Τερέζα Μέι (σ.σ. αρχηγοί κρατών των εγγυητριών δυνάμεων) έχουν διαμηνύσει ότι δεν θα παραστούν στις διαπραγματεύσεις αν η Τουρκία δεν εκπροσωπηθεί από την ανώτατη ηγεσία της, δηλαδή τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και οι σημερινές δηλώσεις του Κυβερνητικού Εκπροσώπου της Ελλάδας, Δημήτρη Τζανακόπουλου, ο οποίος σημείωσε ότι, ο Πρωθυπουργός θα μεταβεί στη Γενεύη μόνο αν διαφανεί σημαντική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις. Ωστόσο άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο συνομιλίας του Αλέξη Τσίπρα με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το ΡΙΚ, επικαλούμενο τουρκικά ΜΜΕ έντονη είναι και η παρέμβαση της Γερμανίας, προς την κατεύθυνση επίτευξης λύσης. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι αν υπάρχει σήμερα προοπτική κατάληξης ή ακόμα και κατάληξη στο θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας, δεν αποκλείεται η Άγκυρα να κάνει κάποιες υποχωρήσεις, ώστε να επιτευχθεί συμφωνία.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, σε ανάρτηση που έκανε στο Twitter λίγο μετά την έναρξη της Διεθνούς Διάσκεψης, «πρέπει να αδράξουμε τη στιγμή για επανένωση της Κύπρου, ενώ σημείωσε ότι, «όλοι οι Κύπριοι αξίζουν ευρωπαϊκό μέλλον».
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έχει ήδη μεταβεί και συμμετέχει κανονικά στη Διεθνή Διάσκεψη, ενώ κατά την άφιξή του στο χώρο είχε θερμή χειραψία με τον Πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Αναστασιάδη.
Λίγη ώρα πριν την έναρξη της κρίσιμης Διάσκεψης για το Κυπριακό ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης είχε σειρά επαφών στη Γενεύη με πρώτη εκείνη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, ο οποίος ενημερώθηκε για την πορεία των μέχρι τώρα συνομιλιών. Σύμφωνα με τον Φιλελεύθερο της Κύπρου, στη συνάντηση συνοψίστηκαν οι θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου τόσο στα διαδικαστικά όσο και σε ζητήματα ουσίας, τα οποία αναμένεται να τεθούν στη συζήτηση που θα ακολουθήσει.
Αμέσως μετά ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι. Η ελληνική πλευρά έχει επανειλημμένα τονίσει τη σημασία του ενεργού ρόλου της Ε.Ε. στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού και εκφράζει την ικανοποίησή της για την παρουσία στη Γενεύη του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, γεγονός που δείχνει ότι η Ε.Ε. εκπροσωπείται στις συνομιλίες στο υψηλότερο επίπεδο.
Ο Κύπριος πρόεδρος συναντήθηκε και με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον.
Λίγο μετά τις 11.30 (ώρα Ελλάδας) στο Παλάτι των Εθνών έφτασε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ενώ λίγο νωρίτερα, είχε προσέλθει και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι στο πλευρό των Κυπρίων, ανέφερε ο εκπρόσωπος του κ. Γιούνκερ, Μαργαρίτης Σχοινάς. Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο κ. Σχοινάς αναφέρεται στην άφιξη του Προέδρου της Επιτροπής στη Γενεύη και σημειώνει πως «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμπαραστέκεται στο λαό της Κύπρου».
Νωρίτερα κορυφαία κυβερνητική πηγή σημείωνε στο ΑΠΕ -ΜΠΕ, ότι «κατά τη διάρκεια των συνομιλιών αν διαφανεί πιθανότητα λύσης, τότε θα αναλάβουν οι πρωθυπουργοί. Τότε και μόνο, αν διαφανεί λύση δηλαδή, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας θα προσέλθει στη Γενεύη» ενώ σε ό,τι αφορά την καθαυτή Διάσκεψη, η ίδια πηγή τόνισε ότι είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο χρονικής επιμήκυνσής της, ενώ από την πρώτη στιγμή είχε διευκρινιστεί, ούτως ή άλλως, ότι είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος (open ended).
Η αίθουσα της Διάσκεψης
Χθες, στις συνομιλίες μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, ήταν η πρώτη φορά που ανταλλάχθηκαν χάρτες, όπως σημείωνε η Λευκωσία, γεγονός που επέτρεψε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη να κάνει λόγο για «σταθμό στην ιστορία του Κυπριακού». Αυτό δεν σημαίνει, όπως διευκρίνιζε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, ότι δεν υπάρχουν ενστάσεις επί της τουρκοκυπριακής πρότασης. Ενστάσεις, που κατατέθηκαν, ήδη, γραπτώς, από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, στον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί.
Δύο χάρτες, ένας από την κάθε πλευρά, κατατέθηκαν χθες με τη συζήτηση να ανοίγει, χωρίς όμως να ολοκληρώνεται, με την πιθανότητα οι συζητήσεις να συνεχιστούν στην Κύπρο ή και κάπου αλλού, να είναι ορατή. Οι χάρτες που κατατέθηκαν ήταν στα όρια που είχαν τεθεί στο Μον Πελερέν. Τα ποσοστά της τουρκοκυπριακής πλευράς κυμαίνονται στο 28,2 με 29,2% του κυπριακού εδάφους, παρά ταύτα, διατυπώθηκαν γραπτές ενστάσεις από τον Νίκο Αναστασιάδη, με τις πληροφορίες να θέλουν ότι οι ενστάσεις αφορούσαν στην απουσία της επιστροφής της Μόρφου από το χάρτη.
Με δεδομένο ότι, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν δέχεται το ενδεχόμενο εκ περιτροπής Προεδρίας, κάτι που σημαίνει ότι η σημερινή πολυμερής ξεκινά με όλα τα θέματα ανοικτά. Μετά το πέρας των χθεσινών πολύωρων διαβουλεύσεων ο Πρόεδρος της Κύπρου ενημέρωσε τον Νίκο Κοτζιά, ενώ σήμερα αναμένεται να έχουν εκτενέστερη συζήτηση. Ο Έλληνας Υπουργός είχε συνάντηση και με τον Κύπριο ομόλογό του, Ιωάννη Κασουλίδη, ενώ ο Έλληνας επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής συνοδεύεται από 12μελή αποστολή, εμπειρογνωμόνων και ακαδημαϊκών.
Οι θέσεις της ελληνικής πλευράς στο ζήτημα των εγγυήσεων και της ασφάλειας, που τίθενται σήμερα στο τραπέζι της Διεθνούς, είναι σαφείς. Πληροφορίες θέλουν τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών να προσέρχεται με πρόταση για δημιουργία αναβαθμισμένης αστυνομικής δύναμης, αναφορικά με την εσωτερική ασφάλεια. Στον τομέα της Άμυνας η ελληνική πλευρά πρόκειται να καταθέσει πρόταση για Σύμφωνο Φιλίας και Συνεργασίας (Ελλάδα, Τουρκία και Βρετανία), το οποίο θα αντικαθιστά τη Συνθήκη Συμμαχίας του 1960.
Για το ζήτημα των εγγυήσεων, η Αθήνα επενδύει στη συμμετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ως δυνατό «χαρτί» που θα μπορούσε να θέσει τέλος στο ισχύον αποικιοκρατικό καθεστώς. Η απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από το κυπριακό έδαφος αποτελεί ακόμα μία προϋπόθεση για την ελληνική πλευρά. Την Διεθνή Διάσκεψη θα απασχολήσουν αποκλειστικά τα ζητήματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων και σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα ξεκινήσει με μια σύντομη συνάντηση το πρωί μεταξύ Αναστασιάδη – Ακιντζί και τον ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες.
Θα ακολουθήσει η σύγκληση της πολυμερούς και στη συνέχεια η δεξίωση υποδοχής. Στο γεύμα εργασίας θα συμμετάσχουν όλοι οι παράγοντες που δεν έχουν ρόλο στην πολυμερή ως συμβαλλόμενα μέρη και η διάσκεψη θα συνεχιστεί έως τις 18:00, τοπική ώρα. Οι διαπραγματεύσεις για τις διακοινοτικές σχέσεις θα συνεχιστούν σε βάθος χρόνου, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπος της Κύπρου να σημειώνει χθες ότι, «δεν είναι το τέλος του διαδρόμου», περιγράφοντας και εκείνος την κατάθεση χαρτών «ως αρχή της διαπραγμάτευσης σε ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο του Κυπριακού».