Αφιέρωμα: Πρόεδροι της Ελληνικής Δημοκρατίας

Ο θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας εμφανίστηκε στην Ελλάδα για πρώτη φορά με το Σύνταγμα του 1924.

Μετά το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε και με το οποίο ανακηρύχθηκε η αβασίλευτη δημοκρατία, ο μέχρι τότε Αντιβασιλέας Παύλος Κουντουριώτης έγινε προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Το Μάρτιο του 1926, μετά την πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας από τον Θεόδωρο Πάγκαλο, παραιτήθηκε από το αξίωμα του Προέδρου, το οποίο ανέλαβε ο ίδιος ο Πάγκαλος μετά από μία εκλογική διαδικασία αμφίβολης νομιμότητας, ενώ τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, ύστερα από την ανατροπή του τελευταίου, επανήλθε στον προεδρικό θώκο.

Με το Σύνταγμα του 1927 καθιερώθηκε ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος περιοριζόταν στην άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας.

Το 1929 εξελέγη για δεύτερη φορά Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τη Γερουσία και τη Βουλή των Ελλήνων ο Παύλος Κουντουριώτης.

Τον ίδιο χρόνο όμως παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ως προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, λόγω του γεγονότος ότι ήταν Πρόεδρος της Γερουσίας, ο οποίος τελικά επιλέχθηκε από τη Γερουσία και τη Βουλή ως καταλληλότερος για το αξίωμα του Προέδρου. Επανεξελέγη το 1934 και παρέμεινε μέχρι το 1935, οπότε και λόγω της πολιτειακής μεταβολής καταργήθηκε ο θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ως θεσμός επανήλθε επί του δικτατορικού καθεστώτος των Συνταγματαρχών με το δεύτερο “Σύνταγμα” του 1973, το οποίο έδινε υπερεξουσίες στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, συγκεντρώνοντας πια όλη την δύναμη στο πρόσωπό του, καθιερώνοντας παράλληλα και θέση Αντιπροέδρου.

Με το Σύνταγμα του 1975 ρυθμίστηκε εκ νέου ο ακριβής του ρόλος, αλλά οι αρμοδιότητές του περιορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό με την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1986. Σήμερα ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι περισσότερο συμβολικός και εθιμοτυπικός.

Από το 1975, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από τη Βουλή των Ελλήνων με πενταετή θητεία.

Οι Πρόεδροι

18 Δεκεμβρίου 1974: Μιχαήλ Στασινόπουλος (ΝΔ) 206 ψήφοι


19 Ιουνίου 1975: Κωνσταντίνος Τσάτσος (Ν.Δ.) 210 ψήφοι

5 Μαΐου 1980: Κωνσταντίνος Καραμανλής (ΝΔ) 183 ψήφοι / 4 Μαΐου 1990: Κωνσταντίνος Καραμανλής (Ν.Δ.) 153 ψήφοι

29 Μαρτίου 1985: Χρήστος Σαρτζετάκης (ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ) 180 ψήφοι

8 Μαρτίου 1995: Κωστής Στεφανόπουλος (ΠΟΛΑΝ, ΠΑΣΟΚ) 181 ψήφοι, 8 Φεβρουαρίου 2000: Κωστής Στεφανόπουλος (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ.) 260 ψήφοι

8 Φεβρουαρίου 2005: Κάρολος Παπούλιας (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ) 279 ψήφοι / 3 Φεβρουαρίου, 2010: Κάρολος Παπούλιας (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ., ΛΑΟΣ) 266 ψήφοι

 

 

αφιέρωμα