της Μάχης Τράτσα
Πρωτοφανής για τα κοινοβουλευτικά χρονικά, η σπουδή της κυβέρνησης να περάσει το νομοσχέδιο «Πράξεις εισφοράς σε γη και σε χρήμα – Ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις και άλλες διατάξεις», το οποίο συνοδεύεται από τουλάχιστον 60 τροπολογίες (υπουργικές και βουλευτικές). Μάλιστα, κύκλοι της Βουλής αναφέρουν ότι θα παραχωρηθεί γραφείο για τα στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) προκειμένου να μπορούν να τις εξετάζουν.
Η κυβέρνηση το φέρνει εσπευσμένα την Παρασκευή στην Ολομέλεια της Βουλής, καθώς έχει αποφασιστεί η ψήφισή του την επομένη. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι παράδοξο το γεγονός να ψηφίζει η Ολομέλεια νομοσχέδιο ημέρα Σάββατο.
Με το σχέδιο νόμου, το οποίο έρχεται τέσσερις μήνες μετά την ψήφιση του δασικού νόμου 4280/2014, μεταξύ άλλων, διευκολύνονται οι αποχαρακτηρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, καταργείται η υποχρέωση αναδάσωσης, αν μέσα σε μία πενταετία «αποδεικνύεται το ανέφικτον της πραγματοποιήσεως της αναδασώσεως», νομιμοποιούνται πρόσφατες (έως το 2007) παράνομες εκχερσώσεις δασικών εκτάσεων για γεωργική χρήση, έναντι μειωμένου, σε σχέση με το παρελθόν, ανταλλάγματος, νομιμοποιούνται οριστικά εκτάσεις που απώλεσαν τον δασικό τους χαρακτήρα πριν το 1975, λόγω επεμβάσεων οι οποίες στηρίχθηκαν σε διοικητική πράξη.
Επίσης, όπως καταγγέλλει το WWF Ελλάς, καταργείται στην ουσία ο ρόλος των δασικών χαρτών ως μέσου προστασίας και οριστικής αποτύπωσης της δασικής γης, καθώς επιτρέπεται η αναμόρφωση του δασικού χάρτη «με τη διαγραφή εκτάσεων, οι οποίες συνεπεία πράξεων αρμοδίων οργάνων δεν υπάγονται ή θα πάψουν να υπάγονται στη δασική νομοθεσία και των εκτάσεων που εσφαλμένα αποτυπώθηκαν και συμπεριλήφθηκαν σε αυτόν κατά την κατάρτισή του».
Οι διατάξεις του νομοσχεδίου έχουν προκαλέσει ντόμινο αντιδράσεων. Ήδη το WWF Ελλάς έκανε παρέμβαση προς τους βουλευτές, καλώντας τους να καταψηφίσουν, τουλάχιστον τις επίμαχες διατάξεις του κεφαλαίου Β’.
Παράλληλα η διεθνής οργάνωση AVAAZ.org ξεκίνησε την ηλεκτρονική συλλογή υπογραφών σε ένα κείμενο με τίτλο «48 ώρες για να σώσουμε τα δάση της Ελλάδας». Επίσης, στο Facebook έχει δημιουργηθεί η σελίδα «Μην χαρίσετε τα δάση μας στους καταπατητές». Πολλές είναι και οι αντιδράσεις για τις διατάξεις που αφορούν τις αλλαγές χρήσεων γης στην περιοχή της Πλάκας. Ήδη ο δήμαρχος Αθηναίων, η Ελληνική Εταιρεία Πολιτισμού και Περιβάλλοντος και καθηγητές Πανεπιστημίων ζητούν την απόσυρση των επίμαχων διατάξεων.
Βροχή τροπολογιών
Από τις βουλευτικές τροπολογίες, ξεχωρίζει εκείνη των βουλευτών της ΝΔ κ.κ. Γιώργου Βλάχου και Θανάση Μπούρα, καθώς και του ανεξάρτητου Βασίλη Οικονόμου, οι οποίοι ζητούν να παγώσει η βεβαίωση, εκτέλεση και είσπραξη των πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων που έχουν χτιστεί παράνομα μέσα σε δάση μέχρι την κύρωση των δασικών χαρτών. Έως σήμερα το ποσοστό των κυρωμένων χαρτών για το σύνολο της χώρας είναι μικρότερο του 1%.
Συνολικά έως χθες το απόγευμα είχαν κατατεθεί 44 βουλευτικές τροπολογίες και περίπου 15 υπουργικές, εκ των οποίων μόνον 3 του ΥΠΕΚΑ.
Αντιδράσεις και τις αλλαγές των χρήσεων γης στην Πλάκα
Την απόσυρση διατάξεων που αφορούν τις χρήσεις γης στην Πλάκα από το νομοσχέδιο που συζητείται αυτές τις ημέρες στην Βουλή ζητά η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Η οργάνωση θεωρεί τα συγκεκριμένα εδάφια ως επικίνδυνα και κρίνει εύλογη και δίκαιη τη διατήρηση των εστιατορίων και κέντρων, μόνον όπου επιτρέπονται, χωρίς «μικρές» αλλοιώσεις του γενικού νομοθετικού πλαισίου.
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι μπορούν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους και να μεταβιβάζονται σε τρίτους παραδοσιακές ταβέρνες, καφενεία, εμπορικά και άλλα καταστήματα, τα οποία προϋπήρχαν της 23ης Νοεμβρίου 1982 σε διατηρητέα κτίρια και προϋφίστανται του χαρακτηρισμού.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί της Ελληνικής Εταιρείες στις παρατηρήσεις τους επί του νομοσχεδίου, επιχειρείται μια σοβαρή τομή στο θεσμό των χρήσεων γης της Πλάκας. Ο θεσμός αυτός νομοθετήθηκε στην Ελλάδα το 1980 και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Πλάκα το 1982.
Το Προεδρικό Διάταγμα για την Πλάκα, σύμφωνα με την οργάνωση, «αποτελεί ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο, το οποίο δεν επιδέχεται αυθαίρετες, περιστασιακές και αδιαφανείς μικροεπεμβάσεις».
Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που επιχειρούνται αλλαγές στο καθεστώς των χρήσεων γης σε αυτή την ιστορική περιοχή του Κέντρου της Αθήνας. Έχει επιχειρηθεί η νομοθέτησή τους άλλες δύο φορές, το καλοκαίρι του 2008 και το καλοκαίρι του 2014. Και τις δύο φορές η αντίδραση των κατοίκων της Πλάκας ματαίωσε αυτές τις απόπειρες.
Όσον αφορά τη μεταβίβαση των ακινήτων, το ισχύον Προεδρικό Διάταγμα της 5-10-93 (ΦΕΚ 1329/Δ/93) είχε βάλει μια κόκκινη γραμμή ώστε να μη διαιωνίζονται στην περιοχή χρήσεις μη συμβατές με τον παραδοσιακό χαρακτήρα της.
Μάλιστα, η Ελληνική Εταιρεία στις παρατηρήσεις της επί του νομοσχεδίου, αναφέρει ότι «κατά την επεξεργασία του Προεδρικού Διατάγματος από το Συμβούλιο της Επικρατείας και με δεδομένη την άποψή του ότι η οποιαδήποτε τροποποίηση Π.Δ γίνεται «μόνον επί το αυστηρότερον», με την υπ’ αρ. 328/1993 Νομολογία του σαφώς αναφέρεται ότι δεν είναι δυνατή η μεταβίβαση ούτε σε α’ βαθμού συγγενείας πρόσωπα των δικαιούχων εκείνων, που κατά παρέκκλισή τους είχε επιτραπεί συνέχιση της λειτουργίας τους σε ακίνητα στα οποία δεν είναι επιτρεπτή η συγκεκριμένη χρήση από το Π.Δ εφόσον λειτουργούσαν σε νόμιμο χώρο και με νόμιμη άδεια προ της 23-11-1982».
Επισημαίνεται πάντως ότι η μεταβίβαση σε τρίτους «χρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος» επιτρέπεται στην πλειονότητα των οικοδομικών τετραγώνων της Πλάκας, εφ’ όσον είναι επιτρεπόμενη η χρήση αυτή από το ισχύον Π.Δ. και είναι λίγες οι εξαιρέσεις εκείνες στην περιοχή, όπου απαγορεύονται αυτές οι χρήσεις αλλά ο Νομοθέτης προνόησε για την κατά παρέκκλιση συνέχιση λειτουργίας μόνον στους προϋφιστάμενους χρήστες της 23-11-82.
Όσον αφορά τις παλιές ταβέρνες και τα εστιατόρια κρίνεται από τους νομικούς της Ελληνικής Εταιρείας ως απολύτως εύλογη και δίκαιη η διατήρησή τους, μόνον όπου επιτρέπονται χωρίς «μικρές» αλλοιώσεις του γενικού νομοθετικού πλαισίου.
«Οι ολιγόλογες στοχευμένες τροποποιήσεις των Χρήσεων Γης με τις επικίνδυνες ασάφειες και τις ακατανόητες ανατροπές του ισχύοντος καθεστώτος δεν ωφελούν τους κατοίκους της Πλάκας, οι οποίοι στο σύνολό τους τις απορρίπτουν, αλλά έρχονται να ωφελήσουν ελάχιστους ενδιαφερόμενους», επισημαίνουν οι ειδικοί της Ελληνικής Εταιρείας.
Αντίδραση από τον δήμαρχο Αθηναίων
Την απόσυρση των διατάξεων που αφορούν τις επιχειρούμενες αλλαγές στις χρήσεις γης στην Πλάκα, αλλά και τα Εξάρχεια, ζητά και ο δήμαρχος Αθηναίων, κ. Γιώργος Καμίνης με επιστολή που απέστειλε προς τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος κ. Νίκο Ταγαρά.
Ο κ. Καμίνης, υπογραμμίζει ότι «οποιαδήποτε παρέμβαση στο ευπαθές νομοθετικό πλαίσιο των χρήσεων γης στις εν λόγω περιοχές της Αθήνας δεν νοείται να επιχειρείται χωρίς σοβαρή προετοιμασία και προηγούμενη συνεννόηση με τον δήμο Αθηναίων», καθώς, όπως σημειώνει, τέτοιου είδους τροποποιήσεις έχουν «μείζονα σημασία όχι μόνο για το παραδοσιακό σύνολο της Πλάκας, αλλά και για ολόκληρο το Ιστορικό και Εμπορικό κέντρο της Αθήνας»
Ο δήμαρχος Αθηναίων υπογραμμίζει τον κίνδυνο αντισυνταγματικότητας των ρυθμίσεων και σημειώνει ότι αυτές «δεν συμβιβάζονται με καμία έννοια δημοσίου συμφέροντος».
Ο κ. Καμίνης προειδοποιεί ότι ο δήμος Αθηναίων «δεν πρόκειται να ανεχθεί τον αιφνιδιασμό που ανατρέπει εν μια νυκτί θεμελιώδεις αρχές του ειδικού καθεστώτος προστασίας στην Πλάκα» και καλεί τον αναπληρωτή υπουργό ΠΕΚΑ να αποσύρει αμέσως τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις από το νομοσχέδιο.
Μηνύματα διαμαρτυρίας στο ΥΠΕΚΑ απέστειλαν και ειδικοί επιστήμονες και προσωπικότητες όπως ο καθηγητής Αρχαιολογίας κ. Χρ. Γ. Ντούμας, Αν. Καθηγητής ΕΜΠ κ. Κ. Σερράος, ο διευθυντής στο Ελληνικό Θέατρο Νέας Υόρκης και στο Διεθνές Ελληνικό Θέατρο κ. Γ. Σιμωνίδης και η καθηγήτρια της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ κυρία Ε. Μαΐστρου.
Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ