Μεγάλο προβληματισμό και έντονη καχυποψία παρουσιάζει η πλειοψηφία των Ελλήνων απέναντι στους πολιτικούς θεσμούς και φορείς, σύμφωνα με έρευνα της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας για λογαριασμό του Dukakis Center for Public and Humanitarian Services, την οποία δημοσίευσε η “Καθημερινή”. Σημαντικό στοιχείο είναι το γεγονός ότι μικρό είναι το ποσοστό των Ελλήνων που πιστεύουν ότι η Δημοκρατία αποτελεί το καλύτερο πολίτευμα.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, περίπου ένας στους δύο (47%) θεωρεί πως τον εκφράζει η άποψη «δημοκρατία έχουμε μόνο στο όνομα και όχι στην ουσία», ενώ το 18% θα προτιμούσε «λιγότερη δημοκρατία και περισσότερη ευημερία». Ακόμα, μόνο το 37% των Ελλήνων συμφωνεί πως η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα, παρά τα προβλήματα.
Απαξιωτική είναι και η στάση των Ελλήνων απέναντι στις εκλογές, καθώς το 45% των ατόμων που πήραν μέρος στην έρευνα θεωρεί πως δεν έχει νόημα η συμμετοχή στις εκλογές, καθώς «γίνεται ό,τι θέλουν οι ξένοι». Την ίδια στιγμή, η πλειοψηφία των πολιτών δείχνει εμπιστοσύνη απέναντι στους αστυνομικούς (52%) και τους δικαστές (44%). Όσο αφορά τα συναισθήματα οργής των πολιτών, αυτά έχουν ως δέκτες κυρίως τους βουλευτές (28,5%), με τους πρωθυπουργούς να ακολουθούν με 25%.
Όπως επισημαίνει η «Καθημερινή», το πιο ανησυχητικό από όλα είναι το γεγονός η κρίση εμπιστοσύνης προς την Δημοκρατία είναι εντονότερη στους νέους. Το 61,5 των νέων ηλικίας 18-34 θεωρούν ότι δεν έχουμε πραγματική Δημοκρατία. Αυτή η απογοήτευση των νέων, σύμφωνα με την εφημερίδα, μπορεί να ερμηνευτεί από το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι που ψήφισαν «Όχι» στο δημοψήφισμα του καλοκαιριού ήταν κυρίως νεαρής ηλικίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα και με άλλες έρευνες που έχουν λάβει χώρα τα τελευταία χρόνια σε Ευρώπη και Αμερική, η φιλελεύθερη δημοκρατία δεν ασκεί την ίδια γοητεία στους πολίτες σε σχέση με το παρελθόν. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, Νίκος Μαραντζίδης και Γιώργος Σιάκας, υπάρχει μια στροφή προς τον πολιτικό κυνισμό, που περιγράφεται ως το αίσθημα έλλειψης εμπιστοσύνης προς τους πολιτικούς και το πολιτικό σύστημα. Όσο περισσότεροι όμως είναι οι κυνικοί ψηφοφόροι, τόσο λιγότερες οι πιθανότητες να είναι ενεργοί πολίτες.