Η «11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης» αλλάζει την ατζέντα της επίσκεψης Τσίπρα στη Τουρκία. Η θέση που διατύπωσε χθες ο Ζ. Κλ. Γιουνκέρ ότι «οι επιθέσεις στο Παρίσι δεν θα πρέπει να προκαλέσουν ριζική αλλαγή στην ευρωπαϊκή πολιτική για το θέμα της υποδοχής των προσφύγων», διότι «οι πρόσφυγες προσπαθούν να ξεφύγουν από αυτούς που προκάλεσαν το μακελειό στο Παρίσι», δεν βρίσκουν ευήκοα ώτα στους ακραίους της Ευρώπης, αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει μαζική αμφισβήτηση των ευρωπαϊκών θέσεων για το προσφυγικό.
Σε κάθε περίπτωση, το αυριανό ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία αποκτά νέες διαστάσεις. Καταρχήν, «αυτό το ταξίδι θα γίνει», όπως απαντούν πηγές του Μαξίμου, καθώς κυκλοφόρησαν πληροφορίες ότι υπήρξαν δεύτερες σκέψεις από υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη (κυρίως από τον χώρο της διπλωματίας) και εισηγήσεις για αναβολή του μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στην καρδιά της Γαλλίας.
Και όχι μόνο: ο κ. Τσίπρας θα επισκεφθεί αμέσως μετά το Ισραήλ και την Παλαιστίνη (25-26 Νοεμβρίου), ενώ στις 29 του μήνα θα μεταβεί στο Παρίσι, όπου θα διεξαχθεί η Παγκόσμια Σύνοδος για το κλίμα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το αναλυτικό ρεπορτάζ του euro2day. Στη γαλλική πρωτεύουσα θα βρεθούν κορυφαίοι ηγέτες, με πρώτο τον Μπάρακ Ομπάμα, σε μία κίνηση στήριξης του προέδρου Ολάντ και της Γαλλίας μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της Παρασκευής.
Εκτός απροόπτου, ο Πρωθυπουργός θα αναχωρήσει αύριο για την Κωνσταντινούπολη ενώ μεθαύριο θα βρεθεί στην Άγκυρα, για την επίσημη συνάντηση με τον ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου και την εκτός πρωτοκόλλου με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν (το αυριανό πρόγραμμα στην Κωνσταντινούπολη περιλαμβάνει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, ενώ το βράδυ οι κύριοι Τσίπρας και Νταβούτογλου θα παρακολουθήσουν μαζί τον φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα Ελλάδας-Τουρκίας…).
«Ομίχλη» για το τι θέλουν ΕΕ, Αθήνα, Αγκυρα
Το ταξίδι κρίνεται σημαντικό και για έναν επιπλέον λόγο: θα λειτουργήσει προπαρασκευαστικά της νέας, έκτακτης, Συνόδου Κορυφής ΕΕ – Τουρκίας που προγραμματίστηκε για τις 29 Νοεμβρίου με θέμα το προσφυγικό.
Ο κ. Τσίπρας, συνεπώς, θα μεταφέρει στην Άγκυρα τις ελληνικές και τις ευρωπαϊκές θέσεις, επιζητώντας τις πρώτες απαντήσεις.
Στο σημείο αυτό, κυβερνητικές πηγές μιλούν για «ομίχλη» καθώς:
* Ευρωπαϊκοί κύκλοι (κυρίως οι «σκληροί») δεν ενδιαφέρονται τόσο για το εάν οι πρόσφυγες θα μετεγκαθίστανται σε ευρωπαϊκές χώρες από το ελληνικό ή από το τουρκικό έδαφος. Αυτό που πραγματικά θέλουν είναι… να μην μετεγκαθίστανται, δηλαδή να παραμένουν στην Τουρκία ή, όσοι περνούν το Αιγαίο να εγκλωβίζονται στην Ελλάδα.
Συνεπώς, τα παρασκηνιακά παζάρια που γίνονται με την Άγκυρα καλύπτονται από πέπλο μυστηρίου, το οποίο αναμένεται να τραβηχθεί στη Σύνοδο Κορυφής.
* Η ελληνική πλευρά προβάλλει την ανάγκη να φτιαχτούν hot spots στο τουρκικό έδαφος και από αυτά να γίνεται η μετεγκατάσταση των προσφύγων στις ευρωπαϊκές χώρες.
Το ζητούμενο, βεβαίως, εάν θα παραμείνει εν ισχύ η συμφωνία για υποδοχή προσφύγων από τις ευρωπαϊκές χώρες, ή εάν οι φράκτες και τα κλειστά σύνορα θα γενικευτούν μετά το χτύπημα στο Παρίσι.
Αυτή την «ομίχλη» για το τι θέλει η ΕΕ και τι διαπραγματεύεται (υπογείως) με την Άγκυρα εννοούσε ο κ. Τσίπρας, όταν στη Σύνοδο Κορυφής στη Μάλτα ζήτησε από τον κ. Γιουνκέρ να μην υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης της Αθήνας για το (πραγματικό) περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων.
Οικονομική ενίσχυση, αλλά…
Όσον αφορά στην οικονομική ενίσχυση της Τουρκίας (σ.σ. 3 δισ. ζητά) για τις ανάγκες που απορρέουν από το προσφυγικό, ο πρωθυπουργός δεν αναμένεται να εγείρει ενστάσεις αλλά θα θέσει μία προϋπόθεση: να χτυπηθούν ουσιαστικά τα παράνομα κυκλώματα διακίνησης προσφύγων (μέσω Αιγαίου κυρίως) και να ληφθούν μέτρα ασφαλείας των συνόρων της γείτονος.
Το «λεπτό» σημείο των συνομιλιών θα αφορά στο ξεπάγωμα της ενταξιακής διαδικασίας για το οποίο πιέζει η Τουρκία. Εν προκειμένω, ο κ. Τσίπρας θα μεταφέρει την ελληνική αποδοχή, με τη διευκρίνιση, όμως, ότι πρέπει να γίνει «εντός συμφωνημένου πλαισίου» και όχι με άλλους όρους λόγω προσφυγικής πίεσης.
Κυρίως, θα προτάξει την ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι θέσεις και άλλων ευρωπαϊκών χωρών και κυρίως της Κύπρου, η οποία ζητά να «ανοίξουν» οι ανταλλαγές Κύπρου-Τουρκίας (λιμάνια-αεροδρόμια).
Επ’ αυτού συζήτησε, κατά τις πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στη Μάλτα την Πέμπτη.