«Έξω πάμε καλά», λένε στην Κυβέρνηση που μετά το σοκ από τη ψηφοφορία στη Βουλή για το νέο μνημόνιο, το βράδυ στο Eurogroup τα πράγματα πήγαν σαφώς καλύτερα και ο στόχος της έγκρισης του προγράμματος από τους εταίρους επετεύχθη.
Το κρίσιμο 48ωρο που σε μεγάλο βαθμό προδιαγράφει την επόμενη μέρα σε πολιτικο-οικονομικό επίπεδο ολοκληρώθηκε και ήδη ο Αλέξης Τσίπρας με τους συνεργάτες του αποτιμούν την κατάσταση.
Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις, το σκηνικό αρχίζει να ξεκαθαρίζει. Το μνημόνιο αποτελεί και επισήμως νόμο του κράτους, η διάσπαση στον ΣΥΡΙΖΑ είναι οριστική και η χώρα οδηγείται, εκτός απροόπτου, σε πρόωρες κάλπες, όπως αναφέρει το αναλυτικό ρεπορτάζ του euro2day. Ο μόνος ίσως τρόπος για να αποφευχθούν αυτές είναι ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης συνεργασίας υπό την παρούσα Βουλή, σενάριο που προς το παρόν τουλάχιστον απορρίπτει μετ’ επιτάσεως ο πρωθυπουργός.
Σε αυτό το θέμα σημασία έχει να διαπιστωθεί και η βούληση των εταίρων και κατά πόσο θα συμφωνήσουν στις πρόωρες κάλπες ή θα πιέσουν για τη λύση της διακομματικής κυβέρνησης, που θα κληθεί να εφαρμόσει τη συμφωνία. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, κατά τη χθεσινή συνέντευξη τύπου, δύο φορές αναφέρθηκε στην ευρεία πλειοψηφία που ενέκρινε τη συμφωνία και όχι μόνο στα κόμματα της συγκυβέρνησης.
Μετά τη χθεσινοβραδινή συνεδρίαση στις Βρυξέλλες, στο Μέγαρο Μαξίμου επικράτησε -αν μη τι άλλο- ανακούφιση, καθώς αποφεύχθηκε το δάνειο – γέφυρα στο οποίο επέμενε μέχρι τέλους το Βερολίνο. Είναι μία εξέλιξη την οποία ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει και επικοινωνιακά εντός της χώρας, όπου τα προβλήματα για την κυβέρνησή του έχουν διογκωθεί επικίνδυνα.
Στα οφέλη περιλαμβάνεται και η έγκριση διάθεσης 26 δισ. ευρώ στην πρώτη δόση, δεδομένου ότι υπήρχαν πιέσεις να ψαλιδιστεί το ποσό. Τελικά αποφασίστηκε να διατεθούν 13 δισ. για κάλυψη των υποχρεώσεων σε ΕΚΤ και ΔΝΤ, 10 δισ. για τις τράπεζες και 3 δισ. ευρώ Σεπτέμβριο και Οκτώβριο. Η «νίκη», όμως, δεν ήταν «απόλυτη». Και αυτό γιατί αυτό που καίει την κυβέρνηση, δηλαδή τα χρήματα που θα δοθούν για να πληρωθούν ληξιπρόθεσμες οφειλές και κατά κύριο λόγο είναι τα 3 δισ. ευρώ θα διατεθούν μόνο αν περάσουν συγκεκριμένα προαπαιτούμενα. Εξέλιξη που θα «βαρύνει» και στις πολιτικές αποφάσεις.
Προ των ευθυνών τους
Η ψηφοφορία στη Βουλή βρήκε ακόμα πιο αποδυναμωμένη την συγκυβέρνηση η οποία πλέον στηρίζεται από 118 μόλις βουλευτές, κάτι που εκ των πραγμάτων αποτελεί ουσιαστική απώλεια της δεδηλωμένης, αφού ακόμα και ο στοιχειώδης αριθμός των 120 δεν εξασφαλίστηκε.
Σε μια κίνηση υψηλού ρίσκου, το Μαξίμου προανήγγειλε ότι άμεσα θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή, με τον Αλέξη Τσίπρα να θέλει να φέρει τους διαφωνούντες (43 ήταν οι χθεσινές απώλειες για τον ΣΥΡΙΖΑ) προ των ευθυνών τους και ουσιαστικά να τους επιρρίψει την ευθύνη πιθανής πτώσης της κυβέρνησής του.
Συνεργάτες του πρωθυπουργού έλεγαν χθες ότι αφού διασφαλίστηκε η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, ήρθε η ώρα για τον κ. Τσίπρα επιτέλους να κυβερνήσει. Και αυτό θα μπορεί να γίνει μόνο χωρίς αυτούς που τάσσονται υπέρ του «χορού του Ζαλόγγου», όπως χαρακτηριστικά είπε ο πρωθυπουργός στην χθεσινή ομιλία του, χωρίς πάντως να δείχνει διατεθειμένος να τους διαγράψει.
Ωστόσο η κίνηση αυτή αν και διέρρευσε ουδέποτε «επισημοποιήθηκε» και μενει να φανεί αν θα ενεργοποιηθεί. Εκκρεμούσε άλλωστε η απόφαση του Eurogroup και κανείς δεν ήθελε να δώσει όπλα στους Γερμανούς, στα αυτιά των οποίων ωστόσο έφτασε άμεσα όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις Σόιμπλε πριν τη συνεδρίαση.
Από την πλευρά τους, τα στελέχη της Πλατφόρμας «σήκωσαν το γάντι» και με ανάρτησή τους στην ιστοσελίδα iskra, κάνουν λόγο για «εκβιαστικού χαρακτήρα κίνηση» από το Μέγαρο Μαξίμου. Όπως λένε, δεν θέλουν να ρίξουν την κυβέρνηση, αλλά να την κάνουν να αλλάξει τη μνημονιακή της πορεία, χωρίς να ξεκαθαρίζουν τις επόμενες κινήσεις τους. Αυτές συζητήθηκαν σε χθεσινή σύσκεψη που είχαν οι βουλευτές που πρόσκεινται στην ομάδα Λαφαζάνη και οι οποίοι, σύμφωνα με πληροφορίες, αρχές της άλλης εβδομάδας, Δευτέρα ή Τρίτη, θα συναντηθούν εκ νέου για να επανακαθορίσουν τη στάση τους.
Δεδομένες φιλοδοξίες
Καθοριστική θα είναι και η συμπεριφορά των λεγόμενων «ανένταχτων» βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που διαφοροποιήθηκαν από την επίσημη κομματική γραμμή, αλλά άγνωστο είναι τι θα πράξουν κατά την ψηφοφορία για την εμπιστοσύνη προς την κυβέρνηση.
Ειδικές περιπτώσεις είναι αυτές της Ζωής Κωνσταντοπούλου (αρνητική πρωταγωνίστρια, κατά το Μαξίμου στη μαραθώνια συνεδρίαση της Βουλής) και του Γιάνη Βαρουφάκη, οι οποίοι, σε ρόλο μπαλαντέρ, κρατούν καλά κλεισμένα τα χαρτιά τους για τις επόμενες κινήσεις τους, ωστόσο οι φιλοδοξίες αμφοτέρων είναι δεδομένες.
Μετά και τη χθεσινή συνεδρίαση της Ολομέλειας, άρχισαν να κυκλοφορούν έντονα στα δημοσιογραφικά γραφεία και διάφορες ημερομηνίες – πιθανές για τη διενέργεια των εκλογών (π.χ. 13 και 20 Σεπτεμβρίου). Ορισμένοι πάντως δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ο Αλέξης Τσίπρας να προσπαθήσει να κρατήσει σε ζωή την κυβέρνησή του μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, οπότε και θα γίνει η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος και θα ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος.
Θα είναι ένα από τα βασικά πιόνια του πρωθυπουργού στην προεκλογική σκακιέρα, όπως άλλωστε άφησε να εννοηθεί μετά την χθεσινή ψηφοφορία η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη. Από τα βασικά μειονεκτήματα μιας πιθανής εκλογικής αναμέτρησης σε 2,5 – 3 μήνες, είναι η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην οικονομία, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως εκείνη την περίοδο ο κόσμος θα αρχίσει να αντιλαμβάνεται εμπράκτως, στην τσέπη του, τις πρώτες συνέπειες του νέου μνημονίου.
Αντιπολίτευση
Σε εκλογικούς ρυθμούς κινούνται και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που, όπως φάνηκε και στις ομιλίες των Βαγγέλη Μεϊμαράκη, Σταύρου Θεοδωράκη και Φώφης Γεννηματά, μετά την «πλάτη» που έβαλαν στην κυβέρνηση για το μνημόνιο, αρχίζουν το σκληρό αντιπολιτευτικό ροκ. Κανείς τους δεν θέλει κάλπες, όμως πλέον τις θεωρούν πιο πιθανές από κάθε άλλη φορά. Ερώτημα παραμένει τι θα πράξουν στη συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης.
Το σίγουρο είναι ότι δεν θα στηρίξουν και πάλι την κυβέρνηση, όμως δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για το αν θα απέχουν από τη συζήτηση, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον Αλέξη Τσίπρα να προχωρήσει ακόμα με 120 ψήφους βουλευτών. Το κλίμα πάντως εντός της ΝΔ, του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ είναι βαρύ, με πολλούς βουλευτές τους να διαμαρτύρονται διότι αναγκάστηκαν να πουν «ναι» στα πολύ σκληρά μέτρα που έφεραν οι δύο κυβερνητικοί εταίροι και ενώ συνάδελφοί τους του ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκαν να το κάνουν.
«Η κυβέρνηση έχει χάσει τη δεδηλωμένη. Από Δευτέρα έχει χάσει και εμάς», έλεγε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης σε συνεργάτες του μετά την ψηφοφορία και τις διαρροές περί ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, δίνοντας τον τόνο για τη συνέχεια.