Τελευταίο χρονικό περιθώριο μέχρι την Κυριακή έδωσε η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης στην Ελλάδα προκειμένου να επιτευχθεί είτε μια τελική συμφωνία ανάμεσα στην Αθήνα και στους δανειστές είτε, εφόσον κάτι τέτοιο δεν γίνει εφικτό, να δρομολογηθεί έξοδος της χώρας από το ευρώ. Στη Σύνοδο Κορυφής που συγκάλεσε, ήδη, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ καλούνται να συμμετάσχουν και οι 28 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο οι χώρες μέλη της Ευρωζώνης, γεγονός που προκάλεσε αρκετές συζητήσεις για το αν αυτό σημαίνει ότι όντως θα συζητηθεί ένα Grexit και είναι απαραίτητο να γίνουν σχετικές συζητήσεις.
Ο Αλέξης Τσίπρας, σε σύντομη δήλωσή του, μετά τη Σύνοδο, υπογράμμισε ότι η ελληνική πλευρά θέλει λύση «οικονομικά βιώσιμη που να αποκλείει το Grexit». Τόνισε ότι η διαδικασία θα είναι ταχύτατη, ότι θα ξεκινήσει τις επόμενες ώρες, «με στόχο να έχουμε καταλήξει μέχρι το τέλος της εβδομάδας το αργότερο».
Όπως είπε, η ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε στη Σύνοδο Κορυφής τις θέσεις της, όπως διαμορφώθηκαν ως εθνική στρατηγική στο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών. Δήλωσε ότι η Ελλάδα επιθυμεί μία συμφωνία δίκαιη κοινωνικά και βιώσιμη, η οποία θα περιλαμβάνει αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις με κριτήριο την κοινωνική δικαιοσύνη. Η συμφωνία θα περιλαμβάνει ως αντάλλαγμα την κάλυψη των χρηματοπιστωτικών αναγκών της χώρας στο μεσοδιάστημα, πακέτο αναπτυξιακό για να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, καθώς και την έναρξη συζήτησης για την αναγκαία αναδιάρθρωση του χρέους.
Συμπλήρωσε ότι θα συνεχιστεί η προσπάθεια έχοντας ως ισχυρό όπλο την ετυμηγορία του ελληνικού λαού, προς μία βιώσιμη συμφωνία που θα αποκλείει το Grexit και θα δίνει προοπτική οριστικής εξόδου από την κρίση. Δήλωσε, επίσης, ικανοποιημένος από το γεγονός ότι από τις τοποθετήσεις των άλλων ευρωπαίων ηγετών συνειδητοποιεί ότι όλοι κατανοούν ότι το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και όχι ελληνικό.
Μέρκελ: Σεβόμαστε το δημοψήφισμα αλλά..
Μετά το πέρας της Συνόδου, η Γερμανίδα Καγκελάριος, στην συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, τόνισε επισταμένα ότι η ελληνική κυβέρνηση μέχρι την Πέμπτη θα πρέπει να παρουσιάσει λεπτομερείς προτάσεις για ένα πολυετές νέο πρόγραμμα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM). Διευκρίνισε, δε, ότι η τελική απόφαση για τη συνέχιση ή τη διακοπή των διαπραγματεύσεων θα ληφθεί στη Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής, στην οποία θα συμμετάσχουν και τα 28 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή, όπως είπε, το θέμα έχει σχέση και επιπτώσεις και στα κράτη μέλη που δεν ανήκουν στην Ευρωζώνη.
Η Γερμανίδα Καγκελάριος είπε ότι δεν υπάρχουν προς το παρόν οι προϋποθέσεις για να ξεκινήσουν ξανά οι διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα. Είπε, επίσης, ότι το προηγούμενο πρόγραμμα δεν ισχύει πια και ότι η συζήτηση αφορά ένα πολυετές πρόγραμμα. «Η κατάσταση έχει δυσκολέψει πολύ» προειδοποίησε.Υπενθύμισε, δε, ότι οι προτάσεις της Ελλάδας θα πρέπει να περάσουν από τη γερμανική Βουλή προκειμένου να λάβει η κυβέρνηση έγκριση για να αρχίσουν διαπραγματεύσεις.
Υπάρχουν ελάχιστες μέρες για να φτάσουμε παρακάτω, σημείωσε η Μέρκελ, επισημαίνοντας ότι η συζήτηση στη σημερινή Σύνοδος Κορυφής ήταν σαφέστατη και διαυγής. «Σεβόμαστε το δημοψήφισμα, αλλά υπάρχουν άλλα 18 κράτη» τόνισε και προσέθεσε ότι το δημοψήφισμα μπορεί να ενίσχυσε τον Έλληνα Πρωθυπουργό, αλλά οι απαιτήσεις δεν έχουν περιοριστεί, έχουν γίνει σαφέστερες και πιο αποτελεσματικές.
Οι προτάσεις θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν τις προτάσεις που είχαν ήδη συζητηθεί συν συμπληρωματικές, ξεκαθάρισε η Άνγκελα Μέρκελ εκτιμώντας ότι σε αυτά που συζητήθηκαν δεν έπαιξε ρόλο ένα πρόγραμμα-γέφυρα. Πρέπει να βρούμε μία λύση σε βάθος χρόνου, τότε θα μπορέσουμε να μιλήσουμε μεσοπρόθεσμα, σημείωσε η κ. Μέρκελ. Και επανέλαβε ότι αν ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι αυτό θα έχει νόημα τονίζοντας ότι μόνο το αίτημα δεν αρκεί.
Αν ανοίξουμε διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το άνοιγμα των διαπραγματεύσεων θα έχει ένα νόημα, επισήμανε η Γερμανίδα Καγκελάριος, επισημαίνοντας ότι μόνο το αίτημα δεν αρκεί. Και επανέλαβε ότι απομένουν ελάχιστες μέρες, αν όχι ώρες.
Ερωτηθείσα εάν στη Σύνοδο Κορυφής συζητήθηκε το ενδεχόμενο παράλληλου νομίσματος, η κ. Μέρκελ απάντησε αρνητικά αλλά έσπευσε να σημειώσει ότι το ζήτημα αφορά τους Υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Όσον αφορά το θέμα του χρέους, η Άνγκελα Μέρκελ επανέλαβε την πάγια θέση της ότι δεν τίθεται προς το παρόν τέτοιο θέμα και ότι κάτι τέτοιο θα ερχόταν σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή Συνθήκη αλλά και ότι υπάρχει η δέσμευση του 2012 για αναδιάρθρωση χρέους για την Ελλάδα, σε περίπτωση που εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Κλείνοντας δήλωσε ότι «δεν είναι υπερβολικά αισιόδοξη».
Φρανσουά Ολάντ: Η Γαλλία θέλει την Ελλάδα στο ευρώ, μια συμφωνία είναι ακόμη εφικτή
Την γαλλική επιθυμία να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ επανέλαβε πολλές φορές κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του ο Γάλλος Πρόεδρος επισημαίνοντας, μάλιστα, ότι σε αντίθετη περίπτωση οι επιπτώσεις θα είναι σοβαρότατες σε όλα τα επίπεδα, και οικονομικά και πολιτικά.
Ο Φρανσουά Ολάντ υπογράμμισε ότι το διακύβευμα είναι η παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και στο ευρώ, απόφαση που πρωτίστως καλείται να πάρει η ίδια η Ελλάδα, και αφού χαρακτήρισε θετικό ότι η κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης (σ.σ. πλην ΚΚΕ) δηλώνουν ότι επιθυμούν παραμονή στο ευρώ πρέπει η Αθήνα να καταθέσει μέχρι την Πέμπτη αξιόπιστη πρόταση.
Εκτίμησε ότι η επίτευξη συμφωνίας Αθήνας-δανειστών είναι ακόμη εφικτή εάν τηρηθεί απολύτως το χρονοδιάγραμμα που τέθηκε, το οποίο χαρακτήρισε ασφυκτικό ενώ το περιέγραψε αναλυτικά: Κατάθεση ελληνικού αιτήματος για νέο πρόγραμμα από τον ESM την Τετάρτη, αξιόπιστες και ακριβείς προτάσεις μέχρι την Πέμπτη, οι οποίες θα εξεταστούν από τους θεσμούς και το Eurogroup, και τελικός σταθμός η Κυριακή και η Σύνοδος Κορυφής των 28 κρατών- μελών.
Απαιτούνται υπευθυνότητα από την Ελλάδα, όπως και από όλα τα κράτη-μέλη, αλληλεγγύη από την Ευρώπη, αρχή στην οποία άλλωστε εδράζεται η ΕΕ και η Ευρωζώνη και ταχύτητα, σημείωσε ο κ. Ολάντ. Δεν υπάρχει πλέον χρόνος, επανέλαβε, επισημαίνοντας ότι ακριβώς για αυτό η Γαλλία επέμεινε να καθοριστεί σήμερα ακριβές χρονοδιάγραμμα. Σήμερα δεν μπορούσε να ληφθεί κάποια απόφαση, εξήγησε ο Ολάντ, καθώς συναντηθήκαμε για να εξετάσουμε την κατάσταση μετά και το δημοψήφισμα στην Ελλάδα.
Δεσμεύτηκε ότι η Γαλλία θα δουλέψει μέχρι την Κυριακή ώστε η τελική απόφαση να συνάδει με τα κοινά ευρωπαϊκά συμφέροντα ενώ τόνισε ότι στόχος είναι να παραμείνει πιστή η Ευρωζώνη και η ΕΕ στις αρχές των ιδρυτών της. Ωστόσο, υπό πιεστικές και επίμονες ερωτήσεις, παραδέχθηκε ότι εάν δεν υπάρξει συμφωνία την Κυριακή κάτι που θα έχει σοβαρές συνέπειες -όπως φρόντισε να τονίσει- τότε «πρέπει να εξετάσουμε άλλη εναλλακτική».
Γιουνκέρ: Σθεναρά κατά του Grexit αλλά δεν αποκλείω τίποτε
Να καταθέσει όλες τις προτάσεις της τις επόμενες ημέρες κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ ο οποίος επανέλαβε ότι ο ίδιος τάσσεται σθεναρά κατά ενός Grexit εκφράζοντας και τον εκνευρισμό του για όσους επιτίθενται στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τους χαρακτηρίζουν «τρομοκράτες» καθώς όπως είπε σέβεται πολύ την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού.
Παρόλα αυτά, ο κ. Γιουνκέρ παραδέχτηκε ότι δεν αποκλείει κανένα σενάριο και σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωζώνη γενικώς είναι «έτοιμη και για το σενάριο του Grexit το οποίο το έχει ετοιμάσει λεπτομερώς». Όσον αφορά στις υποχρεώσεις της Ελλάδας και την ΕΚΤ αυτό θα εξαρτηθεί από τις προτάσεις που θα υποβάλλει η ελληνική κυβέρνηση και τις απαντήσεις που θα έχουμε μέχρι την Παρασκευή, τόνισε ενώ ερωτηθείς για το γιατί καλούνται και τα υπόλοιπα μέλη της ΕΕ την Κυριακή που δεν μετέχουν στην Ευρωζώνη υποστήριξε ότι η συζήτηση τα αφορά και θα ήταν άδικο να αποκλειστούν.
Τέλος, σε ό,τι αφορά στο χρέος, ο κ. Γιούνκερ τόνισε ότι είχε πει στην ελληνική κυβέρνηση, «παρότι είπε ότι δεν το ήξερε», ότι είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε το χρέος τον Οκτώβριο.
Τουσκ: Το χειρότερο σενάριο θα έχει σοβαρές πολιτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις σε όλους
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, από την άλλη, τόνισε ότι στη Σύνοδο της Τρίτης εξετάστηκε η σημερινή κατάσταση και τονίστηκε η αναγκαιότητα «να μην φτάσουμε σε κατάσταση με νικητές και ηττημένους». Δεν θέλουμε τόνισε ο Ντόναλντ Τουσκ να φτάσουμε στο χειρότερο σενάριο. Αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει όλη την Ευρώπη, και οικονομικά και πολιτικά. Παράλληλα κατέστησε σαφές ότι το τέλος της εβδομάδας είναι η τελική προθεσμία και μέχρι τότε μέχρι τότε «όλοι έχουμε την υποχρέωση να επιλύσουμε το θέμα».
Απαντώντας στο ερώτημα γιατί χρειάζεται Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ την Κυριακή (και όχι της Ευρωζώνης) ο κ. Τουσκ εξήγησε ότι στην πραγματικότητα χρειαζόμαστε δύο πλαίσια: Το σύνολο της ΕΕ αλλά ίσως να υπάρξει και μία ώρα για τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης.
«Η κατάσταση είναι πραγματικά κρίσιμη. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το μαύρο σενάριο, δηλαδή την απουσία συμφωνίας μέχρι την Κυριακή» είπε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Είναι μία κρίσιμη στιγμή για την ιστορία της Ευρώπης, πρόσθεσε ο κ. Τουσκ συμπληρώνοντας ότι δεν έχει καμία αμφιβολία ότι την Κυριακή είναι απαραίτητη η παρουσία των «28».
Ρέντσι: Η Ευρώπη να είναι σπίτι αξιών αλλά όχι μόνο οικονομικών
«Η Ευρώπη πρέπει να είναι ένα σπίτι αξιών αλλά όχι μόνο οικονομικών», δήλωσε ο Ματέο Ρέντσι, εξερχόμενος από τη Σύνοδο, εκτιμώντας ότι την Κυριακή θα είναι η τελευταία συνάντηση για την Ελλάδα εκφράζοντας και την ελπίδα να επιτευχθεί συμφωνία μέχρι τότε. «Ελπίζω ότι θα υπάρχει ευτυχής κατάληξη. Δύο είναι τα ερωτήματα, η επείγουσα κατάσταση στην Ελλάδα, αλλά και να επενδύσουμε σε ένα διαφορετικό όραμα για την Ευρώπη, που θα εστιάζει στην ανάπτυξη και όχι τη λιτότητα. Νομίζω ότι μπορούμε να πετύχουμε μία συμφωνία, δεν είμαι απαισιόδοξος».
«Περιμένουμε την ελληνική κυβέρνηση να παρουσιάσει προτάσεις κι αν θεωρηθούν αποδεκτές θα έχουμε ένα θετικό αποτέλεσμα» συμπλήρωσε, ενώ για το χρέος τόνισε πως κάποιοι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης υπογράμμισαν πως δεν μπορούν 3 εκατομμύρια Έλληνες ψηφοφόροι να αποφασίσουν για το ζήτημα του χρέους! Παράλληλα είπε ότι θα δοθεί η βραχυπρόθεσμη βοήθεια που ζήτησε η ελληνική κυβέρνηση.