“A Fourth Estate, of Able Editors, springs up; increases and multiplies; irrepressible, incalculable.” Ο Σκωτσέζος ιστορικός και φιλόσοφος Thomas Carlyle θεωρείται ο πρώτος που αναφέρθηκε στην έννοια της “τέταρτης εξουσίας”, του ανεξάρτητου Τύπου δηλαδή, πρώτα στο βιβλίο του για τηνιστορία της Γαλλικής Επανάστασης, και στη συνέχεια στο On Heroes, Hero-Worship, and The Heroic in History. Λίγες δεκαετίες αργότερα, ο Oscar Wilde σημείωνε για την επιρροή του Τύπου: “Somebody -was it Burke?- called journalism the fourth estate. That was true at the time no doubt. But at the present moment it is the only estate […] We are dominated by Journalism”.
Δεν ξέρω γιατί μου ήρθε στο νου η χρησιμότητα της τέταρτης εξουσίας βλέποντας τη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ραχήλ Μακρή να διαπληκτίζεται με τη δημοσιογράφο του ΣΚΑΪ Άννα Μπουσδούκου στον αέρα. Δεν υπάρχει κατά τη γνώμη μου αμφιβολία ότι ο αφορισμός της Μακρή ότι “όλοι οι δημοσιογράφοι ελέγχονται από την προηγούμενη κυβέρνηση” ήταν ανακριβής, προσβλητικός και παραπλανητικός – θα έπρεπε να λογοδοτούν πρόσωπα που δημοσίως εξαπολύουν τέτοιες βαριά ισοπεδωτικές κατηγορίες χωρίς καμία στοιχειοθέτηση, έτσι για το εφέ, και αξίζει ένα μεγάλο μπράβο στη δημοσιογράφο που άμεσα, ψύχραιμα και αποτελεσματικά αντέδρασε στα λεγόμενα της βουλευτού. Όμως, κάτι έχει πάει στραβά στη λειτουργία (και) της τέταρτης εξουσίας, όταν άνθρωποι με τόσο περιορισμένη αντίληψη του κόσμου (σας θυμίζω τα προεκλογικά λεφτόδεντρατης κυρίας Μακρή) αποκτούν βήμα για να εκφράζουν τις αστοιχείωτες θέσεις τους “στο απυρόβλητο”.
Ο λαϊκισμός δεν χτυπιέται δυστυχώς πάντα από την τέταρτη εξουσία, εξού και αποτελεί φωτεινή εξαίρεση η επιλογή της κυρίας Μπουσδούκου να αντιταχθεί στην άποψη που εξέφρασε η Ραχήλ Μακρή. Φταίνε όμως μόνο οι δημοσιογράφοι, έχει την ευθύνη μόνο η τέταρτη εξουσία ή πρωτίστως κάθε ένας από εμάς; Αντί να απορρίπτουμε και να περιθωριοποιούμε την αμάθεια και την αμορφωσιά, τη λιβανίζουμε, τη διαιωνίζουμε και συχνότατα την ψηφίζουμε ως εκπρόσωπό μας στη νομοθετική εξουσία. Και οι δημοσιογράφοι και οι πολιτικοί παίρνουν το στίγμα τους από το κοινό τους. Πρέπει να καταλάβουμε επιτέλους ότι αν δεν ζητήσουμε κάτι παραπάνω, οι πιθανότητες να το πάρουμε είναι κατά κανόνα περιορισμένες.